Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1978, Blaðsíða 21
Steingrímur Jónsson:
Reykjanesviti eitt
hundrad ára
Upphafs siglinga er að leita hjá
hinum fornu Miðjarðarhafsþjóð-
um, Egyptum, Grikkjum og Fön-
íkumönnum. Við Miðjarðarhaf er
nóttin dimm allt árið um kring, og
tóku þessar elstu siglingaþjóðir
það því upp fyrstar allra að leið-
beina sjómönnum með ljósmerkj-
um úr landi. Hinn frægi viti á
Pharoseyju, sem Egyptar reistu til
þess að leiðbeina um innsigling-
una til Alexandríu, var talinn eitt
af sjö furðuverkum heimsins. Viti
þessi var reistur árið 331 f.Kr. og
stóð fram á 13. öld. Hann var56 m
hár, hlaðinn úr hvítum steinum,
sem bræddir voru saman með
blýi. Efst í turninum var kveikt
mikið bál, en með þeim hætti var
lýsing í vitum allt fram á miðja 18.
öld.
Fyrsti viti á Norðurlöndum var
reistur árið 1202 á Flasterbo á
Skáni, en það er ekki fyrr en fram
kemur á 18. öld, að nokkurt skrið
kemst á vitabyggingar. Og þegar
19. öldin gengur í garð, tekur
vitabyggingum að fleygja fram,
svo að um munar. Það er einmitt
síðla á þeirri öld, sem fyrsti viti á
íslandi er reistur.
Að vísu munu íslendingar hafa
útbúið áður fyrr sérstök eldstæði
eða byrgi, sem bál var kveikt í, og
ljósið notað til leiðbeiningar sjó-
mönnum, einkum þar sem skipa-
komur voru með tíðara móti. Eitt
slíkt eldstæði var í Engey við
Reykjavík.
Reykjanesvitinn, fyrsti
viti á íslandi.
Eins og kunnugt er, voru íslands-
VÍKINGUR
21