Sjómannablaðið Víkingur - 01.09.1998, Blaðsíða 8
Jón Magnússon, útgerðarmaður og fyrrverandi skipstjóri, er einn þeirra
sem reyndi strax í upphafi að berjast gegn kvótanum. Hann blés til fjöl-
mennsfundar í Reykjavík. Hann taldi víst að það sem einu sinni er sett í
verður seint af tekið
Einn á móti
„Fundarefnið var að mót-
mæla kvótanum. Við höfðum
rök fyrir því að þetta kerfi
myndi breyta það miklu í sjáv-
arútvegi. Við vissum að ef ekki
yrði burgðist við strax yrði það
ekki gert. Ótti okkar var sá að
kerfið myndi festa sig í sessi.
Meðal þess sem bent var á
þegar í upphafi kvótakerfisins
var að veiðiheimildirnar myndu
færast á fárra hendur. Árið
1984 var útgerðin í landinu
ekki sérlega vel stödd og því lá
fyrir að þeir sem þest voru
staddir fjárhagslega á þeim
tíma myndu eignast kvótann.
Eins var uggur okkar sá að
sjarmi sem hafði verið yfir sjó-
sókninni færi af og nýir menn
kæmust ekki að. Allt sem var
nefnt þá hefur komið fram.
Það sem vakti fyrir okkur var
að stoppa þetta í fæðingu,"
sagði Jón Magnússon, útgerð-
armaður og fyrrverandi skip-
stjóri á Patreksfirði, en Jón
þlés til oþins fundar strax við
setningu kvótalaganna fyrir 15
árum síðan. Húsfyllir varð í
Sigtúni í Reykjavík.
En hvernig var ykkur tekið af
ráðamönnum?
„Purrlega. Mér fannst vera
sósíalering í þessu, einstakling-
urinn átti ekki að geta hafið
sjósókn og þá trúði ég ekki að
Sjálfstæðisflokkurinn myndi
samþykkja þetta. En það varð
nú annað og meðal þeirra sem
samþykktu kvótann voru
Matthías Bjarnason og Sverrir
„Fólki er sagt að ef sett verði á auðlindagjald þurfi það ekki að borga
skatta og hver neitar svoleiðis boði, ekki nokkur maður," segir Jón.
Hermannsson. Það er verið að
segja að Vestfirðingar hafi alltaf
verið á móti kvótanum. Kvótinn
var samþykktur á Fiskiþingi, en
þar vorum við fjórir Vestfirðing-
ar. Ég var sá eini sem var á
móti, hinir samþykktu."
Þú tekur til dæmi úr þeirri
baráttu sem háð var og nefnir
hluta þeirra raka sem notuð
voru og segir að allt hafi það
komið fram. Hefur kerfið þró-
ast jafnvel verr en þið hugðuð?
„Ég sá ekki fyrir þá vitleysu
að hægt væri að selja kíló af ó-
veiddum fiski fyrir hundruði
króna. Það var ekki hægt að
sjá þá vitleysu fyrir. Þetta
stenst ekki. Það skiptir engu
máli fyrir mig eða aðra sem
ætla að gera út hvort kíló af
kvóta kostar eina krónu eða
átta hundruð krónur. Þetta er
bara fyrir braskarana, en ekki
fyrir þá sem ætla sér að gera
út.“
En sérð þú fram á að það
verði aftur snúið?
„Ég hef enga trú á því. Áður
en kvótinn var settur á vorum
við með annað kerfi, skrap-
dagakerfi og það náði til togar-
anna þar sem þátar skraþa
ekki neitt. Það þurfti að lag-
færa það kerfi og þá hefði
mátt búa við það. Annað er í
umræðunni sem mér þykir ein-
kennilegt. Það er verið að
segja að fólkið eigi fiskinn í
sjónum og því sé eðlilegt að
setja á auðlindagjald. Fólkið
hefur reynt að gera út í Reykja-
vík og Hafnarfirði en það varð
að greiða tugi milljóna með
þeim útgerðum. Nú þegar út-
gerðin er að rétta úr kútnum á
að græða sem mest með
þessu.“
Ertu þeirrar skoðunar að fólk
sem segist vilja auðlindagjald
viti í raun hvað það er að
segja?
„Ég held ekki, ég held að
það geri sér ekki neina grein
fyrir því. Fólki er sagt að ef sett
verði á auðlindagjald þurfi það
ekki að borga skatta og hver
neitar svoleiðis boði, ekki
nokkur maður. Þetta er bara
ekki svona."
8
Sjómannablaðið Víkingur