Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.2005, Blaðsíða 26

Hér segirfrá Nýfundnalandsxeðrinu mikla árið
1959 þegar togarinn Júlí frá Hafnarfirði fórst.
Höfundurinn, Jón Hjaltason sagnfrceðingur, bygg-
ir frásögnina á samtölum við skipxerja á togar-
anum Harðbaki EA.
Það er hæg sunnan gola og bjartviðri.
Þetta er einn af þessum dögum sem
styrkja Akureyringa í þeirri bjargföstu
trú að hvergi á landinu, jafnvel í öllum
heiminum, sé að finna betra veðurfar en
í Eyjafirði.
Hávært píp sker í eyru Akureyringa.
Skipverjar á Harðbaki EA 3 þenja flaut-
una um leið og þeir leggja frá landi. Búið
er að fylla skipið af ís og dæla í alla
neysluvatnstanka eins og kemst, skálka
lúgur, reyra niður dekkplanka og festa
bakborðs- og stjórnborðstrollin meðfram
síðunum. Þau eru geymd á þilfarinu uns
skipið kemur á veiðislóð. Bakborðstrollið
er til vara ef hitt skyldi rifna illa.
í eldhúsinu keppast kokkarnir við að
fara yfir kostinn. Bryggjukarlarnir hafa
borið inn saltfisk í pökkum og saltkjöt i
tunnum, mjólk á brúsum, kjöt og
ógrynni af sekkjavöru, haframjöli, hveiti
og sykri. Frosnum kindaskrokkum er
komið fyrir í stórum kæliklefa aftan við
borðsalinn þar sem þeir munu þiðna
hægt og bítandi eftir því sem líður á
veiðiferðina. Kokkarnir höggva skrokk-
ana um borð.
„Kjötið vildi slepjast svolítið í löngum
saltfisktúrum en það varð aldrei ónýtt
hjá okkur,“ segir Jón Hjaltason, fyrsti
matsveinn.
Mjólkin er líka geymd í kæliklefanum
þar sem henni hættir til að krapa. Hún
endist í tíu til tólf daga en eftir það
munu karlarnir nota þynnta dósamjólk í
kaffið og út á morgungrautinn. Þeir eru
mishrifnir af henni en eiga ekkert val.
Einhvers staðar er kallað: „Glói, er
heitt á könnunni?“
Togarinn Harðbakur EA-3 var 732 brúltólest-
ir. Hann var keyptur nýrfrá Aberdeen og var
þríðji togarinn sem Útgerðarfélag Akureyr-
inga eignaðist. Myndin er af líkani sem vél-
stjórinn Aðalgeir Cuðmundsson gerði af skip-
inu þegar hann átti lausar stundir um borð.
Á hvalbaknum er akkerisvindan sem átti eftir
að verða eins og íslistaverk. Togspilið er und-
ir brúarglugganum. Aflan við brúna er keis-
inn og aftast bátadekkið. Eins og sjá má af
líkaninu gerðu möstur og mikillfjöldi vtra
síðutogarana veikari fyrir ísingu en skuttog-
arar seinni tíma cru.
26 - Sjómannablaðið Víkingur