Náttúrufræðingurinn - 1931, Blaðsíða 30

172
NÁTTÚRUFR.
lega hringinn í kring um ísland. Sennilega, að vestanvindur hafi
keyrt hana frá Vestmannaeyjum austur með landi, unz hún hefir
komizt inn í áframhald Austur-Islandsstraumsins.
Líklega hefir Norðmanni þeim, er flöskuna fann, verið það
nokkur ráðgáta, hvernig stæði á rulluspottanum, er legið hefir
í flöskunni með bréfinu.
G. G. B.
Landskjálftaspár í Japan.
Japan er eitt mesta jarðskjálftaland heimsins. Eru land-
skjálftar ]iar bæði tíðir og miklir, og hafa margsinnis gert stór-
kostlegt tjón. Settar hafa verið þar á fót rannsóknarstöðvar, ti!
þess að rannsaka sem rækilegast landskjálftahræringarnar þar
í landi, grafast fyrir um upptök þeirra og orsakir, og hversu hátt-
að er áhrifum þeirra á hús og mannvirki, og hvernig ]>au helzt
verði tryggð gegn skemmdum af völdum landskjálftanna. Hafa
valdir sérfræðingar haft rannsóknir ])essar á höndum. Meðal ann-
ars hafa ]>eir unnið að ])ví, að leita eftir ýmsum breytingum á
yfirborði jarðar, er koma kynnu í Ijós á undan landskjálftunum
og gætu skoðast sem fyrirboðar ])eirra. Nýlega hefir birzt ritgerð
um þetta efni eftir tvo Japana, W. Ynouye og T. Suc/ivama,.1) Á
árunum 1927—’29 hafa þeir gert nákvæmar jarðhallaathuganir
með sérstökum mælum, er settir hafa verið upp í hlíðum Tukuba-
fjalls. Kom ]>á í ljós, að yfirborðshallinn tók árlega nokkuð reglu-
bundnum breytingum, og virtust ]>ær breytingar standa í sam-
bandi við breytingar, er urðu á lofthitanum.
Samfara þessum nokkuð reglubundnu hallabreytingum, komu
einnig við og við í ljós óreglulegar, hvikular hallabreytingar, er
stóðu stuttan tíma, en meðan svo stóð, varð helzt vart við land-
skjálfta. Tveir slíkir landskjálftakippir áttu upptök sín í jörð-
unni skammt frá Tukuba-fjalli. Á undan hverjum landskjálfta-
kipp kom í ljós meira og minna greinilegur hallaauki á yfirborði
rannsóknarsvæðisins, og stóð svo í mánuð á undan landskjálft-
anum, en þetta jafnaðist aftur, og yfirborðshallinn komst í samt
lag aftur, þegar kippirnir voru komnir.
Próf. A. Imamura og T. Kodaira hafa gert samskonar rann-
1) Proc. Imp. Acad., Tokyo 1929. Vol. 5, bls. 457—459.