Fálkinn - 27.06.1958, Blaðsíða 4

4
FÁLKINN
Hans heilagleiki Píus XII. er 261. páfinn í röðinni, fæddur 2. mars 1876 og kjörinn páfi 2. mars 1939. Hann er
fyrsti páfinn síðan Innocentius XIII., sem er ættaður frá Róm.
PÁFI TÓLFTI
trúfaðir 450 miljón sálna
PÍUS
Píus páfi tólfti lifir sem heilagur maður. Hann reykir ekki, drekkur
aðeins létt vin, eins og aðrar þjóðir drekka mjólk, og lætur engin
ellimörk á sér sjá, þótt hann sé orðinn 82 ára. Hann er meiri nú-
tímamaður en margir fyrirrennarar hans. Til dæmis er hann fyrsti
páfinn sem notar talsíma og ritvél, og hefir meira að segja keypt sér
rafmagns-rakvél. Hann hefir yndi af að aka í bíl. Hann hefir gaman
af tónlist, leikur á fiðlu og á úrvál af tónverkum Wagners á
grammófónplötum.
Þegar Píus ellefti dó, 10. febrúar
193!) þóttust margir vissari um hver
verða mundi eftirmaður hans, en
venjulega er um páfaskipti. Um
langt skeið hafði ríkisritarinn, sem er
einskonar veraidlegur stjórnandi
Páfagarðs, látið mikið til sín taka.
Nafn hans varð frægt i fyrri heims-
styrjöldinni, er hann fyrir hönd páfa
átti þátt í ýmsum sáttaumleitunum
milli styrjaldaraðilanna, hann var þá
varaskeifa í stjórnarráði páfans, en
þótti hafa unnið starf sitt svo vel, að
páfinn gerði hann að erkibiskupi árið
1917. Það var Benedictus XV. sem þá
sat á stóli Péturs postula. Árið 1929
varð hann kardínáli og árið eftir var
hann skipaður í ríkisritarastöðuna,
sem hann gegndi i niu ár.
Þessi maður var Eugenio Maria
Giuseppe Pacelli. Ut á við var hann
allra kardínála frægastur, og talinn
slyngur stjórnamálamaður og manna
fróðastur um það, setn gerðist bak
við tjöldin um víða veröld. Og í hópi
kjósenda sinna, kardínálanna, hefir
liann líka haft mikið fylgi. Á þeim
viðsjártímum i stjórnmálum, sem
voru um þær mundir — þetta var eftir
uppgjöf Chamberlains í Tékkóslov-
akíudeilunni, og aðeins missiri áður
en önnur heimsstyrjöldin skall á —
munu kardínálarnir hafa litið svo á,
að gott væri að hafa stjórnmálamann
á páfastóli. Páfakosning Pacellis gekk
greiðar en dæmi voru til áður í sög-
unni. Hann náði áskildum meirihluta
atkvæða, tveim þriðju, í þriðju at-
rennu.
Kosning páfans skal hefjast eigi fyrr
en 15 dögum og ekki síðar en 28 dög-
um eftir fráfall fyrri páfans. Þá eiga
kardinálarnir að vera mættir, og eru
þeir lokaðir inni meðan á kosning-
uuni stendur. Eklci er stuiígið upp á
neinu páfaefni, en kvölds og morgna
fá kardínálarnir kjörseðil er þeir
skrifa á nafn þess sem þeir helst vilja.
I fyrstu umferð er að jafnaði fjöldi
nafna á seðlunum en við næstu um-
ferð heltast einhverjir úr iestinni,
því að kardinálarnir hafa ludlast að
einhverjum þeirra, sem mörg hefir
atkvæðin. Kosningin cr leynileg. Við
síðustu kosningu virðist Pacelli hafa
fengið svo raörg atkvæði þegar i byrj-
un, að 2/3 atkvæða féllu á hann þeg-
ar í þiiðju atrenr.u.
Þann 2. mars lagði hvítan reyk upp
úr litlum strompi á Vatikaninu. Það
var merki þess, að kosningin væri
gengin um garð. Eftir hvcrja atkvæða-
greiðslu er seðlunum brennt. en þeg-
ar ekki næst nægur meirihluti er vot-
um hálmi brennt með seðlunum, og
verður reykurinn þá svartur. En þeg-
ar seðlununi er brennt einum saman
verður reykurinn hvítur. Og það sýnir
að meirihluti hafi fengist.
Það hefir stundum orðið meiri
þraut að kjósa nýjan páfa. Morð og
alls konar hrappmennska hefir stund-
um verið við páfakosningar, svo sem
þegar Roderigo Borgia var að keppa
um embættið. Hann varð allra páfa
frægastur að endemum, undir nafninu
Alexander sjötti.
Áðurnefndur dagur, 2. mars, var af-
mælisdagur hins nýja páfa. Hann var
að verða G3 ára. En kosningin er ekki
gerð heyrum kunn fyrr en kardínál-
arnir hafa gengið á fund hins ný-
kjörna og liann hefir fallist á að taka
að sér embættið. Það var gert daginn
eftir kosninguna. Og þremur kortér-
um síðar kom hinn nýi páfi út á sval-
irnar, skrýddur hvitri skikkju og með
stutta kápu á öxlunum. Hann tók sér
nafnið Píus XII, og er 201. páfinn frá
Pétri postula, sem talið er að hafa
dáið árið 42.
Ætt páfans, Pacelli-ættin hafði
lengi verið nákomin hinni kaþólsku
kirkju. Afi páfans stofnaði hið fyrsta
opinbera blað páfastólsins. Faðir hans
var einn af helstu lögfræðingum páfa-
garðs, og lét son sinn fara að læra
lil prests þegar hann var 17 ára. Ilann
fékk hina bestu menntun, sem völ var
á og var prestvígður árið 1899 er hann
var 23 ára. Jafnframt lagði hann mikla
stund á tungumálanám og var mikill
málamaður. Sagt er að hann hafi lært
þýslui til fullnustu á sex mánuðum.
Og alls talar hann níu mál eins og
innfæddur væri. Vakti hann athygli
á fyrstu prestsárum sínum fyrir and-
legt atgerfi og fékk nú stöðu í stjórn-
arráði páfans. Hann varð von bráðar
vara-ríkisritari, og 1917 gerði Bene-
dikt páfi liann að erkibiskupi fyrir
starf það,. sem hann hafði unnið i
fyrri heimsstyrjöldinni. Árið 1925
hækkaði hann enn í tigninni og árið
1929 varð hann kardináli og rikisrit-
ari eða utanríkisráðherra páfans árið
eftir.
Þessi utanríkisráðherra hafði opið
auga fyrir veraldlegum cfnum, þ. e.
stjórnmálum, ekki síður en andlegum
og fór brátt orð af honum sem stjórn-
málamanni. Hann ferðaðist mikið og
hafði samband við fulltrúa kaþólsku
kirkjunnar og kom nýrri skipun á
utanríkismálin.
l'áfakórónurnar tvær. Sú til vinstri
var notuð þegar páfinn var krýndur.
Ilún var smíöuð fyrir kringum hundr-
að árum og hefir verið notuð við
fimm páfakrýningar.