Vikan - 28.01.1988, Blaðsíða 18
næðist nema með baráttu, þar
sem annars staðar. Og baráttu-
viljann varð að fá frá fólkinu.
Við vorum í sífelldum tengsl-
um við fólkið, gengum á milli
þess dag eftir dag og ræddum
við það til að vekja upp áhuga
og skilning þess á því að það
yrði að vakna upp til að ná sam-
stöðu fyrir bættum kjörum.
Þannig tókst að skapa vilja
fólksins. Ég er þeirrar skoðunar
enn þann dag í dag að efbeitt er
þeim ráðum sem hæfa nútíma
þjóðfélagi og með auknu upp-
lýsingastreymi þá náist baráttu-
vilji. Verkalýðshreyfmgin eða
forysta hennar verður að koma
út úr skrifstofúm sínum og fara
út á meðal fólksins, ræða við
það og hvetja það. Þannig er
hægt að skapa þann vilja sem
nauðsynlegur er. Þetta fínnst
mér á skorta. Þetta er kannski
harður dómur en engu að síður
fínnst mér hann vera réttur.
Því verður ekki á móti mælt,
enda er það staðreynd sem for-
ystumennirnir í verkalýðshreyf-
ingunni mótmæla ekki, að það
næst enginn árangur án mikillar
baráttu. Ég segi það eins og það
er að nú hallar verulega undan
hjá verkafólki ogþar með verka-
lýðshreyfíngunni og á skella gíf-
urlegar vöruhækkanir. “
Þetta eru athyglisverð ummæli
hjá Hermanni Guðmundssyni
og virkilega umhugsunarverð,
ekki síst nú þegar vinnudeilur
eru jafnvel á næsta leyti. Hags-
munir þúsunda fólks eru í húfi,
fólks sem telur sig hafa orðið út-
undan í lífcgæðakapphlaupinu í
góðærinu.
Það þarf sanngjarna forystu
beggja megin við samninga-
borðið á næstu vikum svo að
komist verði hjá harðvítugum
átökum á vinnumarkaði, allri
þjóðinni til tjóns. J.Kr.G.
18 VIKAN
Þetta var eitt i
í hugleiðingunni um
verkalýðsmál í greininni
hér á undan er vísað til
viðtals við Hermann Guð-
mundsson sem í 35 ár var
formaður Verkamannafé-
lagsins Hlífar í Hafnarfirði
og hann var um skeið for-
seti A.S.Í en hann gagnrýn-
ir í viðtali forystu verka-
lýðsfélaganna.
í framhaldi af umræðunni um
verkalýðshreyfinguna spyrjum
við Guðmund J. Guðmundsson
formann verkamannafélagsins
Dagsbrún og jafriffamt sem
formann Verkamannasambands-
ins hvort ummæli Hermanns
Guðmundssonar fyrrverandi
formann verkamannafélagsins
Hlífar eigi við rök að styðjast? Er
forysta verkalýðshreyfmgarinn-
ar slitin úr tengslum við verka-
fólkið? Skortir á að verkafólk
standi að baki verkalýðsforyst-
unni? Hefur verkafólk glatað
sinni stéttarvitund?
— Það er frá að segja að Her-
mann Guðmundsson er einn af
örfáum mönnum sem hefur efni
á að tala svona. í gegnum tíðina
þá man ég varla eftir manni sem
hefur ástundað jafn virkt sam-
band við sína félagsmenn. Ekki
nóg með fjölda félagsfunda
heldur kom maður varla til
Hafharfjarðar svo að kvöldi dags
að Hermann stæði þar ekki á
einhverju götuhorni með
nokkra menn í kringum sig.
Hans samband við sína félaga
var ákaflega gott sem sást á því
trausti sem hann hlaut.
Þó ádeila Hermanns sé góð
og rétt, þá finnst mér hann van-
meta eitt atriði, það er þetta
nýja þjóðfélag sem við lifum í.
Það er sjónvarpið sem er skæð-
asti bölvaldurinn. Vinnutíminn
er langur, var það einnig á tím-
um Hermanns, en hefur styttst í
sumum greinum. En sjónvarpið
og hverskonar skemmtanalíf og
fjölbreyttara félagslíf tekur ákaf-
lega mikið frá hverskonar félög-
um. Þetta er vandamál í öllum
félögum. Það er erfitt að fá fólk á
fundi og það á ekki bara við um
verkalýðsfélögin. Þetta er ákaf-
lega áberandi hér í Dagsbrún.
Hér áður fyrr komu þetta 400
menn á fundi, jafnvel 1000 ef í
- segir Guömundur
J. Guðmundsson
formaöur Verka-
mannasambandsins
í Viku viðtali
brýnu sló og verkföll voru. Fyrir
stríð þá var Héðinn Valdimars-
son með hálfcmánaðarlega fundi
í Dagsbrún og þetta var eigin-
lega föst venja að halda stóra
fundi.
Hins vegar eru nú mætingar á
félagsfundum alveg hræðilega
lélegar og maður hefur reynt að
nota alls konar stóra sali þar
sem eru kaffiveitingar. Mætingin
er nú þetta um 100 manns og
mest um 350 manns. Og því er
ekkert að leyna að þátttaka í fé-
lagslífinu er mikið minni og það
er auðvitað atriði sem vert er að
staldra við. Við höfum verið að
reyna að finna svör við þessu í
Dagsbrún. Við höfum komið á
vinnustaðafundum. Á stórum
vinnustöðum náum við þannig
saman allt að 150 manns, stopp-
um vinnu á meðan. Eftir fjóra
eða fimm slíka fundi þá höfum
við fundað með kannski allt að
800 manns. Svo höldum við fé-
lagsfund eftir það og þá koma
kannski 150 manns.
Nýtt þjóðfélag
Þarna er komið nýtt þjóðfé-
lag. En það afeakar ekkert. Ef
fjallið vill ekki koma til Múham-
eðs þá verður Múhameð að fara
til fjallsins. En það kemur ekkert
í staðinn fýrir persónuleg
sambönd. Það er sagt að það sé
hægt að ná sambandi við fólk í
gegnum útvarp eða sjónvarp en
það verða þá að vera kappræður
einhverjar. En áminning Her-
manns er á sínum stað og við
þurfum að taka okkur tak. Ég
veit ekkert hvort okkur hefur
tekist það hér í Dagsbrún en okk-
ur hefur tekist að laga ástandið.
Við náum bara ekki mönnum á
félagsfundi. En við erum ekki
jafn iðnir og Hermann var og
það verður að leita á vinnustað-
ina. Hermann var nú aldrei
starfsmaður Hlífar. En þetta var
alveg undravert hjá honum
hvemig hann setti bókstaflega
allt sitt líf í þetta. Hann var nú
starfsmaður Í.S.Í. en áður var
búið að reka hann af vinnustað
vegna verkalýðsbaráttu sinnar.
En þetta að koma á vinnustaði
og rabba við menn og hafa
persónuleg tengsl, það er alltof
lítið um það. En á minni stöðum
úti á landsbyggðinni þá er þetta
allt öðru vísi. En það kannski
vantar í þetta eldmóðinn. Það er
alveg rétt hjá Hermanni þó
þetta sé andskoti svört messa
hjá honum.
Það hafa komið frarn hér
upp á síðkastið það sem kallað
er hagfræðingar og þetta er eitt
af uppátækjum andskotans að
koma þeim af stað. Þessir menn
hafa meðal annars gert þjóð-
hagsstefnur. Lengi var nú verka-
lýðshreyfingin að elta þetta. Svo
urðum við bara að mæta þeim
með jafri góðum hagfræðingum
og gerðum það. Ég held í nú-
tíma þjóðfélagi þá verðum við
að hafa þá. En ég veit ekki
hvort það er svo gott að reikna
þetta allt út því að þetta gengur
út á að atvinnuvegirnir sem eru
atvinnurekendur reikna út af-
komu sína og það er hin
eina sanna staðreynd. Sann-
leikurinn er sá að fjölmörg þess-
ara fyrirtækja eru ákaflega illa
rekin. Kaupið á að vera hátt. Það
á að vera hátt kaup því að er
hvati. Lágt kaup býður upp á
kyrrstöðu. Við höfum verið með
þessa hagfræðinga og ég held
við höfum verið nokkuð heppn-
ir með menn en þó hefur hallað
á okkur með þetta. Sko, Vinnu-
veitendasambandið er með
menn, SÍS er með menn, Iðnrek-
endur eru með menn, Verslun-
arráðið er með menn. Þetta er
heil hrossahjörð af hagfræðing-
um og þeim ber auðvitað ekki
saman. Það er bókstaflega hægt
að panta niðurstöður. Auðvitað
eru þessir menn misjafhir. Svo
kemur Þjóðhagsstofnun og Seðl-
abankinn og þeir rugla í tölum.
Fólk er auðvitað hrætt við verð-
bólguna og á því er alið.
Launastríð
Það var áður spurt hvenær
rann hraun það er vér nú stönd-
um á. Síðastliðið ár var samið