Framtíðin - 16.06.1923, Blaðsíða 1

Ritstjóri: Hinrik Thorarensen.
I. Árgangur.
íslenskar íþróttir.
Erindi flutt á ungmenna-
féiagssamkomu.
Niðurl.
Það, sem fremst af öllu auðkendi
forfeður vora, var táp, sjálfstraust,
skyldurækni og drenglyndi. Þessir
höfuðkostir voru það, sem óefað
hófu liinn norræna lcynstofn til
vegs og valda, eins og sömu kostir
hafa gegnum alla veraldarsöguna
hafið hverja þá þjóð til vegs og
gengis, sem þeir hafa prýtt; —
nægir þar að nefna Rómverja og
eigi síður Hellena.
Allir þessir þrír þjóðflokkar, eiga
það sammerkt, að á þeim tíma
þegar vegur þeirra stóð með mest-
um blóma, voru þeir íþróttamenn,
langt um fram aðrar þjóðir. Pað
er því auðsætt sambandið milli
þessara liöfuðdygða sem orsökuðu
gengi þessara þjóða, og íþróttanna.
eins og líka er alkunnugt að sam-
fara hnignun íþróttanna hjá öllum
þessum þjóðum fór hnignun þess-
ara kosta og jafnframt vöxtur hóg-
lífis og munaðar, sem svo varð
bein orsök þess ófarnaðar sem yfir
þessar þjóðir dundi.
Forfeður vorir, landnámsmenn-
irnir norsku, yðkuðu allskonar
íþróttir sem stæltu og hertu líkama
þeina og juku þeim áræði og sjálís-
trausts. Dæmin þekkjum við öll
svo ótal mörg úr fornsögunum að
ekki þarf að nefna þau. En strax
og íþróttayðkuninni hnignaði, fór
að koma afturför í þjóðina. Dreng-
skapur og skyldurækni fór þverr-
aridi, en undirhyggjumál og níð-
ingsverk fóru í vöxt og orsökuðu
Siglufirði 16. júní 1923.
að lokum að sjálfsæði landsins
druknaði í blóðhafi og hryðjuverk-
uin Sturlungaaldarinnar. Örfan
menn, eins og t. d. Arom Hjör-
leifsson bera þar hátt merki hins
forna, íslenska drengskapar og
hetjudugs, og það eru einmitt þeir,
sem héldu trygð við hinar þjóð-
legu íþróttir. Hvað þetta þýddi fyrir
landið er kunnara en svo, að uin
það þurfi að tala hér. Nú er það
ekki lengur metorðagirnd og valda-
.græðgi Hákonar hins gamla sem
sjálfstæði íslands er búin hætta af,
en nú er sjálfstæði landsihs búin
hætta af erlendu auðvaldi, ef vér
látum hóglífi og munaðarnautn, leti
og eyðslusemi, samfara dugleysi
ná yfirtökum með þjóðinni og ger-
um ekki vort ítrasta til, að ala upp
hrausta, harðgjörva og vinnusama
kyuslóð í landjnu, séin innir vel af
hendi skyldur sínar gagnvart land-
inu og sem trúir á sinn eigin mátt
og á framtíð landsins.
Til þessa eru yðkanir íþrótta ó-
elað eitthvert öflugasta meðalið.
íþróttir fornmanna voru margs-
konar. Sumar þeirra eiga nú ekki
lengur við. Lífshættir, menning og
öll aðstaða liafa dæmt tilgang þeirra
sem verklegrar listar, að etigu haf-
andi fyrir oss, þótt tilgangur þeirra
sem stælingarmeðal líkamans sé
hins vegar sígilt. Eg á þar við
vopnfimina.
Skotfimin er nú líka orðin alt
önnur en áður, fyrir uppfyndingu
byssunnar sem er margfalt örugg-
ara drápstó! en hinir gömlu hand-
bogar, eu jafnframt er skoífimi nú-
tímans lítið löguð til þess að stæla
líkamann heldur miklu fremur til að
svæla drápgyrni mannanna, og
10. tölublað.
mikið minni list en bogaskotfimi.
Aftur eru margar aðrar af íþrótt-
um feðra vorra sem halda gildi
sínu enn þann dag í dag. Eg skal
nefna þar til: Glímu, knattleik,
skauta- og skiðahlaup, sem allar í
sameiningu og hver fyrir sig gætu
að meira eða minna leiti kornið í
stað útlendu leikfiminnar sem nú
er víða að ryðja sér tll rúms. Þess-
ar lisíir eru allar mikió þjóðlegri
en hin útlenda, leikfimi sem hin
íslenska tunga á ekki einu sinni
þolanleg orðtæki yfir í ýmsum grein-
um. Retta skal þó sagt án þess að
eg vilji á nokkurn hátt kasta rýrð
á hana, en hinar fornu listir geta
víst að inörgu fylliléga jafnast við
hinar útlendu sem stælingarmeðal
líkamans, auk þess sem skauta- og
skíðahlaup eru listir, sem hafa
feikna mikla praktiska þýðingu —
a. m. k. fyrir hvern Norðlending,
- - þá þýðingu að þær í mörg
hundruð tilfellum hafa bjargað lífi
manna, auk margskonar annara
gagnsemdar. Ressar fornu þjóðlegu
listir ættu því að m. k. að njóta
jafnréttis við hina útlendu leikfimi,
og stund að vera lögð á þær við
hvern skóla landsins, eftir því sem
staðhættir og ásíæður leyfa.
Ein listinn er þó enn ótalinn af
hinum fornu íþróttum. Ekki fyrir
það, að jeg telji hana minst varða
heldur þvert á móti. l3að er
s u n d i ð.
Forfeður vorir yðkuðu sundið
mest allra íþrótta. Allir kannast við
kappsund þeirra Ólafs konungs
Tryggvasonar og Kjartans Ólafs-
sonar, (og af sundfimi hins fyr-
nefnda eru óefað sprottnar sagn-
irnar um björgun hans úr Svoldar-