Bjarmi - 01.02.1997, Blaðsíða 6

Haraldur Jóhannsson
embætti!
á nýrri öld
Biskupsembættið er að mörgu leyti á tímamótum. Nýr biskup íslands verður
sennilega valinn á þessu ári, vigslubiskupsembættið hefur verið í deiglunni,
framundan er þúsund ára kristnitökuafmæli og aðskilnað rikis og kirkju
hefur borið á góma. BJARMI leitaði til Qögurra kirkjumanna með spumingar um
biskup og framtíðina. Þau eru sr. Guðmundur Þorsteinsson, dómprófastur, sr. Hall-
dór Reynisson, safnaðarprestur í Neskirkju, Unnur Halldórsdóttir, djákni og kennari,
og Þórarinn Bjömsson, guðfræðingur.
Fyrst liggur beint við að spgija hvort breyt-
ingar verði á verksviði biskups við næstu
biskupaskipti. Koma vígslubiskuparnir
meira við sögu. Verða jafnvel þrír biskupar
á íslandi?
„AUtaf má búast við að það verði einhver
áherslumunur milli biskupa," segir sr.
Guðmundur. „Einn biskup leggur áherslu
á eitt atriði og annar á annað. Á síðasta
áratug 20. aldar hefur biskup lagt áherslu
á safnaðaruppbyggingu. Það er mikilvægt
að leikmenn hafa komið inn í myndina.
Einum biskup lætur betur að sinna guð-
fræði boðunarinnar, öðrum guðfræði
starfsins. Hvorugt má þó skyggja algjör-
lega á hitt. Ég sé ekki róttæka breytingu
á verksviði biskups, að vera hirðir og
sáiusorgari presta og hafa tilsjónarskyldu
með kristnihaldi í söfnuðunum, en þar
styðst hann við sína trúnaðarmenn,
prófastana. Mjög mikilvægur þáttur í
starfi biskups er að visitera og hefur verið
lögð áhersla á það síðastliðinn áratug. Ég
tel það afar þarft. Vígslubiskupar hljóta
að koma meira við sögu. Þeir eru nokkurs
konar aðstoðarmenn biskups og hann
getur falið þeim ákveðin verkefni, til
dæmis að heimsækja söfnuði, taka meiri
þátt í að úfkljá deiluefni og heimsækja
kirkjur á afmælum. Ég tel ekki þörf á að
gera ísland að þremur biskupsdæmum.
Fólksfjöldinn hér er um það bil sá sami
og í Árósum og engum dettur í hug að
hafa þar þijú biskupsdæmi!1'
„Breytingar á lögbundnu verksviði
biskups tengjast ekki biskupskjöri beint
en þó verður valdi biskups dreift nokkuð
með löggjöf sem væntanleg er,“ segir sr.
Halldór. „Verður það að teljast æskilegt
því að miðstjórnarvald biskups er alltof
mikið. Þá hefði verið æskilegt ef það kæm-
ist í lög að nýr biskup sæti ekki lengur í
embætti en tíu ár. Eflaust verða áherslu-
breytingar með nýjum biskupi eins og
ávallt með nýjum mönnum. Æskilegt
væri að nýr biskup dreifði meira verald-
legu valdi sínu en tæki þess í stað hirðis-
hlutverk sitt alvarlega. Ekki er ólíklegt að
nýr biskup feli vígslubiskupum fleiri verk-
efni en það hefur verið gagnrýnt að verk-
efni þeirra hafa verið fá. Á hinn bóginn tel
ég ólíklegt að skrefið verði stigið til fulls og
biskupsdæmin verði þijú. Fyrir þvi virðist
til að mynda ekki pólitískur vilji.“
.Ákvarðanir um breytingar á biskups-
embættinu eru teknar eftir leiðum sem
löggjafinn hefur sett og þar getur kirkju-
þing átt hlut að máli," segir Unnur. „Breyt-
ing gerist því með endurskilgreiningu og
lagabreytingum fremur en með nýjum
manni. Sama gildir um fjölgun biskupa.
Ég sé enga lausn vandamála kirkjunnár