Skírnir - 01.08.1917, Blaðsíða 19
Einsamall á Kaldadal.
Ferðalýsing eftir Guðmund Magnússon.
»Sex eru liðin síðan ár« — eins og þar stendur.
Sex ár eru liðin síðan eg var á ferð um þessar stöðvar.
Hvílik áhrif þær hafa haft á mig, verður bezt af þvíráðið,
hvað eg man eftir því sem þar bar fyrir mig.
Dagurinn, sem eg þá var um kyrt í Kalmanstungu,
er jafnan t v í 1 i t u r í endurminningu minni. Annar
helmingurinn er koldimmur, hinn er skínandi bjartur. Það
kemur af því, að fyrri hluta dagsins var eg niðri í Surts-
helli, en síðari hlutann uppi á Strútnum.
Surtshelli ætla eg að láta eiga sig að mestu. Svo
hafa margir lýst honum, að auðvelt er að fá einhverja
hugmynd um hann. En ætti að lýsa honum ítarlega, —
honum sjálfum og öllum afhellunum — þá veitti ekki af
heilli bók. Og hún kemar einhvern tíma.
Eg læt nægja að geta þess, að Surtshellir er óvist-
legasti staðurinn, sem eg hefi komið í. Mér líður ekki
hr minni klungrið, sem menn verða að klöngrast yfir fyrir
innan liellismunnan, og þekjan uppi yfir því, sem grillir
UPP í við glætuna úr hellismunnanum. Innan um slík
feikna-björg verður maður að smjúga og skríða eins og
ormur. Og björg af sama tægi virðast hanga laflaus í
þekjunni yfir höfði manns, að eins föst á blábrúnunum.
Ef eitthvert þeirra kæmi —? Nei, í hamingju bænum líttu
ekki upp fyrir þig, er þú vogar þér inn í Surtshelli, slik
sjón getur orðið taugum þínum um megn. Að enginn skuli
hafa drepið sig þarna! En þar hefir enginn maður svo
16