Kirkjuritið - 01.01.1937, Blaðsíða 36

KirkjuritiÖ.
FRÁ LUNDARPRESTUM Á 19. ÖLD.
Lundarreykjadalur eða Reykjadalur svðri, eins og
liann var nefndur í fornöld, er nálega 27 rastir að vega-
lengd. Hann er skýrt takmarkaður af tveim snarbrött-
um hálsum. Liggur liann sem aðrir dalir Borgarfjarðar
frá austri til vesturs.
Bærinn Lundur stendur neðan til um miðjan dalinn
norðan megin. Það er fögur jörð, stórt tún við rætur
liárrar hlíðar og út frá því grasgefnar engjar. Þar er bú-
sældarlegt umhverfi og nokkurar glæsilegar jarðir svo
að segja á næstu grösum. Dalurinn er einn lireppur og
eiga allir hreppsbúar kirkjusókn að Lundi.
Með fram Grímsá, sem rennnr eftir dalnum, er víða
ágætur reiðvegur að sumarlagi; hefur hann verið notað-
ur af góðum reiðmönnum, sem löngum liafa verið þar í
og með, bæði í presta- og bændastétt. A 19. öld voru lika
nokkurir bændur bæði i Lundar- og' Fitjasókn ölkærir
og óheflaðir. Uxu sumir þeirra prestunum vfir liöfuð og
létu þá lúta í lægra haldi. — Á þeim árum áttu prestar
því víðast að venjast að hafa í fullu tré við sóknarbænd-
ur sína. Flestir 19. aldar prestar urðu heldur lausir í
sessi á Lundi, en til þess hafa vísl legið fleiri orsakir en
bændaveldi.---Af þeim bændum, sem taldir voru
mestir fyrir sér i Lundar- og Fitjasókn á þeim árum, er
hér um ræðir, vil ég nefna: Jón Þórðarson á Gullhera-
stöðum, föður Tómasar á Skarði, Bjarna Hermanns-
son hreppstjóra í Vatnshorni og Guðmund Þorvaldsson á
Háafelli. Sumir þessara bænda voru ertnir við vín, en
aðrir uppstökkir. Eldu þeir því löngum grátt silfur og
lét enginn þeirra sinn hlut fvr en í fulla hnefana. — Á