Kirkjuritið - 01.03.1956, Blaðsíða 24

118
KIRKJURITIÐ
til greina, sem bæði eru umhugsunar- og umræðuverð. Stíll og
stærð, staðsetning og fyrirkomulag nýju kirknanna, svo eitt-
hvað sé nefnt. Ekki verður að því vikið að þessu sinni. Aðeins
þetta undirstrikað: Fyrirferð og tákn sjálfs kirkjuhúsins er ann-
að í strjáum byggðum og hefir verið frá öndverðu heldur en nú
í húsakös borgarinnar. Og svipuðu máli gegnir um áhrifin á all-
an almenning.
Mörgum borgaranum um heim allan verður kirkjan auðgleymd
og finnst vera til hennar óravegur. Leggur oft ekki upp í þá
ferð fyrr en í líkvagninum, — þótt hann þurfi aðeins milli húsa.
En enn fer margur til messu í strjálbýlinu næstum ótrúlega oft
um langa og ógreiðfæra vegu, í misjöfnu færi og án þess að
eiga verulega heimangengt. Þar kallar kirkjan.
Mér kom þetta m. a. í hug við að sjá nýja kvikmynd frá Horn-
ströndum, er Ósvald Knudsen hefir tekið. Bænahúsið auða í
Furufirði talaði kynlega sterku máli líkt og forn fjöllin og sjálft
úthafið. Og margt kom í hugann við að sjá séra Jónmund með
söfnuð sinn. Þar var prestur, sem lifði með og fyrir fólk sitt. Slík-
ir sáluhirðar hafa ekki lifað til einskis né unnið fyrir gýg. En
þ^r ræðir hvorki um minningar, hvað þá samanburð. Ég vildi
aðeins benda á nýtt viðhorf til kirkjunnar í þjóðfélaginu, nýjar
spurningar, sem krefjast svara.
Safnaðarvitund.
Vér íslendingar erum miklir einstaklingshyggjumenn. Höfum
að minnsta kosti verið það sakir erfða og aðstæðna. Þrátt fyrir
almenna trúhneigð og allgóða kirkjurækt hefir safnaðarvitundina
mjög skort í almennri merkingu. Og að sjálfsögðu er hún ekki
sterk í nýjum söfnuðum, sem rétt aðeins eru að rísa á legg. Tala
þeirra, sem gjalda sóknargjöld, gefur næsta litlar upplýsingar
um, hve margir taka virkan þátt í safnaðarstarfinu: sækja messur,
hafa áhuga á hirkjumálum, leggja einhverja hönd að kirkjulegu
starfi.
En safnaðarvitundin er höfuðundirstaða mikils og auðugs