Eimreiðin - 01.09.1963, Blaðsíða 100

Einar Ól. Sveins.son: ÍSLENZKAR
HÓKMENN'I'IR í FORNÖLD I.
Almenna Bókafélagið, Reykjavík
1962. 534 bls. Fjöldi mynda.
Eftir bók sem jtessari hefur lengi
verið beðið, og j)á sérstaklega af hálfu
Jreirra, er hafa með höndum kennslu
í íslenzkum bókmenntum og leggja
stund á fræðiiðkanir á því sviði. Óhætt
er einnig að taka dýpra í árinni og
fullyrða jtað, að [ressi bók verði jafn
kærkomin öllum unnendum islenzkra
bókmennta, leikum sem lærðum. Hún
bætir tir brýnni jiörf og er um leið
grundvallarrit. Þó að margt og merki-
legt, og sumt næsta umfangsmikið, hafi
áður verið ritað á íslenzku um forn-
bókmenntir vorar, [>á er [>essi mikla
bók fyrsta verulega ítarlegt rit um
eddukvæðin í heild sinni, sem út hefur
komið á tungu vorri.
Hversu yfirgripsmikil bók þessi er
kemur óðar og fljótar í ljós, j>egar á
J>að er minnt, að hún er 534 bls. í
stóru broti. Hér er [x> aðeins um að
ræða fyrsta bindi af þrem af fyrirhug-
aðri heildarsögu höfundar um forn-
bókmenntir vorar, en í upphafi for-
mála síns skýrir hann á þessa leið frá
lilgangi ritverksins og nafngift:
„Riti þessu er ætlað að fjalla um
íslenzkar bókmenntir í fornöld, frá
upphafi íslands byggðar og nokkuð
frarn ylir lok þjóðveldisins. í þessu
bindi varð Jx> ekki komizt yfir meira
en yfirlit kveðskapar og eddukvæði. tn
um eddukvæði verður ekki rætt, sv°
að gagn sé að, nema grafizt sé cftu
hinum fornu rótum j>ess kveðskapm
og tengslum hans við elzta kveðskap
annara germanskra j>jóða. í annan
stað verður sjaldnast greint með vissu
sundur íslenzkt og norskt í eddu-
kvæðum, og þó að það hefði veriö
unnt, væri þó gagnlegra að fjall‘l
um iill eddukvæði í einu. Hér t*
kemur, að eddukvæði eru öll lifandi
þáttur í íslenzkum menntum þessa
tíma og allra tíma, hvar svo sem hveit
jreirra kann að vera ort, og þau erU
að líkindum skráð á íslandi. í nafm
bókarinnar á því ekki að felast ncin
ásælni í það, scnt kann í öndverðu að
vera til orðið utan íslands."
Hér er athygli lesenda dregin a’
meginatriði í öllum umræðum og ski
um unt íslenzkar fornbókmenntir,
jafnframt fimlega slegið vopnið ui
hendi þeirra, sem kunna að vilja her‘
brigður á rétt íslands og íslendinga u
eddukvæðanna. . ^
Höfund þessa verks þarf ekki a
kynna íslenzkum lesendum. Dr. h|n‘
Ól. Sveinsson prólessor er alþjóð lönr>
góðkunnur sem frábær og ao
skapi mjög afkastamikill fræðima' u
og samtímis sem óvenjulega snj-1
all rd'