Ægir - 01.12.1980, Blaðsíða 20

endanlega ákveðin. Ég geri jafnframt ráð fyrir því,
að ósk margra togaramanna, að leyfilegur þorsk-
afli á þorskveiðibanndögum verði aukinn úr 15% í
25%, síðari hluta ársins a.m.k. Að sjálfsögðu
verður þá að fjölga þeim að sama skapi til að ná
því heildarmarkmiði sem sett er.
Ég er varla tilbúinn til að nefna það nú hvað
þorskveiðibanndagar yrðu margir á þessum tíma-
bilum, en ákvað þó að setja fram eftirgreinda hug-
mynd: Á fyrsta tímabili, þ.e.a.s. á fyrstu fjórum
mánuðum, 45 dagar, sem er fjölgun úr 27 í 45, á
öðru tímabili 60 dagar og á þriðja tímabili 45
dagar. Þetta eru samtals 150 dagar, því miður, en
eru nú 142. Fjölgunin stafar að sjálfsögðu af því
að eitthvað fjölgar togurum á næsta ári. Ég hef
ekki fengið upplýst hvað þeir verða margir. Ég geri
ráð fyrir því að reikna megi með 2 togurum eða svo
til fjölgunar. Ég geri jafnframt ráð fyrir því að í
upphafi hvers tímabils verðu fjöldi þorskveiði-
banndaga endurskoðaður á grundvelli afla undan-
gengis tímabils og þeim fjölgað eða fækkað um 1
dag fyrir hver 750 lesta frávik frá viðmiðunartölu.
Góðir þingfulltrúar, ég hef nú farið yfir þær
hugmyndir sem fyrir liggja, en verð að endurtaka í
lokin að ég hef sett þetta fram þó þetta ítarlega í
þeirri von að þið og fleiri sem komið saman á þess-
um dögum og vikum getið rætt þessar hugmyndir
og lagt til breytingar sem þið viljið eflaust gera.
Ábendingar allar verða velkomnar og verða skoð-
aðar. Ég stefni að þvi að um miðjan desember eða
a.m.k. fyrir jólin, geti þessar tillögur legið fyrir
sem ákvörðun stjórnvalda í samráði við hags-
munaaðila. Ég legg ríka áherslu á að sem breiðust
samstaða geti náðst.
Ég hefði að mörgu leyti kosið að hverfa frá þess-
ari „skrapdagaleið”. Hún er mér ekki að skapi að
mörgu leyti, eins og ég hef nefnt. Ég sé hins vegar
ekki að á þessum tíma sem til stefnu hefur verið,
hafi verið unnt að ná samstöðu aðila um róttæka
breytingu. Ég hef fallist á það sjónarmið að byggja
á því sem við þekkjum. Það er líklega rétt sem sagt
hefur verið að betri er fugl í hendi en tveir í skógi.
Ég vil því ljúka þessum orðum með því að leggja
enn á ný áherslu á að þótt ég telji annmarka á
þessari leið, þá tel ég að hana megi bæta. Fyrst og
fremst mun ég leggja áherslu á aukin gæði. Við
megum aldrei gleyma því íslendingar, að sjávarút-
vegur er lifsbjörg þessarar þjóðar og fyrst og
fremst sá gæðafiskur sem héðan hefur borist. Því
merki verður að halda á lofti.
Dr. Sigfús Schopka:
Áhrif
friðunaraðgerða
á afrakstur
þorsks og ýsu
Um þessar mundir eru
liðin rúmlega 5 ár síðan
landhelgin var færð út í
200 sjómílur, en samfara
útfærslunni og í kjölfar
hennar, hafa verið gerðar
ráðstafanir til verndar
fiskstofnunum einkum
þorskinum.
Ef við rifjum upp það
markverðasta, sem gert
hefur verið til verndar
þorskinum síðan fært var út í 200 sjómílur, er fyrst
að nefna stækkun möskvans í belg og poka
botnvörpu úr 120 mm i 135 mm árið 1976, og 1.
febrúar 1977 var möskvinn í botnvörpupoka enn
stækkaður í 155 mm. Lágmarkslengd fisks, sem
landa má var aukin úr 43 cm í 50 cm fyrir þorsk og
ufsa og úr 40 cm i 45 cm fyrir ýsu, en þessar lág-
markslengdir samsvara nokkurn veginn kjörlengd
þessara tegunda við 155 mm möskvastærð. Til þess
að ná sem bestri nýtingu þorskstofnsins var lagt til
í svörtu skýrslunni, að möskvi í botnvörpu yrði
stækkaður í 165 mm, en þar sem svo stór möskvi er
óhagkvæmur fyrir ýsuveiðar og 150 mm möskvi
hefi verið æskilegastur til þess að ná bestu nýtingu
ýsustofnsins, varð 155 mm möskvi því lausnin.
Til viðbótar möskvastækkuninni hafa verið
gerðar ýmsar hliðarráðstafanir til verndar ung-
þorskinum, til þess að ná enn betri nýtingu á stofn-
inum. Svæðum við NV- N- og A-land, þar sem
smáþorskur heldur til hefur verið lokað alfarið í
nokkur undanfarin ár og annars staðar þar sem
smáþorsks verður vart í verulegum mæli í afla hef-
ur skyndilokunum verið beitt eftir þörfum. Þá
636 — ÆGIR