Tímarit lögfræðinga - 01.07.1978, Blaðsíða 44
Ávíð
<>« drelf
RÉTTARFARSÞING í BELGÍU
Fyrsta alþjóðaþingið um einkamálaréttarfar var haldið á vegum lagadeildar
háskólans í Ghent í Belgíu 27. ágúst — 4. september 1977. Umræðuefnin voru
þrettán, og um þau öll voru lagðar fram greinargerðir aðalframsögumanna og
að auki skýrslur um einstök ríki. Umræðuefni og aðalframsögumenn voru
sem hér segir:
Meginreglur í einkamálaréttarfari (W. J. Habscheid, Wurzburg-Genf).
Réttarfarsreglur í alþjóðlegum einkamálarétti (W. Grunsky, Bielefeld).
Sönnunarfærsla samkvæmt réttarfarsreglum (G. A. Micheli, Róm, og M.
Taruffo, Pavia).
Réttarfar í áfrýjunarmálum (J. A. Jolowicz, Cambridge).
Lögfræðileg aðstoð og ráðleggingar (V. Denti, PaviaL
Mannlegri meðferð dómsmála (V. Fairén Guillen, Valencia, og A. Gelsi
Bidart, Mantevideo).
Hraðari meðferð mála (J. Jacob, London).
Smámáladómstólar (H. W. Fasching, Vín).
Hlutverk og vald dómara (B. Connen, Parls).
Val og skipun dómara (H. Fix Zamudio, Mexicoborg).
Hlutverk saksóknara í einkamálaréttarfari (E. Vescovi, Mantevideo).
Lögfræðingar og annað starfslið við réttarmálefni (Y. Taniguchi, Tokyo).
Eins og sjá má af þessum lista, eru sum umræðuefnin vel þekkt vandamál
hér á landi: lögfræðileg aðstoð, hraðari málsmeðferð, smámáladómstólar og
val og skipun dómara. Þess er ekki kostur að fjalla hér um það, sem fram
kom um þessi mál og önnur á þinginu í Ghent. Ýmsar af þeim upplýsingum,
sem finna má í skýrslum, er þarna voru lagðar fram, geta komið að gagni við
endurskoðun íslenskra réttarfarsreglna. En það virðist þó koma fram í fyrir-
lestrum manna og umræðum á þinginu, að ekki er fyrir að fara hugmyndum,
sem Ijóslega bera af og geta leyst vandamálin fljótt, vel og á ódýran hátt.
Sumt af því, sem fram kom, þótti undirrituðum nýstárlegt. Svo var til dæmis
um hugmyndir um hlutverk saksóknara í einkamálum. Var rætt um, að sak-
sóknarar ættu að láta til sín taka í þágu þeirra, sem ekki hafa aðstöðu til að
beita sér að málarekstri. Þá var sagt, að saksóknarar ættu að koma fram sem
eins konar neytendaumboðsmenn í málaferlum og að þeir ættu að vera fyrir-
svarsmenn þeirra, sem hagsmuna hafa að gæta af „dreifðum réttindum", fyrst
og fremst varðandi umhverfismál.
Réttarfarsþingið í Ghent hafði að einkunnarorðum: MANNLEGRA RÉTTAR-
FAR. Til þingsins var efnt, þegar 10 ár voru liðin frá gildistöku belgísku réttar-
farslaganna. Þátttakendur voru 295 úr öllum heimsins hornum. Frá Islandi sóttu
38