Tímarit lögfræðinga - 01.08.1980, Blaðsíða 35
Ávíð
o« dreif
BANDARÍKJAFERÐ DÓMARA 1979
Síðastliðið haust, dagana 27. september til 14. október, voru 8 íslenskir
dómarar í Bandaríkjunum í náms- og kynnisferð. Hugmyndin að þessari ferð
varð til, er hópur bandarískra dómara kom til islands vorið 1978, en stjórn
Dómarafélags Islands sá þá um móttökur. Undirbúningur hófst strax að loknu
dómaraþingi 1978, og unnu að honum borgardómararnir Hrafn Bragason og
Magnús Thoroddsen ásamt stjórn dómarafélagsins. Skipulagningu vestra
annaðist framkvæmdastjóri American Judges Association í samlagi með
stofnuninni Eisenhower Exchange Fellowship, Inc., og í samráði við stjórn
Dómarafélags íslands.
íslensku dómararnir, sem allir voru með eiginkonum sínum, fóru fyrst til
höfuðborgarinnar Washington og voru þar í 6 daga. Síðan var farið til Boston
í Massachusetts og Fíladelfíu í Pennsylvaníu og loks til New York. i öllum
borgunum voru heimsóttir dómstólar á öllum stigum bæði innan dómstóla-
kerfis einstakra ríkja svo og í alríkiskerfinu, ýmsar stofnanir og embætti,
sem starfa í þágu dómstóla og dómsvalds, og einnig lagaskólar. Talað var
við fjölda bandarískra dómara, lögmenn, starfsmenn dómstóla, lögfræði-
kennara og fræðimenn í lögfræði, stjórnmálamenn svo og ýmsa aðra, sem
beint eða óbeint starfa við dómstóla eða hafa áhrif á starf og starfshætti þar.
Hér á eftir fer ekki eiginleg ferðasaga heldur frásögn af því helsta, sem
fyrir augu og eyru bar vestra og greinarhöfundur telur, að lögfræðingum
þyki áhugavert.
Fyrsta daginn í Washington var heimsótt stofnun The Federal Judicial
Center, en hún var sett á laggirnar með sérstökum lögum árið 1967. Eins
og nafnið bendir til starfar hún á sviði og í þágu alríkisdómstólakerfis Banda-
ríkjanna. Þetta er sjálfstæð og óháð stofnun, tilheyrandi þeirri grein ríkis-
valdsins sem fer með dómsvaldið, þriðju greininni eins og Bandaríkjamenn
orða það. Hlutverk og markmið hennar er að vinna að bættum starfsháttum
hjá dómstólum í Bandaríkjunum. í 1. gr. laganna frá 1967, sem hljóðar svo
í lauslegri þýðingu, segir að hlutverk stofnunarinnar sé:
1) að hafa með höndum rannsókn og athugun á stjórnun og starfsháttum
dómstóla landsins og örfa og samræma slíkar rannsóknir og kannanir,
sem aðrir aðilar í þjóðfélaginu hafa með höndum.
2) að semja og þróa tillögur og ábendingar um bættan rekstur og stjórnun
dómstólanna og leggja fyrir dómstóla- og réttarfarsráð Bandaríkjanna
(the Judicial Conference of the United States) til umfjöllunar.
97