Búnaðarrit - 01.01.1912, Blaðsíða 113
BÚNAÐARRIT.
109
við alþýðu hæfi, og nokkur hætta á, að þeim geti skakkað.
Mér virðist það miklu traustari og einfaldari grundvöllur,
að athuga, hve mikla töðu bændur fá, í raun og veru,
upp úr áburði þeim, sem á túnin er borinn. Nú er að
vísu áburðarhirðingunni mjög ábótavant, en auðveldara
væri það þó, að fara nærri um þá aukningu, sem góð
hirðing gæfi, ef full vissa er fengin um það töðumagn,
sem nú fæst upp úr áburði ákveðins skepnufjölda. Með
þessu móti sæist tvímælalaust, hvað bæudur fá í raun
og veru upp úr áburðinum, og það eitt yrði áætlun,
hve mikið mætti auka fram yfir það, ef öllum áburði
væri vel til skila haldið.
Eg geng að því vísu, að eftirtekjan af áburðinum
sé töluvert mismunandi í ólíkum bygðarlögum. Frjósemi
jarðvegsins, rækt í túnum, meðferð áburðar, girðing
túna, sléttun þeirra, veðurlag í sveitunum o. fl. hefir
mikil áhrif á þetta, en væri skýrslum safnað úr nokkuð
mörgum bygðarlögum, fengist sjálfsagt meðaltal, sem
færi nærri réttu lagi, og með því traustur grundvöllur til
þess að vita vissu sína um mikilsvarðandi mál.
Allir hljóta að vera sammála um það, að hér er
um þýðingarmikið mál að ræða. Ef mikið vantar til að
skepnurnar rækti fóðrið sitt, þá hljóta sveitir vorar að
verða ætíð strjálbygðar og að öllu verulegu líkar því, sem
nú er, nema þar sem vatnsveitum verður komið við í
stórum stíl, svo framarlega sem aðfluttur áburður getur
ekki bætt hallann. Ef hitt. reyndist réttara, að ábuiður-
inn sé nægur, með góðri meðferð, þá eru allar líkur til þess,
að mikill hluti sveitanna verði að skrúðgrænum túnum,
og bygðin margfalt þéttari en nú. Þetta mundi ger-
breyta öllu lífl í sveitunum og öllu útliti þeirra. Hey-
skapurinn yrði allur á ræktaðri jörð eða flæðiengjum
og iniklu auðveldari viðfangs, en samgöngur, samvinna
og félagslíf fengi byr undir báða vængi. Framtíðar-
horfurnar velta að mestu leyti á því, hvort áburðurinn
hrekkur til eða ekki.