19. júní - 19.06.1994, Blaðsíða 32

PUNKTA-
FRÉTTIR
Fá konur eldri og 1 sæn'ku blaði cr sagt
lélegri lyf en frá l,ví að lMr Mandi
, . _ hafi komið í ljós að
^ oft séu konum gcfin
cldri og ódýrari lyf við hækkuðum blóðþrýstingi
cn körlum.
Þar scgir að af þcim scm skilgrcindir cru mcð
of háan blóðþrýsting í Svíþjóð scu 60% konur.
Hins vcgar sé dcilt um hversu margar konur
þarfnist í rauninni meðferðar. Prófessor einn
scgir færri íylgikvilla fylgja hækkuðum blóð-
þrýstingi hjá konum cn körlum. Kona, sérfræð-
ingur í vísindakcnningum og sögu, hcfur kynnt
sér málið og skrifað um það bók. Hún segir
blóðþrýstingsrannsóknir næstum cingöngu snú-
ast um karla. Af því leiði að konum séu oft gcf-
in ódýrari og cldri lyf en karlarnir fái þau nýrri
og talsvert dýrari.
Ekki cr vitað hvers vcgna þcssu cr svona hátt-
að cn tilgáta cr uppi um að orsökin sé sú að
sumir karlar hafa kvartað undan getulcysi vcgna
gömlu mcðalanna. Konur séu hins vcgar óvanar
að mæla kynhvöt sína og hafi þar af Ieiðandi
ckki tcngt saman mcðalatökurnar og hugsanlega
minnkaða kynhvöt.
Skuldir heimilanna
hrikalegar
Skuldir hcimilanna
við lánastofnanir í árs-
lok 1993 námu um
256 milljörðum króna cða scm svarar til 113,9%
af ráðstöfunartckjunum, mcð öðrum orðum um
970 þús. kr. á mann. Ótaldar cru skattaskuldir
einstaklinga við ríkissjóð, sem námu um 7,3
milljörðum króna í árslok 1992, grciðslukorta-
skuldir scm námu um átta milljörðum króna,
auk nokkurra annarra skulda utan lánastofnana.
Þctta kcmur fram í skýrslu Jóhönnu Sig-
urðardóttur félagsmálaráðhcrra.
Skuldir íslcnskra hcimila hafa vaxið mcð
miklum hraða á undanförnum áratug. Á árinu
1980 námu lán til hcimilanna 18 til 19% heild-
arútlána cn á árunum 1992 til 1993 var þcssi
tala komin upp í 35 til 36%. Athygli vckur að
hlutfall húsnæðisskulda í heildarskuldum heimila
hcfur farið lækkandi þrátt fyrir hina miklu
aukningu scm orðið hefur á heildarskuldum á
síðustu árum. Nú cru skuldir vcgna húsnæðisöfl-
unar um 70% af skuldum hcimilanna. Af-
gangurinn telst ncysluskuldir.
Konur líka í við- Scnnilcga cru at-
bragðsstöðu vinnuhcrir íhalds'
, sömustu stofnanir
- i sjohernum scm um gctur „ar
hcfur að sjálfsögðu viðgengist rammasta kynja-
misrétti og rcyndar cr alþckkt dcilan um hvort
samkynhncigðir karlar mcgi gcgna hcrþjónustu í
Bandaríkjaher cn citt af kosningaloforðum Bills
Clinton var að svo skyldi vera.
En vígin falla citt af öðru og nú hcfur yfir-
maður bandaríska sjóhersins tilkynnt þá ákvörð-
un sína að láta konur gcgna herþjónustu um
borð í öllum skipum sjóhcrsins, líka kafbátum.
Hann hcfur að sjálfsögðu orðið að svara fyrir
þcssa ákvörðun sína og svar aðmírálsins cr á
þcssa Icið: í okkar starfi vcrðum við alltaf að
vcra í viðbragðsstöðu og það getur ckki vcrið
skynsamlcgt að útiloka hclminginn af íbúum
landsins frá þátttöku í viðbúnaðinum.
„Málstaður kvenna
hefur fengið byr"
Hún heitir fónína Margrét Guðnadóttir og býr í Reykjavík í fallegu
húsi í Vesturbænum, húsi með sál. Hún er löggiltur skjalaþýðandi í
ensku og starfar á Hagstofu íslands, en hefur allt frá árinu 1979 gefið
sér tíma til að starfa í stjórn Kvenréttindafélags íslands. Varaformað-
ur félagsins var hún ífjögur ár þar til hún gekk úr stjórn á síðasta
aðalfundi.
að byrjaði þegar Jónína fór í
ritnefnd 19. JÚNÍ árið 1978.
Síðan þá hefur 19.JÚNÍ verið
aðalvettvangur hennar innan
félagsins og ritstýrði hún sjö
tölublöðum meðan blaðið var enn ársrit.
Þegar þessum blöðum er flett í dag er ljóst
að margt hefur breyst í áherslum og efnis-
vali. Það var til dæmis fastur liður að geta
um konur sem voru
að hasla sér völl í
stöðum og embætt-
um sem konur höfðu ekki gegnt áður. í
blaðinu var þannig rækilega sagt frá því
þegar fyrsta konan varð sýslumaður, en á
níunda áratuginum fóru þannig fréttir
smám saman að verða svo algengar að nú
orðið er engin leið að henda reiður á þeim
öllum. En auðvitað var haft ítarlegt viðtal
við Vigdísi þegar hún fór í framboð og
ennþá er tekið á stórtíðindum eins og nú
þegar kona er orðin borgarstjóri í Reykja-
vík.
„Þessu hlýtur blað eins og 19. JÚNÍ að
halda á lofti og ég er ekki í neinum vafa
um að Kvenréttindafélagið hefur stuðlað
að því að gera konur
á íslandi sýnilegri,
m.a. með útgáfu
þessa blaðs. Ég tel mikilvægt að draga fram
það sem konur eru að gera víðsvegar í
þjóðfélaginu. Hvað þær eru að afreka. En
við förum öðruvísi að því nú. Kringum
1980 var afmæli félagsins í janúar oft notað
framhald á bls. 34
Texti: Sigrún Sigurðardóttir
32