Íslendingur - 11.04.1936, Blaðsíða 2

3
ISLENDINGUR
Frá eldhúsdeginum.
Frambald ai 1. síóu.
Nefndin er að % skipuð rauðum
þingmönnum og ber öll fram tillög-
ur, sem mestmegnis gera ráð fyrir
nýjum álögum á neyzluvörur al-
mennings, sem renni í sveita- og
bæjarsjóði, til þess að vega upp á
móti því sem ríkissjóður tekur af
gjaldendum í háum sköttum. Tekju-
skattshækkunin lendir því beint á al-
menningi — eins og stjórnarand-
stæðingar sögðu að fara myndi.
Um gjaldeyrisástandið kvaðst Ól.
Th. verða fáorður. Niðurstaðan værí
þar í stuttu máli sú, eftir opinberum
reikningum að nú skorti um 8—9
milj. á greiðslujöfnuð, en skuldir
landsmanna aukist á 2 árum um 20
milj. kr. Það sýnir sig nú ljóslega,
að alt lánstraust utanlands er á
þrotum. Síðasta dæmið, að ekki er
lengur örugt að bankaábyrgð fáist
fyrir notaþarfir til útgerðarinnar,
sem stendur þó undir mestum
þyngslunum. Það sjest hjer Ijóslega,
að raunverulegt gildi krónunnar er
langt fyrir neðan það, sem hún er
skráð. ^
Enn vitnaði ól. Th. í 4 ára áætl-
unina, þar sem stendur, að ónauð-
synlegar greiðslur skuli færðar nið-
ur og alls sparnaðar gætt. Á haust-
þingi 1934 buðu Sjálfstæðismenn
samvinnu um sparnað, en því var
hafnað og voru þá feldar allar
lækknartillögur, sem Sjálfstæðism.
komu einir fram með. í fyrra tókst
samvinna, en meðan fjárveitinga-
nefnd er að reyna að lækka ýms út-
gjöld og hefir gert tillögu um einnar
miljónar lækkun, þá sitja sosialista-
og framsóknarbroddar á leynifund-
um og samþykkja nýjar hækkanir
um 2 miljónir, svo HÆKKUNIN d
fjárlögunum varð 1 miljón, í stað
þess að þau hefðu átt að LÆKKA
um þá upphæð.
Þeim er aljtaf erfitt um allar
lækkanir, rauðu flokkunum, því eft-
ir svo margra ára stjórn er alt þann-
ig í pottinn búið, að lækkanir mundu
fyrst og fremst koma niður á þeirra
fylgismönnum. Fjármálaráðherrann
var hreykinn í ræðu sinni um dag-
inn, af því að /2 milj. króna rekst-
ursafgangur væri í bókum hans. En
á hálfu öðru ári hafa verið lagðir á
nýir skattar, sem nema mörgum mil-
jónum og af áfenginu hefir fengist
milj. gróði og svo er ráðherrann
hreykinn af því, að nokkur 100 þús.
kr. eru nú eftir af þessum blóðpen-
peningum. Ráðherrann hafði lof-
aö fyrir kosningar að álögum skyldi
létt af í stað þess að hækka þær —
hann varð ráðherra til þess að fram-
kvæma þetta — en nú hefir hann
svikið — marg svikið, en hvernig
hefði útkoman oröið e/ hann hetði
SÍað/ð við iotorðin? Einni mynd
má bregða upp í viðbót. Nú standa
100 bændur i vanskilum meö yexti
og a/borganir af miljónum þeim, sem
lagðar voru í kreppulánasjóð. Aö
óbreyttum lagadkvœöum á aö selja
á nauöungaruppboöi til að já upp
i greiöslurnar. Verður það gert?
Þessi vanskil sýna best rekst-
ursafkomu bændanna, sem þó
er sú stétt, sem neitar sér um
flest af lífsþægindum.
Stjórnin hefir neitað samvinnu
um sparnað sagði Ó. Th., en
Jarðarför mannsins míns,
Júlíusar Sigurðssonar,
fyrv. útibússtjóra, sem andaðist 31. marz síðastl., fer fram
frá heimili okkar, Hafnarstræti 107, miðvikudaginn 15. apríl
og hefst með húskveðju kl, 1 eftir hádegi.
Kransar afbeðnir.
Ragnheiður Benediktsdóttir.
Jarðarför konunnar minnar, Aðaibjargar tiermannsdóttur, sem
andaðist 9. þ. m.,er ákveðin næstkomandi laugardag og heist kl. 11 með
bæn á heimilinu, en síðan farið aö Kaupangi og hefst athöfnin þar kl. 1.
Stefán Stefánsson Varðgjá.
þó veit hún að ofan á alt ann-
að bætist nú fiskileysi um all-
an sjó og harðindi, sem spenna
hálft landið í heljar greipum,
Almenningur mun dæma um slíka
stefnu á neyðartímum — en annaö-
hvort verður fólkið að losa sig við
slíka stjórn eða stjórnin mun losa
þjóðina viö frelsi og fullrétti, eftir
að hafa eyðlagt afkomu eínstaklinga,
banka og ríkis.
Ó. Th. hélt áfram að leiða rök
að því að stjórnarflokkarnir heföu
bæði virt vilja stjórnarandstæðinga
að vettugi þó þeir hefðu meira at-
kvæðamagn á bak við sig og einnig
svikið sína kjósendur í þýðingar-
mestu málunum, og endurtók loks
kröfuna um þingrof og nýjar kosn
ingar.
Svar rúöherramta viö peirri kröfu
var á þá leiö að þeir færu ekki eítir
orðum Ólafs Thors um þaö hvenær
þeim þóknaðist að fara frá. Pað er
gott dæmi um »takt« þessara manna,
að þeir svara eins og það sé Ó. Th.
einn sem beri fram kröfuna um þing-
rof — það séu bara persónuleg til-
mæli hans — en ekki krafa, sem
meirihluti allra kjósenda í landinu,
mun taka einróma undir.
Ó: Th. hefir ætíð komið sköruglega
og drengilega fram fyrir hönd flokks-
manna sinna, en sérstaka ástæðu hafa
þeir til að þakka honum íyrir traust-
an og sannan málaílutning á þessum
sfðasta reikningsskiladegi í þinginu.
Úr ræðu /óns Pá/masonar
Sú venja heíir skapast að rikjandi
stjórn og áhrif stjórnarstefnu meiri
hlutans ,sé gagnrýnd á eldhúsdegi.
Ég mun nú sérstaklega snúa mér til
þeirra, sem með ráðherravöldin fara
og eru ófrjálsir þjónar flokkavalds-
ins á þingi, og athuga verk ráðandi
flokka.
Sjálfstæöismenn hafa nú verið í
minnihluta í stjórn í 9 ár, núv.
stjórnarflokkar hafa ráðið mest af
þeim tíma og hafa þau ár verið
mikil umrótsár á öllum sviðum og
þessi tfmi því mjög áhriíaríkur
valda tími.
Menn muna gamla herópið, sem
hljómaði í hverju blaði Tímans á
árunum: »Alhliða viðreisn í sveitun-
um!< — Nú hafa Framsóknarmenn
stjórnað landbúnaðar- og fjármálum
í 9 ár — þeir hafa haft yfirstjórn
bank'anna, SÍS og Búnaðarfélagsins,
sem hafa verið áhrifastofnanir í
sveitunum. — Vegna þessarar að-
stöðu stjórnarflokkanna ætti ekki að
vera ástæða til að óttast um ástand-
ið þar og því rík ástæða til þess að
bregða upp mvnd af því, hvernig
ástandið er raunverulega.
Ræktunin hefir venjulega verið
nefnd sem dæmi hinna miklu fram-
fara til sveita. Síðustu 12 árin hefir
verið ræktað meira en nokkru sinni
fyrri og eru orsakir þess aðallega
tvær, þ.e. tvenn lög, jarðræktar- og
ræktunarsjóðslögin, sem urðu til
löngu fyrir tíð þessarar stjórnar. —
Það lyftir undir ræktunina, að bænd-
urnir verða að reyna þær leiöir,
sem fleyta þeim fram hjá því að
þurfa ndkið að taka af aökeyptum
vinnukrafti, sem er miklu dýrari en
svo, að framleiðsluverðið beri það
verð. í þessu ljósi verður aö skoða
þessar ræktunarframfarir — ekki
sem afleiðingu eðlilegrar þróunar,
I heldur hefir skortur á vinnuafli
knúð til þess, Það er því svipað
með þetta og með arabiska hestinn,
sem sagt er að taki harðast á
sprettinum þegar hann er kominn
að þvf að springa. En hvernig er
þá með ræktunarsjóðinn farið? —
Hann var áður aðaluppistaöan 1
Búnaðarbankanum en nú stendur
allt fast og sjóðurinn getur ekki
veitt þann stuðning, sem nauðsyn-
legur er, —
Éað er alkunnugt, að gífurleg
fækkun fólks hefir orðið í sveitun-
um á því tímabili, sem Framsókn
og socialistar hafa stjórnað — við
árslok 1935 mun það vera utn 10,-
000 manns, auk allrar viðkotnu,
sem fltíið hefir úr sveitunum áþess-
um tírnum. Þaö fólk, sem fór, var
yngsta fólkið — fólkið, sem meitur
styrkur var í og björtuatu vonirnar
voru tengdar við. Eftir þeim mæli-
kvarða, sem álagður er í ákvæöum
tryggingarlaganna, ætti þetta að hafa
skaðað sveitirnar um 60 milj. króna.
Aðalorsakarinnar er að leita í áhrif
um stjórnendanna á þingi í stjórn-
málunum og utan þess í félagslifi,
menningarmálum og blaðamennsku.
Kauptúnunum heíir aftur ekkiorðið til-
svarandi hagur aðfjölguninni, þar sem
atvinna hefir ekki aukist þar í hlutfalli
við innflutning fólksins. Skyldi nú fólk-
ið, sem eftir er, vera hrifið af
ástandinu? Flest það, sem er eftir,
er annaðhvort mjög ungt — um
fermingu, eða þá gamalt; hitt fólkið
er flest farið. Vonleysið grípur nú
marga, sem bygðu framtíð sfna og
barna sinna á sveit sinni og jörð,
og margir bíða nú þess að geta
selt og flutt burt á eftir börnunum
Ekki er þetta vegna þess, að ekki
séu raunverulega skilyrði til lífs fyrir
fjölda manns f sveitum og ekki hafa
hallæri heldur dunið á — stjórnar-
farið á þar sína sök.
Glöggt dæmi um hvert er komið,
er verð á jörðum. Verðlag þeirra
er öruggasti mælikvarðinn á það
hvernig íbúarnir sjálfir líta á af-
komuna. — Síðan um aldamót hafa
jarðit lengst af verið í matsverði og
oft yfir það, en nú er það snúið
við. —
Bóndi, keypti fyrir 10 árum
jörð íyrir 10 þús, kr., en verð henn-
ar varð, er hann seldi hana fyrir
skömmu, 3600 kr. Þarna er því
64% verð/all á valdatima stjórnar-
innar. —
Miklar deilur hafa staðiö um það,
hvort bændur eða ríki eigi aö eiga
jarðirnar. Svo virðist sem social-
istar ætli að sigra. Hið nýja frum-
varp um jarðakaup ríkisins stefnir
að fullkomnum ríkisrekstri og á að
Jarðarför Flóvents Hallgrímssonar,
sem andaðist hér á sjúkrahúsinu
sunnudaginu 5. þ.m.fer fram frá kirkj-
unni fimtudaginn 16. þ.m, kl. 1 e. h.
vera bjargræðismál fyrir bændur. —
Þetta getur reynzt einstökum þeirra
gróði — en af hverju? Ástandið er
orðið svo, að bændur íá ekki risið
undir því, sem á þeim liggur, veð-
skuldir hafa hrúgast á eignir þeirra
og þá getur sumum þótt þœgileot
að ganga frá þeim og gerast leigu-
liðar ríkisiris á eftir. — Stjórnin
vill kenna markaðshöuilum og ýmis-
konar vandræðum um allt þetta, en
slíkt ei íjarstæða. Óstjórnin verður
aðeins Ijósari fyrir það að tímarnir
eru erfiðir. Bóndinn, sem setur gá-
lauslega á, er jafn sekur, hvort
vetur er harður eða ekki.
Hegningin fyrir óráð og óstjórn
getur dregist og mildast f góðæri,
enn ef ver árar lætur hún ekki bíða
efcir sér, eins og hér hefir orðið.
Eyðslan og skattarnir sem lagðir
hafa verið á eitir 1927 hafa auðvitað
komiö harðast niður á framleiðsl-
unni og kaupgjaldið helir hækkað
fyrir tilverknað socialista, yfir fram-
leiðsluveið. Þessar margíöldu árásir
á framtak landsmanna eru gerðar
í þeim tilgangi að eyðileggja það
þjóðskipulag, sem byggt er á eignar-
rétti og atvinnufrelsi, og byggja hið
fyrirheitna ríki socialista þar sem
allir eiga allt og enginn neitt. —
Kauphækkanir haía átt að vera
verkamönnum til hagsbóta — en á-
standið er svo nú, að mikill Ijöldi
þeirra stendur slyppur á mölinni
vegna þess að framtak landsmanna
hefir misl þrótt. Við þetta hafa
verkamenn lent í meira og meira
ófrelsi — þeir hafa neyðst til að
kaupa sér vinnu meö háum tillög-
um til félaga socialistanna. Nýjasta
gildran til að draga sem flesta í
þennan sama dilk eru lögin um at-
vinnuleysis-tryggingár þar sem á
að ginna menn úr sveitum til kaup-
staða með því að borga mönnum
fyrir að gera ekki neitt■ Verka-
menn geta ekki hrósað liappi. Ó-
samræmið milli framleiðslu og til-
kostnaðar heíir komið hart niður
á þeim, og betra sýnist að vinna
lengur fyrir lægra kaup, en standa
tímum saman við slitróttar snapir.
Þeir einu sem græða á slíkri stefnu
eru þeir, sem stikla upp tröppurnar
á heimsku fjöldans. Dæmi slfkra
lýðskrumsárása er ádeila Alþýðu-
blaðsins fyrir nokkrum dögum á
fátækrastjórn Reykjavíkur þar sem
einn maður var tekinn sem sérstakt
dæmi ómannúðlegrar meðferðar \