Vísbending - 27.02.2009, Blaðsíða 4

4 V í s b e n d i n g • 9 . t b l . 2 0 0 9
framhald af bls. 3
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Benedikt Jóhannesson
Útgefandi: Heimur hf., Borgartúni 23,105 Rvík.
Sími: 512 7575. Myndsendir: 561 8646.
Net fang: visbending@heimur.is.
Prentun: Heimur. Upp lag: 700 eintök.
Öll réttindi áskil in. © Ritið má ekki afrita
án leyfis út gef anda.
Aðrir sálmar
Ríkisstjórnin hóf feril sinn með því að setja fram verkefnaskrá. Þar
komu fram ýmis þau mál sem stjórnin
hugðist ná fram. Meðal þeirra var að
auka lýðræði. Einkum felst það í því að
vinna að breytingum á stjórnarskránni,
auðvelda þjóðaratkvæðagreiðslur og
fleira sem ætla má að sé einmitt ofarlega
á baugi hjá almenningi. Sérstaklega er
tekið fram að „kosningalögum verður
breytt með þeim hætti að opnaðir verða
möguleikar á persónukjöri í kosningum
til Alþingis.“ Þetta ákvæði er mjög
mikilvægt því að kjósendur verða að
geta raðað mönnum innan lista og haft
þannig bein áhrif á það hverjir þjóna
almenningi að kosningum loknum.
Sumir hafa verið haldnir þeirri firru
að prófkjör gegni sama hlutverki en það
er alls ekki rétt. Í Samfylkingunni, sem
er lýðræðisleg hreyfing fólksins í landinu,
eru stunduð umræðustjórnmál. Dagur
B. Eggertsson ætlar að bjóða sig fram til
varaformanns í Samfylkingunni. Hann
sagði að „áherslur Samfylkingarinnar
væru á lýðræðisleg vinnubrögð
og fagmennsku“. Hann sagði líka
að honum fyndist „mikilvægt að
stjórnmálin endurnýi sig ekki síður en
aðrir hlutir í samfélaginu“ og hann vildi
taka þátt í „að opna Samfylkinguna
fyrir þessum mikla samfélagslega áhuga,
hugmyndum, lausnum og nýju fólki.“
Samræður eru mjög stór hluti af
starfi Samfylkingarinnar. Til dæmis
ræddi Ingibjörg Sólrún það við Jóhönnu
að Ingibjörg yrði áfram formaður. En til
þess að stjórnmálin endurnýi sig verður
Jóhanna í fyrsta sæti í Reykjavík en
Ingibjörg var í því sæti síðast. Í öðru sæti
verður líka endurnýjun því að þar tekur
Ingibjörg við af Jóhönnu. Þetta er líka
í takt við hugmyndir Samfylkingarinnar
um fléttulista. Í þriðja sæti í lýðræðislegri
hreyfingu fólksins verður fagmaðurinn
Össur Skarphéðinsson, sem var reyndar
líka í því sæti síðast. Þær reyndu að
dömpa honum en tókst ekki í þetta sinn.
Í hinni opnu Samfylkingu var ákveðið í
samræðum þeirra Ingibjargar og Jóhönnu
að Jóhanna yrði forsætisráðherra. Sem
sé; fólk má raða svo lengi sem það er:
1. Jóhanna, 2. Ingibjörg og 3. Össur. bj
Lýðræðisaukning
fer hratt inn í verðlagið. Mikill slaki er
kominn í hagkerfið og eftirspurn dregst
hratt saman. Verðhjöðnun til lengri tíma
getur haft mjög alvarlegar afleiðingar
og getur t.d. leitt til vítahrings ónógrar
eftirspurnar. Yfirleitt eru lægri stýrivextir
notaðir til þess að örva eftirspurn. Þá eru
þeir ákveðnir nógu lágir til þess að það
borgi sig ekki fyrir fólk að spara, en það er
erfitt að setja þá niður fyrir núll prósent.
Því getur þurft að grípa til annarra
aðgerða til að rétta við efnahaginn, svo
sem að dæla peningum út í efnahagskerfið
og lækka skatta, eða með því að kaupa
„vondar“ eignir af bönkunum, svo þeir
séu aftur tilbúnir að lána út til arðvænlegra
fyrirtækja. Þannig er hægt að búa til
verðbólgu, svo að raunvextir verði lægri.
Þetta hafa Japanir lengi verið tregir til að
gera.
Ekki eru fræðimenn sammála um
hvað það var sem endaði þetta tímabil
stöðnunar, en ekki er ólíklegt að það
hafi verið ytri aðstæður sem breyttust, til
dæmis með auknu flæði ódýrs fjármagns
og álagsviðskipta (e. carry trade). Nú er
hins vegar aftur komin kreppa í Japan,
sú dýpsta frá síðari heimsstyrjöldinni. Því
er spurning um hvort hún sé aðeins til
komin vegna heimskreppunnar, eða hvort
að „týndi áratugurinn“ sé að dúkka upp
aftur því að bankakerfið hafi í raun aldrei
verið fullkomlega lagað.
Það mikilvægasta sem við getum
gert hér á Íslandi er því koma út öllum
„eitruðum“ eignum af efnahagsreikningum
bankanna sem allra fyrst og að styrkja
innviði fjármálakerfisins með betri
regluverki og eftirlitsstofnunum sem sinna
hlutverki sínu.
Kári S Friðriksson
Umræður um tillögur Framsóknar-manna um að lækka skuldir um 20% hafa ýtt við mörgum. Flestir
virðast taka þeim fálega eða snúast gegn
þeim. Bjarni Benediktsson alþingismaður
fyrir Sjálfstæðisflokkinn hefur þó viljað
að þeim sé gefinn gaumur. Flestir þeirra
sem snúast gegn tillögunum telja að
með þeim sé verið að færa skattfé til
þeirra sem ekki þurfi á neinum styrk að
halda. Forystumenn ríkisstjórnarinnar og
bankanna hafa lýst því yfir að taka beri á
hverju tilviki fyrir sig.
Einföld lausn en dýr?
Stuðningsmenn hugmyndarinnar segja að
meginkostur hennar sé sá að með slíkri
afskrift komist hagkerfið í gang aftur.
Aðgerðin dragi úr svartsýni og þeir sem
ekki þurfi bráðnauðsynlega á peningunum
að halda muni auka sína eyðslu og þannig
fari hjólin aftur að snúast. Hinir sem nú
sjái fram á að tapa eignum sínum öðlist
nýja von.
Frosti Sigurjónsson fjallar um málið
á bloggsíðu sinni: „Þótt flestir skuldi nú
meira af húsum sínum en þeir gerðu fyrir
kreppu er ekki sjálfgefið að þeir séu fátækir
eða þurfi hjálpar við. Margir eignamenn
tóku út lán á hús sín þótt þeir þyrftu ekki
á þeim að halda. Þeir eru kannski ekki
eins ríkir og þeir voru, en þeir eru margir
sem geta staðið í skilum. ...
Er ekkert vit að
lækka skuldirnar?
Er gott að skattleggja almenning
til að hjálpa ríkum? Líklega vilja
framsóknarmenn alls ekki leggja slíkt
til, en sú yrði því miður útkoman ef
þessi 20% niðurfærsluleið er farin. Því ef
skuldir þeirra sem eru nógu ríkir til að
standa í skilum sjálfir eru færðar niður
þá eru það aukin útgjöld fyrir ríkið.
Auknum útgjöldum þarf að mæta með
auknum sköttum á allan almenning.
Hvað er þá til ráða? ... Setja mætti
fram einfaldar matsreglur og virkja t.d.
starfsfólk bankanna í að framkvæma
greiðslumat fyrir þá sem óska eftir
aðstoð. Það þarf að vera grundvallarregla
að menn séu raunverulega hjálpar þurfi.“
Hér tekur Frosti undir þá skoðun
að einhverjir eigi rétt á aðstoð, en ekki
allir. Þeir sem vilja almenna niðurskrift
segja á móti, að þá sé þeim sem reistu sér
hurðarás um öxl umbunað en ekki þeim
varfærnu.
Hvað um að stilla lánin þannig af að
greiðslan haldist óbreytt frá því sem áður
var en endurgreiðslutími lengdur um 10
ár hið mesta? Ef lánin eru ekki fullgreidd
á þeim tíma, yrði það sem út af stendur
afskrifað. Ef vextir lækka myndu kannski
flestir ná því að greiða lánin á sama tíma
og áður. Fólki yrði ekki íþyngt frá því
sem áður var og lánardrottnar fengju
sanngjarna lausn.