Organistablaðið - 01.12.1987, Blaðsíða 5

Þriðjudagur 29. september
Námsstefnan héltáfram meðfyrirlestri Þrastar Eiríkssonarum „Kóralbóka-
tímabilið'1. Fór Þröstur yfir tímabilið frá útkomu „Leirgerðar" 1801 fram til
dagsins í dag. Einkum og sérílagi um störf Péturs Guðjónssonar að útgáfu
sálmasöngbókar. Þröstur útskýrði hvernig Pétur aflaði fanga í sálmasöng-
bók sína svo og tengsl hans við Berggreen. Rakti Þröstur síðan feril sálma-
söngbóka allt til dagsins í dag.
Sjöundi fyrirlestur námsstefnunnar var „Fagnið þér himnar", sálmar og
sálmaþörf kirkjunnar. Sr. Kristján Valur Ingólfsson fjallaði um sálmaþörf kirkj-
unnar frá mörgum sjónarhornum. Þetta erindi sr. Kristjáns Vals ætti að birta
fljótlega á prenti, vegna þess að í því koma fram áður ósagðar staðreyndir
um tilgang sálmsins í kirkjunni.
Áttundi fyrirlesturinn var heillandi umfjöllun Knuds 0degárds um miðaldar-
kvæðin Geisla og Lilju. Á skýran og listrænan hátt lýsti Knud trúarlegum og
samfélagslegum bakgrunni Ijóðanna.
Næstur tók Svein Ellingsen við og talaði um sálmakveöskap samtímans
einkum á Norðurlöndum.
Að loknum kaffitíma hélt Svein Ellingsen áfram ásamt Trond Kverno.
Trond Kverno talaði um lofgjörðina og viðstaddir heyrðu dæmi af snældum
um biblíulega sálma og nýjar tónsmíðar messunnar. Svein Ellingsen lauk
námsstefnunni með umfjöllun um lyrik og bragfræði í nýjum sálmum.
Um kl. 18.45 tók Hörður Áskelsson til máls og þakkaði erlendum gestum,
fyrirlesurum og aðstandendum öllum og sleit ráðstefnunni. Að lokum var
sunginn Vesper í kapellu háskólans.
Niðurlag
Eftir námsstefnu sem þessa kemur margt upp í hugann. Fyrst er til að
nefna hversu íslenska sálmabókin er stutt á veg komin fyrir margra hluta
sakir. Ber þar fyrst að nefna að hún er án nótna, lagaúrval er ekki mikið og
alltof margir sálmar bera sama lagboða. Sumir sálmar eru aldrei sungnir
vegna þess að tónlist þeirra er þannig úr garði gerð að um uppfærslutónlist
er að ræða og þar af leiðandi ekki sönghæf fyrir söfnuðinn. Margt annað er
hægt að nefna, t.d. það, að lítið er um upprunalegar gerðir laganna.
Ljóst er að sálmabókarnefnd á mikið verk fyrir höndum, en fyrirskrifað
verkefni hennar er útgáfa viðbætis við sálmabókina. En stóra verkefnið hlýtur
að vera endurskoðun og útgáfa nýrrar sálmabókar og sálmasöngbókar
samhliða henni. Ljóst er að margirorganistar sitja á efni sem e.t.v. á erindi inn
á borð sálmabókarnefndar og er ástæða til að hvetja þá sem telja sig eiga
efni að senda sálmabókanefnd það til umfjöllunar.
Undirbúningur sálmabókar tók Norðmenn hátt á þriðja áratug. Það er því
Ijóst að mikið er til hennar vandað. Við getum margt af þeim lært og vonandi
sjáum við brátt sálmabók sem verður bók allra til þess að syngja Drottni nýjan
söng. HB
ORGANISTABLAÐIÐ 5