Organistablaðið - 01.07.1993, Blaðsíða 15
Uppsetning
Þann 4. júlí 1992 var svo komið að uppselningu orgelsins í kirkjunni. Smíði
orgelhússins lauk um miðjan september og þá var einnig búið að koma fyrir um einum
þriðja hluta af þeim 5.275 pípum sem eru í orgelinu. Þá tók við stilling og lokafrágangur
og var þeirri vinnu lokið í byrjun desember. Sunnudaginn 13. desember 1992 var Klais-
orgelið vígt í guðsþjónustu og síðar sama dag voru vígslutónleikar þar sem organisti
kirkjunnar, Hörður Askelsson, lék á orgelið.
Lýsing á orgelinu
Hvernig má svo lýsa orgelinu í stuttu máli? Það hefur 4 nótnaborð og fótspil, er
handstýrt með rafstýrðu raddvali. Það hefur 72 raddir, 128 forvalsmöguleika og fjóra
forvalsmöguleika fyrir hvert nótnaborð. Það er 15 metra hátt og vegur um 25 tonn.
Raddskipan þess tekur sérstaklega mið af þörfum franskrar orgeltónlistar og þýskrar
barokktónlistar.
Hvernig reynist orgelið og hvaða áhrif hefur koma þess haft á trúar- og tónlistarlíf
kirkjunnar?
Þar skal fyrst nefnt að áhrif þess voru þegar merkjanleg fyrir vígslu þess. Þegar koma
orgelsins var undirbúin var gengið endanlega ffá öllu tumrými kirkjunnar og um leið gerð
ýtarleg úttekt á hljómburði hennar. Fastir kirkjubekkir voru settir í stóran hluta
kirkjuskipsins sem ásamt með sérstökum ísogsflekum í lofti hliðarskipa og fyrir ofnum
höfðu áhrif á hljómgunina. Eftir þessar framkvæmdir og með tilkomu orgelsins er lengsti
eftirhljómur um 4 sekúndur en var áður 8 sekúndur.
Tilkoma orgelsins hefur valdið ýmsum nýungum í starfi kirkjunnar. Frá því um áramót
var messuhald með nokkuð öðru sniði en verið haíði. í stað þess að félagar úr Mótettukór
Hallgrímskirkju skiptu á milli sín að leiða almennan messusöng í hverri morgunmessu á
sunnudögum, söng kórinn allur við messu fyrsta sunnudag í mánuði. Þá söng hann líka
aftansöng þann dag. Annan sunnudag í mánuði leiddi hópur úr unglingastarfi kirkjunnar
messusönginn. Þriðja sunnudaginn söng barnakór kirkjunnar og fjórða sunnudaginn var
orgelmessa, en þá var annað hvort hafður einn eða örfáir forsöngvarar. Það gefur auga
leið að notkun stóra orgelsins miðast við aðstæður hverju sinni og kórorgelið t.d.
töluvert notað með unglingahópnum og barnakómum.
Þegar orgelið er notað með stórum kór, þarf að staðsetja hann yst á kirkjugólfi og
kemur þá sjónvarpskerfi orgelsins í góðar þarfið við að samtengja stjórnanda og
orgelleikara. Við útfarir má koma 10 inanna sönghóp fyrir í orgelstúkunni. Reynslan
hefur sýnt að samspil hljómsveitar, kórs og orgelsins er engum vandkvæðum bundið.
15 ORGANISTABLAÐIÐ