Austri - 08.07.1977, Blaðsíða 4
4
AUSTRI
Egilsstöðum, 8. júlí 1977.
— Minning —
Einár Kristinn Eiríksson
Fæddur 14. júní 1896 Dáinn 30. maí 1977
- Minning -
Björn Guðnason, bóndi
Stóra- Sandfelli, Skriðdal
Hinn 4. júní síðastliðinn var lagð-
ur til hinstu hvíldar frá Vallanes-
kirkju, Einar Kristinn Eiríksson
bóndi á Keldhólum á Völlum. Krist-
inn var fæddur að Refsmýri í Fell-
um 14. júní 1896, og var því að verða
81 árs er hann lést. Foreldrar hans
voru Eiríkur Jónsson frá Kleif í
Fljótsdal og Guðbjörg Gunnlaugs-
dóttir Refsmýri Fellum. Foreldrar
Kristins áttu 10 börn, 5 dóu í æsku,
en til fullorðinsára komust eftirtalin
systkini, auk Kristins, Jón skólastjóri
Torfastöðum Vopnafirði, Sólrún áður
húsfreyja að Krossi Fellum, Guðný
var búsett í Vopnafirði nú látin og
Sigríður er dó uppkomin. Kristinn
ólst upp til 10 ára aldurs í Refsmýri,
en fluttist þá með foreldrum sínum,
að Kirkjubæ í Hróarstungu, til séra
Einars og konu hans Kristínar, en
séra Einar var frændi hans og hét
hann í höfuðið á presthjónunum. Þar
dvaldist Kristinn fram yfir fermingu,
en það ár fer hann í vinnumennsku,
og þá að Skógargerði í Fellum.
Næstu ár er hann í vinnumennsku
víða á Héraði.
Árið 1919 er Alþýðuskólinn að Eið-
um stofnaður. Þá vaknar þrá hjá
mörgum æskumanni eftir meiri þekk-
ingu. Einn af þeim var Kristinn.
Hann fer í Eiðaskóla þá um haustið
og er þar tvo vetur við góðan orðstír.
Oft minntist hann veru sinnar á Eið-
um og gömlu skólafélaganna þar.
Næstu árin er hann mest í kaupa-
vinnu við jarðarbætur og skógræktar-
störf. Árið 1923 giftist Kristinn
Salnýju Jónsdóttur frá Grófargerði
hinni ágætustu konu. Bæði var hún
vel greind og vel verki farin. Þau
eignuðust tvo sonu, Sigurð kennara
í Reykjavík og Jón, nú bónda á Keld-
hólum. Áður átti Salný dreng sem
Arthúr heitir og er búsettur á Reyð-
arfirði.
Fyrstu búskaparár sín eru þau
Kristinn og Salný í húsmennsku og
það víðar en á einum stað. En árið
Aðalfundur Kaupfélags Stöðfirð-
inga var haldinn á Stöðvarfirði laug-
ardaginn 11. júní 1977.
Kaupfélagsstjóri Guðmundur Gísla-
son og formaður Bjöm Kristjánsson
gerðu grein fyrir rekstri félagsins
á síðasta starfsári. Heildarvelta á ár-
inu 1976 var kr. 286.791 þús. Vöru-
sala var kr. 180.148 þús. Launa-
greiðslur námu alls kr. 29.668.978,-
Fastir starfsmenn eru 12. Félags-
menn eru nú 221.
Félagið hefur átt við rekstrarerfið-
leika að etja undanfarin ár m. a.
vegna þátttöku í sjávarútvegi. Hef-
1931 fara þau að búa í Refsmýri og
eru þar í 16 ár og hafa þó ekki nema
part af jörðinni. Þá liggur leiðin
aftur austur á Velli, og eru á Úlfs-
stöðum og Strönd sitt ár á hvorum
stað. En um það leyti eru Keldhólar
til sölu. Þá kaupa synir þeirra jörð-
ina, en Kristinn áhöfn alla því hún
var einnig til sölu. Býr hann svo þar
til ársins 1963, en 1962 missir hann
konu sína.
Eftir að Kristinn hættir búskap,
er hann á Keldhólum hjá Jóni syni
sínum, utan eitt ár, er hann var í
burtu. Þá fengu þeir ráðskonu Svöfu
Jónsdóttir, ágæta konu. Hún hugs-
aði vel um heimilið og var nærgætin
og hugulsöm um Kristinn í lasleika
hans, alveg þar til yfir lauk. Hann
mat hana líka mikils og var henni
þakklátur fyrir.
Næstu ár eftir að Kristinn hættir
búskap er hann einhvern tíma úr
sumrum í kaupavinnu, svo sem vega-
vinnu, og þá helst að hlaða vegkanta,
en hann var verklaginn og vand-
virkur. Svo vann hann oft í garðin-
um hjá Sigríði á Egilsstöðum og má
vera að garðurinn beri þess enn
merki.
Fróðleiksfús maður var Kristinn,
las mikið og átti gott bókasafn,
þótti vænt um bækurnar sínar. En
honum þótti líka vænt um fleira.
Hann hafði yndi af að príða og fegra
umhverfið og þar ber skógarlundur
hans best vitni, sem er utan við tún-
ið. Girti hann þar nokkurt stykki og
plantaði í nokkrum trjátegundum.
Vonandi ber hann vel sitt barr, þá
árin líða, og er það góður minnis-
varði ræktunarmannsins.
Kristinn á Keldhólum var nábúi
minn í 28 ár og minnist ég hans ætíð
sem góðs nábúa og vinar. Allir hér
á okkar heimili, bæði ungir sem aldn-
ir sakna hans, en þakka órofa tryggð
og góða samfylgd.
Blessuð sé minning hans.
Tryggvi Sigurðsson.
ur skuldabyrgði og óhagkvæm vaxta-
kjör lagst þungt á reksturinn.
Á aðalfundinum var samþykkt á-
lyktun til stjórnvalda og annara að-
ila sem málið varðar, um lánamál
landbúnaðarins.
”Fundurinn samþykkir að beina
því til stjórnvalda ag annara aðila
sem málið varðar að endurskipu-
lagning lánafyrirgreiðslu til land-
búnaðar er grundvöllur áframhald-
andi uppbyggingar og nauðsyn svo
ekki komi til samdráttar í framleið-
slu landbúnaðarvara.
Miðvikudagsmorguninn 22. desem-
ber 1976 andaðist Björn Guðnason
bóndi í Stóra - Sandfelli í Skriðdal.
Daginn áður hafði hann kennt las-
leika, og verið fluttur á Heilsugæslu-
stöðina á Egilsstöðum. Og snemma
morguns kom kallið, og fortjaldið
féll, sem skilur heima lífs og dauða.
Björn Guðnason var fæddur á Þor-
valdsstöðum í Skriðdal í Suður -
Múlasýslu 20. ágúst 1897. Voru for-
eldrar hans Guðni Bjömsson frá
Stóra - Sandfelli og kona hans Vil-
borg Kristjánsdóttir frá Grófargerði.
Guðni og Vilborg fluttu í Stóra -
Sandfell árið 1902 og búa þar til
1923. Börn þeirra er til aldurs komu,
voru auk Björns, Kristján bóndi í
Stóra - Sandfelli fæddur 18. mars
1900, dáinn í apríl 1970, Benedikt
bóndi Ásgarði, Haraldur bóndi á
Eyjólfsstöðum og Sigrún húsfreyja
í Arnkelsgerði Völlum. Bjöm og
Kristján munu hafa byrjað að búa í
Stóra - Sandfelli árið 1925 (heimild
Sveitir og jarðir í Múlaþingi). Höfðu
þeir nokkrum árum áður stundað
nám við Alþýðuskólann á Eiðum.
Systkinin unnu öll við búið um ára-
bil, og á þeim árum var hafist handa
um ræktun og byggingaframkvæmdir,
sem voru mjög á undan samtíð sinni.
Björn og Kristján vom svo samhent-
ir í búskap sínum, samstarf þeirra
svo langt og náið, að ekki er hægt
að draga þar markalínur á milli,
hvor átti meiri hlut að málum.
Vilborg móðir þeirra var fyrir
búi sona sinna allt til ársins 1950, að
kona Kristjáns, Sigurborg Guðna-
dóttir, tók við húsmóðurstörfum.
Vilborg andaðist 9. ágúst 1959.
Var hún þá níræð að aldri. Hún var
einstök myndar og gæðakona, og
sama er að segja um Guðna mann
hennar, en hann andaðist 8. júlí 1944.
Björn hafði lifandi áhuga á að fylgj-
ast með málefnum landbúnaðarins, og
1 þessu sambandi telur fundurinn
að rekstrarlán þurfi að auka þannig
að þau nemi 80% af framleiðsluverð-
mæti síðasta afurðaframleiðsluárs,
og verði lánið veitt hlutaskipt á
tímabilinu janúar til október. Jafn-
framt verði afurðalán vegna viðkom-
andi árs aukin þannig að afurða-
sölufélagi sé kleyft að greiða minnst
90% af grundvallarverði til framleið-
enda strax eftir innlegg.
Vegna uppbyggingar bújarða tel-
ur fundurinn að grundvalla þurfi
lánafyrirgreiðslu sem nemi 70 til 80
% af framkvæmdakostnaði.
Verðtryggingu lána til uppbygg-
ingar í landbúnaði telur fundurinn
öllum landsmálum og heimsfréttum.
Um langt árabil annaðist hann fjölda
trúnaðarstarfa fyrir sveit sína. For-
maður búnaðarfélagsins frá 1933-61,
átti lengi sæti í hreppsnefnd, og var
deildarstjóri Skriðdalsdeildar K.H.B.
og margt fleira.
Einhverjar fyrstu minningar mín-
ar, frá því er ég lítill drengur fór að
koma í Stóra - Sandfell, eru hve mér
varð starsýnt á hið mikla bókasafn
er þeir bræður áttu. Hefur það vitan-
lega farið nokkuð vaxandi með ár-
unum, og er vafalaust mesta bóka-
safn á sveitaheimili hér í grennd.
Björn Guðnason var ákafamaður og
ör í lund. En honum fylgdi líka
mildur og blíður blær. Frá honum
andaði góðvild og vináttu til ná-
grennis og alls umhverfis, og ég
held til allra, sem hann hafði kynni
af.
Eftir lát Kristjáns bjó Bjöm á-
fram félagsbúi með Sigurborgu mág-
konu sinni eins og eðlilegt var, færð-
ist forsjá heimilisins með árunum
meira til Sigurborgar og barna henn-
ar. En hún hefur allt frá því er hún
kom í Stóra - Sandfell, staðið örugg
og stei-k á verði um heill og hag
heimilisins.
Björn hafði bundist órofa tryggð
við þá jörð, þar sem æskuheimili hans
stóð, og þar sem höfuðstarf hans á
löngum ævidegi var unnið, og þar
var hann jarðsunginn í heimagraf-
reit fimmtudaginn 30. desember.
Veðrið var kalt þann dag, en sæmi-
lega gott umferðar. Margt fólk var
viðstatt sem vænta mátti, enda var
margs að minnast, og margt að
þakka frá liðnum árum.
Það er vissulega ekki á mínu færi
að rekja til hlítar æviferil Björns
Guðnasonar, þetta er aðeins fáorð og
hljóð kveðja úr næsta nágrenni.
Alfreð Eymundsson
Grófargerði.
óviðunandi og bendir ennfremur á að
almenn vaxtakjör eru óeðlilega í-
þyngjandi og verðbólgukvetjandi.“
Á fundinum var fjallað um fræðslu
og félagsmál á vegum samvinnu-
hreyfingarinnar og var einhugur um
að efla þann þátt í starfi samvinnu-
manna.
Stjórn Kaupfélags Stöðfirðinga
skipa nú.:
Björn Kristjánsson Stöðvarfirði,
Friðrik Sólmundsson Stöðvarfirði,
Björgvin Magnússon Höskuldsst.seli
Breiðdal, Magnús Sigurðsson Stöð-
varfirði og Gísli Björgvinsson Þrasta-
hlíð Breiðdal.
Frá Kaupfélagi Stöðfirðinga