Ný saga - 01.01.1998, Blaðsíða 68

Ný saga - 01.01.1998, Blaðsíða 68
Eftir miðaldahandriti í Kommglega bókasafninu í Stokkhólmi Finnbogi Guðmundsson þýddi og samdi inngang —m~ Ðalheimild um forngotlcnzku er skinn- M I*4j handrit eitl í Konunglega bókasafninu í J-—JL Stokkhólmi merkt B 64 (Cod. Holm. B 64). Á þessu handriti er elzta varðveitta uppskrift Gotlandslaga, ennfremur uppskrift svonefndrar Gotasögu. Sem höfuðhandrit Gotlandslaga er B 64 oft nefnt Cod. A. Handrit þetta var að dómi C. J. Schlyters skrif- að um miðja 14. öld, en Hugo Pipping, er gaf út Gutalag och Guta saga jiimte ordbok á vegum Samfund til udgivelse af gammel nordisk littera- tur (Kpbenhavn, 1905-1907), hyggur, að Gota- sagan hafi upphaflega verið samin á 13. öld, á ára- bilinu 1208-85. Hann ræður það af efni sögunnar, því, er segir frá geymslu skatts í þrjú ár, hafi kon- ungur verið rekinn frá ríki, þar séu tekin mið af Iandflótta Eiríks konungs Knútssonar lil Noregs 1205-1208. Um síðara tímamarkið miðar hann við það, er segir í sögunni um leiðangursfall. Breyting á tilhögun gjalds vegna þess varð 1285, en frá þeirri breytingu segir ekki í Gotasögunni. Pipping ræðir fáein önnur efnisatriði sögunnar, er tengja hana 13. öldinni, án þess að út í það verði farið nánara hér. Hann hreyfir og þeirri hugmynd, að Gotasaga hafi upphaflega verið samin á latínu og texti hennar í Stokkhólmshandritinu sé skrif- aður eflir þýðingu latínusögunnar. Nefnir hann nokk- ur dæmi orðalags, er rekja mætti til latnesks forrits. Nokkrar gamlar þýðingar eru lil af Gotasögu á önnur mál, þýzk þýðing frá byrjun 15. aldar og danskar þýðingar, ein frá upphafi 16. aldar og önnur frá upphafi 17. aldar. Lis Jacobsen fjallaði um dönsku þýðingarnar í Arkiv för nordisk filo- logi, 27. b., bls. 50-75, Lund 1911. Hér birtist fyrsta þýðing sögunnar á íslensku. Gotland er nokkrum sinnum nefnl í Ólafs sögu helga í Heimskringlu Snorra. I 7. kapítula segir, að Ólafur konungur sigldi eitt haust „til Gotlands og bjóst þar að herja. En Gotar höfðu þar samn- að og gerðu menn til konungs og buðu honum gjald af landinu. Það þekktist konungur og tekur gjald af landinu og sat þar um veturinn." I 192. kapítula sögunnar segir frá því, að kon- ungur bjóst á bak jólum (1029) til heimferðar austan úr Garðaríki, l'ór „fyrsl að frörum allt lil hafsins. En er voraði og ísa leysti, þá bjoggu þeir skip sín, en er þeir voru búnir og byr gaf, þá sigla þeir, og greiddist ferð sú vel. Kom Ólafur konung- Mynd 1. Rústir kirkju ■ heilagrar Karinar við Stóra torgið i Visby á Gotlandi. Grundvöllur var lagður að kirkjunni á 12. öld, en hún var reist á 13. og 14. öld. Rústirnar eru af kirkjunni eins og hún var fullmótuð 1413. 66
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116

x

Ný saga

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Ný saga
https://timarit.is/publication/806

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.