Líf og list - 01.10.1951, Blaðsíða 21
★ LEIKLIST jr 1
ÞJÓÐLEIKHÚSIÐ:
DÓRI
Höfundur: Tómas Hallgrímsson
Leikstjóri: Indriði Waage
GAMANLEIKURINN DÓRI
eftir Tómas Hallgrímsson var
frumsýndur þ. 25. október s.l.
Höfundurinn er gamalkunnur
leik og leiksviði. Og enda þótt
þetta sé fyrsti leikur hans á
leiksviði, ber hann með sér, að
höfundurinn er vel að sér í nú-
tíma leikmenntun. Það er stytzt
af að segja, að hér er um bráð-
fyndinn gamanleik að ræða,
einkum hvað tekur til samtals
eða tilsvara. Leikritið gneistar
víða af fyndni og hittu sumar
setningamar í mark á frum-
sýningunni, svo að leikhúsið
glumdi af hlátri. Bezt var loka-
setning 3. þáttar, og verkaði hún
aftur fyrir sig, sem kastljós á
allan þáttinn. Hins vegar má að
leikritinu finna, einkum uppi-
stöðu þess eða byggingu. Fram
hjá því er ekki hægt að ganga
í leikgagnrýni, þótt styðja beri
íslenzka leikritun á alla lund,
því að á leikrýnininni eiga menn
fyrst og fremst að læra, en
hvorki að móðgast né ofmetn-
ast. Fyrstu tveir þættirnir voru
vel hugsaðir og víða fjörglamp-
ar. Þriðji þáttur var skemmti-
legur, en tækifærin ekki notuð
að fullu í lýsingu á störfum
þingnefndar. Fulltrúar hinna
ýmsu stétta ekki allir nógu að-
greindir.
Síðasti þátturinn var þeirra
síztur. Þar varð ekki ljóst, hvað
höfundurinn var að fara. Aðal-
gallann má telja, að höfundur-
inn slær vopnin úr höndum að-
alleikarans undir lokin og gef-
ur þau aukapersónu í hendur
með því að láta hann lesa allt-
of langan kafla úr Sturlungu,
svo að aðalleikandinn fær ekki
tækifæri til að skila þessum
skemmtilega leik í fullri hæð,
sem efni stóðu til.
HARALDUR BJÖRNSSON
fór með aðalhlutverkið og lék
Jakob Johnsen skáld. Þetta var
aðalhlutverk í fyllstu merkingu
þess orðs og voru aðrar persón-
ur aðeins hugsaðar sem smá-
peð hjá þeirri. Haraldur hefur
oft sýnt áður, að hann er kunn-
áttumikill pg listrænn leikari,
en aldrei betur en nú. Leikur
hans var glæsilegt afrek, og
hafi menn á annað borð ráð á
að fara í leikhús, þá er leikur
hans einn þess virði og meira en
það að verja kvöldinu niðri í
Þjóðleikhúsi. Það hefur stund-
um komið fyrir Harald, að hann
skilar ekki ölum setningum sem
skyldi, en þá bætir hann það
oft upp með áfbragðsgóðum lát-
bragðsleik. Setningar hans eru
alltaf undirstrikaðar með sterku
látbragði. Hins vegar ber leik-
ur Haralds það með sér, að
hann fylgir eldri stefnu í leik-
list en nú er farið að tíðka.
Hann notar oft hin afmældu
leiksviðsskref hefðbundinnar
hreyfingar sem viðbrögð ákveð-
inna gebrigða. En að öðru leyti
Haraldur Björnsson í hlutverki
Jakobs Jolinsens, skálds.
var leikur hans víða magnaður
af ríkum innblæstri og sterku
ímyndunarafli.
GESTUR PÁLSSON lék Mor-
is, bónda og kaupmann. Skilaði
Gestur svo hlutverki sínu, að
ekki varð á betra kosið. Leikur
Gests var óhefðbundinn, fersk-
ur og lifandi. Vegna hins sífrjóa
innlifunarhæfileika síns þarf
Gestur lítið að grípa til hjálpar-
tækni, sem fæstir komast af án,
þótt ekki sé nema yfir dauðu
atriðin.
ANNA GUÐMUNDSTÓTTIR
var kona hans, Vilborg. Hún
gerði stuttu hlutverki mjög góð
skil. Anna er örugg á sviði og
traust leikkona.
REGÍNA ÞÓRÐARÐÓTTIR
lék Þorbjörgu konu Jakobs.
Hlutverkið var veigalítið og
leikurinn daufur. Höllu dóttur
Jakobs lék HERDÍS ÞOR-
VALDSDÓTTIR, og var leikur
hennar sæmilegur í fyrri hluta
leiksins, en síður nýtur hún sín
ekki, enda úr litlu að spila.
Titilhlutverkið Dóri er leikið af
LÍF og LIST
21