Vera - 01.08.1993, Blaðsíða 10

SAMKEPPNI
O G
SAMSTAÐA
ÓLÍNA ÞORVARÐARDÓTTIR, BORGARFULLTRÚI
„IF YOU CAN'T BEAT THEM - JOIN THEM"
Við val á ráðherrum flokksins í
júnímánuði var að margra viti
gengið fram hjá Rannveigu Guð-
mundsdóttur, alþingismanni
sem vænlegu ráðherraefni, en
Össur Skarphéðinsson, þing-
flokksformaður hlaut hnossið.
Rökin sem notuð voru íyrir ráðn-
ingu Össurar lutu að „fagþekk-
ingu” hans, en ekkert var minnst
á „fagþekkingu” Guðmundar
Árna Stefánssonar, sem um
sama leyti var gerður að heil-
brigðisráðherra. Stjórnmála-
reynsla Guðmundar þótti íylli-
lega nægja honum i ráðherrastól,
þótt hún dygði ekki Rannveigu. í
kjölfar þessa sagði Jóhanna Sig-
urðardóttir af sér stöðu varafor-
manns í flokknum, á grundvelli
langvarandi skoðanaágreinings
og samstarfsörðugleika við for-
manninn, sem með ráðherra-
fléttu sinni gekk fram af þolin-
mæði Jóhönnu - að hennar sögn.
Eftirmálin urðu þau að leitað var
samstöðu meðal kvenna um að
sýna óánægju með atburðarásina og vildu nán-
ustu samstarfskonur Rannveigar Guðmunds-
dóttur - þeirra á meðal Jóhanna Sigurðardóttir -
að konur sætu hjá við varaformannskjör, en nýttu
Þessir atburöir hafa kennt mér það,
að „kvennasamstaða" er óraunhæf
draumsýn. Þegar til kastanna kemur
er hver sjólfum sér næstur, og >aó ó
jafnt vió um konur sem kar a.
tímann fram að næsta flokksþingi til þess að
huga að stöðu sinni í flokknum. Tillaga þess
efnis var flutt á samráðsfundi kvenna - í nánu
samrádi við Rannveigu sjálfa - en fundarkonur
reyndust ósammála um það hvernig bæri að
bregðast við í stöðunni. Niðurstaðan varð sú að
fáeinar konur tóku að safna undirskriftum til
stuðnings Rannveigu í sæti varaformanns, áður
en ágreiningurinn hafði verið leiddur til lykta svo
ljóst er að undirskriftasöfnunin var eklú gerð í
nafni kvennasamstöðunnar í flokknum. Eftir-
leikinn þekkja allir; meirihluta stuðningskvenna
„hjásetutillögunnar” svokölluðu
snerist hugur, þ.á m. Rannveigu
sjálfri.
Þessir atburðir hafa kennt mér
það, að „kvennasamstaða” er
óraunhæf draumsýn. Þegar til
kastanna kemur er hver sjálfum
sér næstur, og það á jafnt við um
konur sem karla. Leikreglur
stjórnmálanna virðast gera kon-
um ókleift að koma að þeim á
„eigin” forsendum. Ætli þær að
„vera með” verða þær að tileinka
sér sömu aðferðir og „strákarnir”
beita, enda hafa þeir skapað
hefðirnar. Sú varð að minnsta
kosti niðurstaða Rannveigar
Guðmundsdóttur og margra ann-
arra kvenna í Alþýðuflokknum.
Hvort það er æskileg eða gæfuleg
niðurstaða er annað mál. Senni-
lega er hún einfaldlega kalt,
raunsætt mat hins brennda
barns sem birtist í frægu við-
kvæði: „If you can't beat them,
join them!”
SIV FRIÐLEIFSDÓTTIR, SJÚKRAÞJÁLFARI
KONUR ERU HELMINGUR ATKVÆÐA
Atburðirnir sýna að sú heíð að
valta yfir konur er enn ríkjandi í
pólitík. Þvi sögulega tækifæri að
treysta tveimur konum til að
leiða ráðuneyti hér á klakanum
var klúðrað. Össur og Rannveig
voru bæði hæf til að verða ráð-
herrar. Þau höfðu hins vegar
mjög mismunandi stjórnmálafor-
tíð og það er deginum ljósara að
konan Össur hefði ekki orðið ráð-
herra. Þau rök að Rannveig væri
ekki nógu hæf í ráðherrastól falla
um sjálf sig þegar haft er í huga
að Jón Baldvin og ráðandi öfl í
flokknum töldu hana hæfan
varaformann. Jón Baldvin getur
forfallast eins og aðrir. Þá kemur
í hlut varaformanns að leiða flokkinn. Varla hafa
Alþýðuflokksmenn flykkst um óhæfa mann-
eskju í það embætti?
• •
Ossur og Rannveig
voru bæói hæf til aó veróa róóherrar.
Þau höfóu hins vegar
mjög mismunandi stjórnmólafortíö
og þaö er deginum Ijósara
aó konan Ossur
hefói ekki oröiö róöherra.
Það að velja Rannveigu sem varaformann var
nauðvörn og plástur á sár þeirra sem hafa feng-
ið sig fullsadda af sprikli stút-
ungskarla í Alþýðuflokknum.
Hins vegar hafa síðustu atburðir
veikt iíkurnar á því að kona sem
vinnur að jöfnuði verði formaður í
Alþýðuflokknum á næstunni. Það
þykir mér miður. Þessi uppákoma
hefur því trúlega tafið sókn
kvenna innan stjórnmála til
lengri tíma litið. Konur geta dreg-
ið þann lærdóm af þessu að það
er mikilvægt að þær leiðrétti það
ójafnrétti sem tíðkast jafnt í
stjórnmálum sem annars staðar í
þjóðfélaginu. Konur geta það, þvi
þær ráða yfir helmingi atkvæð-
anna.