Ljósmæðrablaðið - 15.05.1998, Blaðsíða 20
Danskur Ijósmóöumcmi
>
í Verklegn námi á Islandi
Hún er hávaxin, grönn og ljós yfirlitum. Hún kemur hjólandi í snjó og tíu stiga frosti, til viðtals við rit-
stjóra Ljósmæðrablaðsins og hlær að öllum áhyggjum um kal og frosna nefbrodda. Hún heitir Trine, er 26
ára og er á lokaspretti ljósmóðurnáms.
Ástæðan fyrir því að Trine er
við verklegt nám á Islandi er að
dönsku ljómóðurnemarnir máttu
taka hluta verklega námsins í ein-
hverju Norðurlandanna og henni
fannst ísland spennandi kostur.
Höfð voru nemaskipti og fór einn
íslenskur ljósmóðurnemi til Dan-
merkur í verklega starfsþjálfun
þegar Trine kom hingað.
Þegar ég spyr Trine hvers vegna
hún hafi ákveðið að verða ljós-
móðir segir hún: „Ég var reyndar
alltaf frekar óráðin í því hvað ég
vildi gera, þannig að þegar ég
hafði lokið við menntaskólann,
fór ég í ferðalög, síðan í háskóla,
svo fór ég aftur í ferðalög, síðan
vann ég á barnaheimili og svo
með fatlaða og þannig liðu 4
eða 5 ár, þar til foreldrar mínir
þrýstu á mig og sögðu: „Trine,
þú verður að mennta þig“. Og
vegna þess hve ég hafði ferðast
mikið sótti ég um nám í mann-
fræði. Reyndar prófaði ég fyrst
að sækja um í ljósmóðurfræði,
þótt ég viti í raun ekki hvaðan sú
hugmynd kom, en komst ekki inn.
En ég komst inn í mannfræði og
þegar ég fékk að vita það hugsaði
ég: „Mér þykir vissulega gaman
að ferðast en - nei“. Svo sótti ég
aftur um (í ljósmóðurfræði) árið
eftir, en þá sótti ég fyrst um sál-
fræði. Þá fékk ég inngöngu í ljós-
mæðraskólann og hugsaði sem
svo: „Okey, ég prófa þetta“, en
svo var þetta bara alveg fullkom-
ið. Það er akkúrat það sem það
er“.
Varðandi þann mun sem er á
menntun ljósmæðra í Danmörku
og á Islandi segir hún að vitaskuld
sé þar grundvallarmunur: „Á ís-
landi þarftu fyrst að vera hjúkrun-
arfræðingur. Og það hef ég rætt
mikið við hina ýmsu og hvað
þeim finnast kostir og ókostir við
það fyrirkomulag. Og það hefur
mér fundist mjög spennandi, að
hugsa um hvernig hægt sé að haga
þessu. Maður fær ekki á tilfinn-
inguna að þetta eða hitt sé betra“.
Þegar ég segist telja að menntun
danskra
ljós-
mæðra sé
góð tekur Trine undir það og bæt-
ir við: „...ég tel hana innihalda
það sem hún þarf, einnig vegna
þess að ég hef það á tilfinningunni
að það skipti ekki meginmáli
hvort ég kann að skipta rétt á sári
eða hjúkra baksjúklingi og ég tel
mig fá það sem til þarf í ljósmóð-
urnáminu". Ljósmæðranámið í
Danmörku er þrjú ár en hún segir
að til standi að lengja það í fjögur
ár og síðasta árið verði einskonar
æfingarár: „...maður er í vinnu, en
eingöngu á sjúkrahúsi á fæðinga-
gangi, en maður fær lægstu laun
og er ekki tekinn sem fullmenntuð
og hefur alltaf ljósmóður á bak
við sig“. Meðalaldurinn í ljós-
mæðraskólanum sem Trine er í
var 28 ár þegar þær byrjuðu, þrátt
fyrir að þær væru ekki hjúkrunar-
fræðingar fyrst. Hún segist hafa
fundið hvað þetta eru reyndar
konur.
í Danmörku er nýlega byrjað að
hafa handleiðslu á öllum deildum
og segir Trine það hafa gefíst vel.
Ljósmæður hafi einnig tekið
handleiðslu upp á sína arma og í
ljósmæðraskólanum koma ljós-
mæður með þjálfun í hand-
leiðslu sem fari í gegn um erf-
ið mál með nemunum. Þegar
ég spyr hana hvort henni
finnst ekki dagbækur í verk-
legu námi á íslandi þjóna
svipuðum tilgangi, er hún þeirrar
skoðunar að þær komist nærri
þessu.
Þegar við ræðum umhverfi og
stöðu fæðingadeilda segir Trine:
„Ég las einhversstaðar að valda-
stiginn sé strangara innan sjúkra-
húsana en hersins“. Hún segist
einnig upplifa það sterkar hér að
ljósmæðurnar séu valdaminni en
læknarnir. Þegar ég slæ því fram
hvort þessi munur íslenskra og
danskra ljósmæðra geti stafað af
því að þær íslensku séu hjúkrun-
arfræðingar fyrst, finnst Trine það
20
LJÓSMÆPRABLAPIP