Ljósmæðrablaðið - 15.11.2000, Blaðsíða 19
Dr. T'íarsclen VOagner
á freeðsludegi Ljósmeeðrafélagsins
Gestafyrirlesari á fræðsludegi LMFÍ sem haldinn var föstudaginn 5. maí s.l. var Dr. Marsden Wagner
barna- og nýburalæknir og doktor í heilbrigðisfræðum. Hann hefur unnið sem faraldsfræðingur í tengsl-
um við barneignarferlið (perinatal epidemiologist), bæði í Bandaríkjunum og Danmörku og í 15 ár var
hann í forsvari fyrir þá deild alþjóða heilbrigðismálastofnunarinnar sem hefur með heilbrigði mæðra og
ungbarna í Evrópu að gera. Dr. Marsden Wagner hefur verið óþreytandi í baráttu sinni fyrir öruggri og
árangursríkri mæðravernd í vestrænum þjóðfélögum. Hann hefur skrifað margar greinar um þetta efni
og mjög þýðingarmikla og áhrifaríka bók sem heitir „Pursuing the Birth Machine“ og var gefin út af
ACE Graphics árið 1994.
I fyrirlestri sínum hjá LMFÍ fjallaði Dr. Wagner m.a. um stöðu fæðingarmála á íslandi í dag og gagn-
rýndi stefnu stjórnvalda hvað varðar fábreytni í fæðingarþjónustu.
Ritstjóri náði stuttlegu viðtali við Dr. Wagner eftir fyrirlesturinn. Hann taldi upp þá meginþætti sem
hann telur skipta máli í sambandi við fæðingarþjónustu á fslandi:
1. „Stefna ríkisstjómarinnar takmarkar þjónustu-
form. T.a.m. eru engin fæðingarheimili á ís-
landi. Það er mikilvægt að fjölmiðlar fái vit-
neskju um að ríkisstjórnin er að segja „nei“ við
að konur hafi val“.
2. „A Akureyri er mjög há tíðni inngripa í fæðing-
ar. Fólkið veit ekki hver áhættan er við inngrip í
fæðingu. Yfirlæknirinn þar verður að horfast í
augu við raunveruleikann, taka ábyrgð á því
sem er að gerast, viðhafa lýðræðisleg vinnu-
brögð“.
3. „Fáeinir læknar hafa vald til að velja fyrir allt
samfélagið — er það lýðræðislegt? Stefna á að
mótast af vilja fólksins".
Dr. Wagner hefur einnig áhyggjur af því að verið
Dagný Zoega ritstjóri Ljósmæðrablaðsins
ræðir við Dr. Marsden Wagner
sé að loka fæðingadeildum á landsbyggðinni. Vís-
indin segi að slíka staði eigi að láta vera en læknarn-
ir séu hræddir við eðlilegar fæðingar. „Fólkið á ís-
landi verður að skilja að keisaraskurðir eru ekki ör-
uggir og mænurótardeyfingar eru heldur ekki örugg-
ar“. Hann segir að læknar og yfirvöld verði að hætta
að ljúga að fólki — hætta að taka ákvarðanir fyrir
luktum dyrum. „Hvernig má það vera að læknar á ís-
landi trúi því að 1/4 hluti íslenskra kvenna séu með
svo illa skapaðan líkama að hann geti ekki fætt af sér
barn?“
Dr. Wagner segir ennfremur: „Mæðravemd til-
heyrir fólkinu. Lýðræðisleg barneignarþjónustuform
gefa ekki færi á að læknar ákveði allt. Það er ekki
læknanna að gefa leyfi.“ Hann segir það kvenréttindi
að ákvarða hvernig barneignarferlinu skuli háttað.
„Konum skal ekki sagt hvað þær mega og mega ekki
gera við líf sitt.“
Að lokum vildi Dr. Marsden Wagner leggja
áherslu á að ljósmæður eru í lykilhlutverki við að
efla lýðræðisleg þjónustuform fyrir konur í barneign-
arferlinu og að ljómæður eru mikilvægir talsmenn
kvenna.
Ég þakka Dr. Wagner kærléga fyrir viðtalið og
þótt það væri stutt lék ekki nokkur vafi á að þarna
fór maður með ákveðnar skoðanir á barneignarferl-
inu og sterkur talsmaður ljósmæðra.
Dagný Zoega
Júní2000
LJÓSMÆÐRABLAÐIÐ
19