Ljósmæðrablaðið - 15.12.2008, Blaðsíða 16

Dagbókarverkefni úr klínísku námi í Ijósmóðurfræði
Hríðastormur eftir
gangsetningu fæðingar
Hér á eftir er dagbókarverkefni frá
nemanda á 2. ári í Ijósmóðurfrœði
sem fjallar um gangsetningar með
Cytoteclyfinu. Eftirfarandi er álit hans
um þetta umdeilda lyf og í framhaldi af
því lcynnt dæmisaga úr starfi. Það er á
ábyrgð heilbrigðisstarfsfólks að vera
með nýjustu þekkingu og byggja á gagn-
reyndum upplýsingum. Það er ekkert lyf
alveg öruggt, og á meðan frœðimenn
telja að frekari rannsóknir þurfi á lyfinu
og að það œtti ekki að nota það nema
eftir að vandaðar rannsóknir hafi farið
fram, tel ég að við ættum að fara eftir
því. A meðan ekki er vitað með vissu
hver öruggasta skammtastœrðin er eða
gjafaleið, er best að fara að öllu með
gát og mér finnst að konur hafi rétt á að
vita þetta.
Fæðingarsagan:
Það var á hádegi í Hreiðrinu þegar
þangað kemur fjölbyrja sem gengur
með sitt ijórða barn. Hún hafði komið
inn til gangsetningar á meðgöngudeild-
ina um morguninn þar sem hún var
með meðgöngusykursýki. Hún var
gengin 41 viku og 3 daga og henni hafði
gengið vel að meðhöndla sykursýk-
ina með matraræði á meðgöngunni.
Fyrsta fæðing hennar hafði gengið hálf
brösulega, og endað með sogklukku.
Næstu tvær höfðu gengið mjög vel
fýrir sig og upplifði hún þær mjög vel.
Þennan dag var mikið að gera á fæðingar-
gangi svo hún kom yfir í Hreiðrið.
Það átti að gangsetja fæðinguna
með Cytotec og konan fær fýrstu töfl-
una klukkan 10 um morguninn á
meðgöngudeildinni. Ekki var vitað
hversu hagstæð hún vartil gangsetningar
þar sem ekki hafði verið metið Bishop
skor í mæðravemdinni og ekki heldur á
meðgöngudei ldinni. Klukkustund síðar
eða um kl. 11 fer hún að fá samdrætti
Hrafnhildur Halldórsdóttir
nemi á 2. ári í Ijósmóðurfræði
og hálftíma síðar er gerð innri skoðun.
Leghálsinn reynist þá vera fúll styttur,
opinn 5 cm og kollur stendur í -2 við
spina. Hríðamar verða strax kröftugar
og flyst hún því strax í Hreiðrið. Hríð-
amar ágerast hratt og kl. 11:50 koma
þær á tveggja mín fresti og era mjög
harðar eða þriggja krossa. Við ytri
þreyfingu virðist bamið vera stórt og
áætla ég þyngd barnsins vera um 4500
gr. Konan tekst vel á við hríðamar og
andar sig vel í gegnum þær í byrjun, en
þær harðna mjög hratt og fínnst henni
sem þær líði illa úr. Konan fer að ókyrr-
ast og hún virðist eiga erfíðara með að
takast á við hriðarnar, hún stynur upp
inn á milli „roslega em þær harðar“. Eg
hlusta eftir fósturhjartslætti reglulega
og er hann eðlilegur, en mér og ljós-
móðurinni sem var með mér stendur
ekki á sama hve stutt er á milli hríða
og hvað þær líða illa úr. Við ákveðum
því að hafa konuna í mónitor til að geta
betur fýlgst með líðan bamsins, sem
virðist þola vel þessar hörðu hríðar. Mér
og ljósmóðurinni líst ekki á blikuna og
við ákveðum að setja upp æðalegg sem
gengur ekki þar sem konan á erfitt með
að vera kyrr og æðarnar virðast allar
vera herptar saman og er konan með
gæsahúð um allan líkamann. Þar sem
hríðamar halda áfram að ágerast og líða
illa úr íhugum við að gefa Bricanil til
að slaka á legvöðvanum, en ákveðum
að skoða konuna fýrst innri skoðun (kl
12:30) til að meta framgang því hlut-
imir virðast vera að gerast mjög hratt.
Kollurinn reynist hafa gengið mjög vel
niður og er útvíkkun að klárast og er
9. Ég kem upp á bungandi belgi og er
kollur í - 1 við spina. Við ákveðum því
að bíða bara og sjá hverju framvindur.
Fósturhjartsláttur er allan tíman góður.
Fimmtán mínútum síðar fer konan að
fínna fýrir rembingsþörf og líður mjög
illa. Hún er róleg en er við það að fara
að gráta og spyr af hverju sóttín sé
svona hörð, hún liggur á hliðinni og em
hríðarnar mjög örar og erfítt að greina
hvenær ein byrjar og önnur endar. Hún
fer á fjóra fætur og líður aðeins betur
við það. Mér fínnst erfítt að styðja við
konuna í þessum hríðastormi og maður-
inn hennar virðist skelkaður og stendur
hjá og aðhefst ekkert. A endanum biður
hún guð að hjálpa sér. Sem betur fer
getur konan fljótlega farið að rembast
og virðist koma aðeins hlé á milli hríð-
ana þegar kemur að rembingnum og
nær hún góðri stjórn á honum strax og
rembist af krafti. Kollurinn gengur vel
fram og fæðist bamið fímm mínútum
síðar í sigurkufli, tæpum tveimur tímun
efltir fýrstu hríð. Hjartsláttur bamsins er
allan timan góður og fær barnið 9 og 10
í apgar. Móðirin er aftur á móti eftir sig
og nötrar hún öll og skelfur og virðist
brugðið. Hún treystir sér ekki til að hafa
bamið í fanginu og fer það því fljótt i
fang föður síns. Hún fær inj. syntoc-
inon 10 ie í vöðva og svo er beðið eftir
fýlgjunni. Legið er hart en konan er
1 6 Ljósmæðrablaðið desember 2008