Akranes - 11.05.1942, Blaðsíða 2
2
AKRANES
RAONAR ÁSOEIRSSON:
Frísfundir
Lífið er starf. Sá sem ekki lætur
liggja eftir sig nytsöm störf, hefír til
lítils lifað. Því aðeins njóta menn
hvíldarinnar er þeir vita, að þeir hafa
leyst störf sín vel af hendi. Þegar
vinnutíminn er liðinn hjá , taka frí-
stundirnar við, og þá er að reyna að
njóta þeirra sem bézt. Þeim má verja
á margan hátt svo vel sé, til gleði og
skemmtunar með því að temja sér
hollar nautnii' eftir þörfum heilbrigðr-
ar sálar og líkama.
Ástríður mapna eru margvíslegar
og misjafnar, og gæfa mannsins veltur
oft á hvort þær hníga að réttu eða
röngu. Beinist þær að réttu marki,
geta þær skapað mikinn maun og
farsælan, en bágt er að eiga þær illar
í fari sínu, en aumast er þó máski að
vera ástríðulaus, því sá maður er
venjulega dauðýfli og áhugalaus.
Margir menn eru bannig gerðir, að
þó þeir vinni aðalstarf sitt —
skyldustörfin — af dugnaði og trú-
mennsku, þá nægir þeim. það ekki, þeir
verða auk þess, að vinna sér til yndis
í frístundunum og hafa þau störf oft
bjargaö persónuleik n,argra manna
og gert þá að nýtustu borgurum þjóð-
félagsins. — Þessi aukastörf, unnin
í hjávcrkum, hafa gefið þjóðinni mörg
verðmæti, sem enginn okkar vildi nú
án vera og eru ómetan’eg. Þau hafa
verið unnin af körlum og konum, sem
enginn veit nú nöfn á því þau voru
ekki unnin til frægðar eða í eigin-
gjörnum tilgangi, heldur af því að
starfið var hugðarefni þess er það
vann.
Mikið af listaverkum þjóðarinnar
í bókmenntum og minjagripum, eru
orðin til á þennan hátt gf því að höf-
undar þeirra báru þá ástríðu í blóði,
að glíma við erfið viðfangsefni og
sigrast á þeim. Æfingin gerði menn
að meisturum, því enda þótt menn séu
vel gefnir, þarf að temja hæfileikana
með þrotlausri æfingu.
Yndisstörf forfeðra okkar voru svo
margþætt, að undrun sætir, og gaman
væri að geta skygnst á bak við fortjald
liðinna alda, og séð þá við iðju sína í
lágum húsakynnum, við daufa skímu
þessum ástæðum fær margt sleifarlag
að haldast lengur en vera ætti, og svo
hefir líka farið hér. En þetta verður
að breytast og mun eflaust batna. —
Fyrir atbeina heilbrygðisnefndar hefir
verið býrjað á sorplireinsun í kaup-
staðnum og er veitt til hennar mikil
fjárhæð á fjá(rhagsáætlun bæjaJrins.
Bæjarstjórn lætur aulca og endurbæta
skolpveituna og fleira mun eflaust á
eftir koma.
Þctta eru nú almennar hugleiðingar
um nokkrar af þeim kröfum, sem þétt-
býlið gjörir, og þá einlcum til þrifn-
aðar og góðrar umgengni. En vítan-
lega er hér ekki rúm til þess að taka
einstök atriði til athugunar.
á kvöldvökunni. — Hverju ættum við,
sem nú lifum, ekki að geta afkastað
í frístundum okkar, í hinum björtu
salarkynnum nútíðarinnar. —
tjtsaumur, vefnaður og prjónles ís-
lenzku húsmæðranna, ber hannyrðum
þeirra fagurt vitni. Útskurður var jafn-
vel talinn til kvennlegra hannyrða og
að því hafa verið færðar sterkar
líkur, að einn merkasti gripur þjcð-
minjasafna & Morðurlöndum, Val-
þjófsstaðahurðin, s'é skorin út af
islenskri konu. Karlmennirnir keppt-
ust við á vökunni ög gerðu nytsama
búshluti og prýddu þá allskonar
skrautí, eftir því hvað hæfileikar hvers
og eihs leyfðu, því fegurðin virðist
hafa átt sterk og voldug ítök í huga
alþýðunnar. Þessir menn og konur
byggðu öðrum fremur upp hina þjóð-
legu íslenzku menningu, í fullu sam-
ráemi við land sitt, en frábrugðna
menningu annarra þjóða, þeim eigum
við meira að þakka en margan grun-
ar, þeir létu ekki stundirnar líða ónot-
aðar hjá. Þeir þurftu ekki að finna
upp á einhverju til'að „drepa tímann“
— á nútím.a máli sagt.
Við erfið skilyrði sköpuðu forfeður
okkar sín verðmæti, það er eins og erf-
iðleikarnir hafi stælt þrótt þeirra, þeir
létu ekki bugast. Þetta gerðist meðan
grútarlampaljósin miðluðu baðstofun-
um daufri birtu. Fjarri fer því, að eg
óski þeirra Ijóstækja í stað hinna hvítu
ljósa, sem brenna nú svo víða. En gott
væri ef afköst þeirra manna, sem nú
sita kvöldvökur í uppljómuðum stof-
um, stæðu í réttu hlutfalli við hvað
ljósin loga bjartar nú en þá. Kven-
þjóðin mun enn stunda margskonar
hannyrðir í frístundunum, en almennt
munu karlmennirnir sita auðum hönd-
um og gætu þeir þó stundað margs-
konar handiðn, t. d. meðan útvarpjð
skemmtir og fræðir. En nú er það mjög
úr tízku og er að því mikil afturför.
Því það er mikil eftirsjón að hverjum
tíma sem drepinn er.
Skáldið á Ferstiklu, Hallgrímur,
Vissi hvað hann söng, þegar hann
sagði: „Víst ávallt þeim vana halt,
vinna, lesa, iðja“; því af öllu er iðju-
leysið verst. Það er mikils um vert að
geta hvílt sig við sitt starf er maður
þreytist á öðru, að eiga yndisstarf að
hverfa að þegar skylduverkum er lok-
ið. Fyrst og fremst ætti það að vera
vndi hvers manns og konu að fegra
og prýða eigið heimili, því ekkert er
þjóðinni verðmætara en þau. Þá má
vænta þaðan góðra einstaklinga,
góðra íslendinga og á engu er okkur
nú meiri þöif.
Að síðustu vil ég spyrja hvern þann
er þ.etta les: Hvernig verð þú þínum
frístundum ?
Þeirri spurningu ætti hver að svara
sjálfum sér.
R. A.
Áheit til Akranesskitfkju:
Frá Árna Árnasyni verkstjóra kr.
5.00. — Frá Ellert Ásmundssyni skip-
stjóra kr. 10.00.
Með þakklöeti meðtekið.
Viktor Björnsson. -
Skólarnir
Barnaskóiinn:
Barnaskóla Akraness var- slitið 30.
aprí^ að öðru leyti en því, að vorskþli
starfar áfram til 31. maí og eru í hon-
Um bórn á aldrinum frá 7—10 ára.
í vetur voru alls 281 nemandí, og
mun aðeins eitt barn af öllum börnum
á skólaskyldualdri í bænum ekki hafa
mætt að staðaldri í skólanum vegna
veikinda.
Burtskráð böm voru 41. Skólinn er
í 7 bekkjum og 12 deildum. Af þeim
er fara í burtu úr skólanum í vor, eru
4 með ágætiseinkunn, hæsta aðaleink-
unn hlaut Sigríður Árnadóttir, dóttir
Áma heitins Guðmundssonar frá Hól,
9,3. Hæstu ársprófseinkunn hlaut Ein-
ar Lövdal 7,9 og Guðrún Jörgens-
dóttir. — Undanfarin 10 ár., hef-
ir venjuiega einhver kennarinn farið
með 12—13 böm til sundnáms í Reyk-
holt. 1 vor getur ekki orðið af þessu
vegna sumardvalar Reykjavíkurbarna
í Reykholti. Enda er gert ráð fyrii að
Bjarnalaug verði byggð í sumar og
tekin til notkunar á hausti komanda.
Heilsufar skólabarna í vetur hefir
verið með ágætum, en nú allra síðast
var hettusótt nokkuð farin að stingk
sér niður.
Handavmnusýning skólabama
var haldin í barnaskólahúsinu hér
á4. apríl s. 1. — Á sýningunni var
vinna barnanna frá þessum vetri. —
Skrift, teikningar, burstagerð bók-
band, fatasaum, prjón og aðrar hann-
yrðir. Þetta var mikið aó vöxtum, en
sem von er misjafnt' að gæðum, þar
sem þetta eru verkefni barna allt frá
7—14 ára. Skriftin er að sjálfsögðu
mjög m'isjöfn, eru þarna inrtan um
efnilegar rithendur. Það er ein hin
allra mesta nauðsyn í barnaskóluir
að hafa góða skriftarlcennara og eftir-
gangsama um réttritun og fagurt mál.
Bókband og burstar voru eftir atvik-
um sæmilegt. En það bezta á sýning-
unni var vitanlega hannyrðimar. Var
hvorttveggja að það var mest að vöxt-
um og mest eftir elstu bömin. Það
hefir sjálfsagt verið löggð mikil rækt
við handavinnukennsluna. Mörg böm-
in efnileg og handlagin.
Kennarar þurfa að áminna börnin
um, að fara vel með fallega muni, sem
þau búa til í skólanum.
Blaðið Akranes gaf bamaskólanum
bókbandsáhöld til verðlauna fyrir
góða kunnáttu í bókbandi. Verðlaunin
hlaut Einar Jónsson, sonur Jóns Mýr-
dal Sigurðssonar. Þá gáfu nokkrar
konur fjögur hefti af úrvalsljóðum til
þess að verðlauna beztu kunnáttu í
handavinnu stúlkna. Hlaut þau Sigríð-
ur Árnadóttir, en hún fékk hæstu
einkún þeirra barna, sem burtfarar-
Drófi luku, sem fyrr greinir.
Iðiukólinn.
Iðnskólinn var stofnaður hér haustið
1936. — Síðastliðinn vetur stúnduðti
þar nám 17 nemendur, allt iðnnemar.