Akranes - 01.03.1945, Blaðsíða 5

AKRANES
29
Iþróttahúsið er afrek æskunnar hér
Pað var myndarlega gert al: íþróttaiélögum bæjarins að
koma upp, ems og nendi væn venað, svo stóru og myndar-
iegu íþrouanusi, sem raun ber vitm um. Það sýnir bezt, ann-
arsvegar hve undramáttur samtakanna er miKill og máttug-
ur ei aiiir viija eitt, og hinsvegar hve undra margt er látið
ogert, íyrir svein, smnuieysi og samtakaieysi ungra og gam-
ana. Yiirieitt er hægt aö gera umhvertið að sæiustað, ef
mannsitepnan heíur vit og viija til að iyita sér upp úr skarn-
inu.
Petta ágæta hús var vígt, og tekið til afnota laugardaginn
3. marz s. i. að viðstöddu mikiu ijöimenm. Þar gerði formað-
ur iþrottaráðs, Guðmundur Sveinbjörnsson, grein íyrir bygg-
íngu hussms og tiigangi byggingarmnar. Að því er hér verð-
ur gerö girein þessu, verður stuðst við ræðu hans.
Eyrsta hugsun Iþróttaráðsins að þessu sinni var að athuga
möguieika lyrir byggingu skiðaskáia tii ainota fyrir féiaga
einnvers staðar í grendinni. Við nánari athugun, kost og
iöst, á þessari hugmynd voru ailir ásáttir um að meiri þörf
væri her á húsi sem þessu, og að slíkri byggingu yrði raun-
hæiara gagn en litlum skíðaskála. Með þessu er skíðaskála-
máhð þó ei til vill ekki úr sögunni, heidur frestað um óákveð-
inn tíma. Það var leitað til bæjarins um lóð undir húsið.
Veitti bærinn þá aðstoð fljótt og vel. Teikningu hússins gerði
Agúst Steingrímsson úr Reykjavík. Bygging var hafin 7. okt.
s.l. Byggingameistari var Lárus Þjóðbjörnsson. Megin vinn-
an hefur verið unnin í sjálfboðavinnu félagsmanna. Unnið
var alla daga frá kl. 5 á daginn og alla sunnudaga. Þá daga,
sem félagar höfðu ekki skyldustörfum að gegna, unnu þeir
allan daginn við húsið. Félagarnir voru fljóthuga og ætluðu
að vera hraðvirkir við bygginguna, og hafa verið það. Þeir
ætluðu að hafa húsið fullbyggt um áramót. Og þó bygging-
unni væri þá ekki lokið af ýmsum óviðráðanlegum atvikum,
svo sem efnisskorti, þá var þó á gamlársdag haldin mikil
skemmtun í húsinu. Húsið er 13x30 m. að flatarmáli. Leik-
fimissalurinn er 13x24 m. en lofthæð 5,60 m. í kjallara eru
búningsherbergi, bað, salerni, miðstöð, áhaldaherbergi og
fatageymsla. Stærð kjallarans er 6x13 m. Leiksvið er yfir
kjallara. Húsið mun nú kosta um 250 þús. kr.
Þegar byrjað var á verkinu voru aðeins 5000 kr. til í sjóði.
Það var byggt á fórnarlund félagsmanna, enda hefur hún
ekki brugðist. Haldnar voru skemmtanir, hlutavelta, 10 krónu
velta o. fl. Á þennan hátt söfnuðust 35—40 þúsund kr. Ýmsir
menn gáfu um 10 þúsund kr. 100 þús. kr. lán hefur verið tek-
inga. Læknar eru yfirleitt andvígir áróðri og auglýsingafarg-
ani og þeir líta svo á, að þekkingin og sannleikurinn eigi að
sigra án þeirra vopna, og geti gert það, þar sem heilbrigð
skynsemi fær að ráða. Það er gott og lofsvert, að vinna að
góðu þjóðaruppeldi á öllum sviðum, og hvassar og sköruleg-
ar áminningar eiga þar oft heima, en hitt orkar tvímælis,
hversu langt beri að ganga í því, að hóta og hræða með Grýlu
og Leppalúða.
En hvað sem öllum skoðanamun líður, þá er það víst, að
vér höfum eignast margan dýrmætan fróðleik og hagnýta
þekkingu á allskonar hollustuháttum og heilsuverndun. Þessi
þekking á að verða almennings eign og það á að færa sér
hana í nyt ekki síður en verklegu þekkinguna í lífsbaráttunni.
Það er ætlun mín, að fara fáeinum orðum um nokkur aðal-
atriði í hollustuháttum og verður það hér í blaðinu undir
þessari fyrirsögn. Það verður ekki nýr og óvæntur fróðleikur,
heldur vísa, sem ekki verður of oft kveðin og sem allir eiga
að kunna fyr en síðar.
Árni Árnason.
ið, og eru félagsmenn og fleiri velunnarar ábyrgðarmenn fyr-
ir iamnu.
• I ninum rúmgóða sal eru nýsmíðaðir bekkir fyrir 400
manns. Er húsiO lungert að mnan, þo ekki iuhmáiað.
Þorsteinn iiinarsson íþrouaiuntrui var meö í raðum um
iynrkomuiag byggmgarmnar og áhugasamur stuönmgs-
maður.
iþrottaáhugi æskunnar hefur eílst nokkuð hér á síðustu ár-
um. Haia iþrottamenn, sem lanð naia í keppni tii annara
staða staðið sig sæmiiega vel. Er það vei ianð, og netur sjáií-
sagt ytt nokkuð undir eigin ánuga og annara tii að styrkja
viðieitni þeirra tii starfs og æiinga nér neima.
Iþrottaiuiltrúi rikisins neiur samið og birt í húsinu svo-
hijoðandi regiur, sem íara skai eitir í umgengni um húsið:
1. gr. Olvuöum mönnum er óneimiii aögangur, og oneim-
ilt að haía áfenga drykki þar um hond.
2. gr. Gæta skal þess, að vindiar og vindnngar falli ekki
á góif, né séu skiidir eítir á öðrum stöðum en íyrir
þá eru gerðir.
3. gr. Þurrka skal vel af fótum sér, svo að sem minnstur
aur og sandur berist inn í húsið.
4. gr. Hvergi má hrækja nema í hreinlætistæki.
5. gr. Ekki má klifra á skóm í rimla hússins, né niða utan
í áhöldum.
6. gr. Sápuþvo skal öll gólf og lista, og strjúka af veggjum
í mannhæð, eftir hverja samkomu.
7. gr. Ræsta skal salerni, þvottaskáiar og þvagskálar dag-
lega.
8. gr. Lakkbera skal allt tréverk tvisvar á ári, eftir að það
heíur verið sápuþvegið.
9. gr. Þvo öll húsakynni tvisvar á ári, og mála einu sinni.
10. gr. Skemmdir sem verða á húsinu, skulu tafarlaust
bættar.
Um þessar reglur sagði Guðmundur svo í ræðu sinni:
„Hver sá, sem gerist brotlegur við þessi lög hússins, gerist
brotlegur á tvennan hátt. Hann gerist brotlegur við lög
hússins og brýtur lög hvers þess manns, sem vill verða sann-
ur íþróttamaður, og þá helgustu íþróttaskyldu æsku þessa
bæjar“. Hann sagði ennfremur: Framtíð þessa húss er falin
æsku þessa bæjar, og mun mótast á hverjum tíma af henni.
Það er hennar að taka nú við stjórn hússins. Hún hefur sýnt
framtakið, og þess vegna ber henni skylda til að sjá um að
áframhaldið verði jafn glæsilegt.“
Vígslukvöldið fór þetta ennfremur fram: Sr. Sigurjón Guð-
jónsson, Arnljótur Guðmundsson og Friðrik Hjartar fluttu
ræður. Þar fór og fram söngur og upplestur. Sigurður Guð-
mundsson þakkaði svo allan stuðning við bygginguna.
M agnesiumkveiking.
Magnesium er silfurhvítur, laufléttur málmur, sem er not-
aður við flugvélasmíði o. fl. Sá galli hefur þó verið á honum,
að ekki var unnt að sjóða hann saman eða kveikja hann, því
sé hann hitaður, og loft komist að honum, brennur hann upp
til agna með ofsalegri birtu, sem hefur verið notuð við ljós-
myndatöku. Nú hefur verið fundið ráð við þessu: Fletirnir,
sem sjóða skal saman, eru hitaðir með rafmagni til þess að
þeir bráðna og renna saman, en á meðan á þessu stendur er
„helium“ lofti blásið yfir hituðu partana, svo að loft og súr-
efni komast ekki að þeim; en helium brennur ekki sjálft, og í
því getur ekkert brunnið. Að sjálfsögðu hefur þessi uppfinn-
. ing mikla þýðingu fyrir allt magnesiumsmíði.
Helium (sólarefni) er frumefni og dregur nafn af því, að
það fannst fyrst í sólinni. Á jörðinni er það mjög fágætt og
finnst aðallega í Ameríku.