Freyr - 01.11.2001, Blaðsíða 36

raunum þar sem spretta var lökust
og ekki tekist að bæta úr því með
fosfóráburði. Það kemur fram í því
að fosfórprósenta er lægst þar sem
sprettan er minnst (neðsta lína í
öðrum dálki í 5. töflu).
Fosfór í grasi við hámarksupp-
skeru var 0,22-0,35% í þurrefni eft-
ir uppskeru, 4.tafla.
Við mestu uppskeru (5,6 to 6,5
tonn þurrefni á ha) er kjörmagn
fosfórs lægst 0,22% í þurrefni.
Annars er kjörmagn fosfórs á bilinu
0,29-0,35% P í þurrefni. Það er í
góðu samræmi við fyrri rannsóknir.
Samkvæmt erlendum rannsóknum
og fyrri rannsóknum liér á landi
(Friðrik Pálmason 1972) er hæfi-
legt fosfónnagn i grasi og heyjum
að jafnaði 0,30-0,31% í þurrefni.
Kalí í grasi lækkar úr 2,5 í 1,8%
í þurrefni með vaxandi hámarks-
uppskeru frá 3 til 8 tonnum á hekt-
ara, 6. tafla. Án kalíáburðar eykst
hins vegar kalí í grasi úr 0,76 í
1,16% K með vaxandi uppskeru.
Við mestu uppskeru án kalíáburðar
(71 hkg/ha af þurrefni og 1,2% K)
er kalí yfir neðri skortsmörkum
(80% af hámarksuppskeru), en við
minnstu uppskeru án kalíáburðar
(16 hkg/ha og 0,76% K) er kalí
langt neðan þessara marka.
Kali við hámarksuppskeru (1,8-
2,5% K í þurrefni, 5. tafla) er sam-
bærilegt við kjörmagn í rannsókn-
um Wiegners og van Itallie (tilvitn-
un Goodall and Gregory 1947)1.9-
2% K, en nokkru lægra en í fyrri
rannsóknum hér á landi (2,5-2,7%
K i þurrefni).
í 7. töflu er sýnt hvað mikil upp-
skera næst án N-, P- eða K-áburðar,
sem hlutfall af mestu uppskeru með
N-, P- eða K-áburðargjöf. Þannig
er frjósemi jarðvegs metin fyrir
plöntunæringarefnin N, P og K
hvert um sig.
Að jafnaði er mest svörun fyrir
N-áburð (án N-áburðar fæst aðeins
34-68% af þeirri uppskeru sem
næst með kjörmagni Náburðar) en
svörun er mun breytilegri fyrir fos-
fór (uppskera án P-áburðar 26-87%
af mestu uppskeru með P-áburði).
Minnst svörun er fyrir kaliáburð.
Engu að síður er kalíáburður mikil-
vægur ef tryggja á góða uppskeru
(án kalíáburðar fæst aðeins 61-82%
af þeirri uppskeru sem fæst með
kjörmagni kalíáburðar).
Með greiningu á skorti N, P eða
K með notkun á töflum 4-6 er or-
sök skortsins ekki fundin. Til
greina kemur áburðarskortur eða
léleg nýting áburðar vegna að-
stæðna (lélegrar framræslu, þurrka
eða kulda). Jarðvegsefnagreining
mælir nýtanleg efni í jarðveg.
Samnotkun jarðvegs og heyefna-
greininga gefur fyllri upplýsingar
en hvor um sig og möguleika á að
greina hvort um er að ræða áburð-
arskort eða léleg nýtingarskilyrði.
Þess er vænst að þær aðferðir við
greiningu á næringarskilyrðum í
túnum og komrækt ,sem hér er
lýst, eigi eftir að koma leiðbein-
ingaþjónustunni og bændum að
notum.
Heimildir:
Friðrik Pálmason, 1972. Fosfór og
kalí í grösum og grasspretta. íslenskar
landbúnaðarrannsóknir: 4(2), 15-31.
Friðrik Pálmason, 2000. Heyefna-
greiningar og áburðarleiðbeiningar.
Ráðunautafundur 2000, 123-131.
Goodall D.W. and F.G. Gregory,
1947. Chemical composition of plants
ATTA C-samtökin...
Frh. af bls. 37
Við styðjum þá viðleitni að af-
skrifa skuldir þróunarlandanna sem
og myndarlega þróunaraðstoð Nor-
egs og annarra ríkra landa, en vekj-
um jafnframt athygli á að aðstoð
ríkra landa við fátæk lönd er nú
minni, sem hluti af þjóðarfram-
leiðslu, en hún hefur verið síðan
1960.
ATTAC hefúr á síðari ámm, eins
og mörg önnur samtök, tekið þátt í
mótmælaaðgerðum víða um heim
þegar efnt hefur verið til funda
helstu leiðtoga heimsins. Inn i
þessar aðgerðir hafa blandað sér
as an index of their nutritional satus.
Technical Communication No. 17.
Imperial Bureau of Horticulture and
Plantation Crops.
Magnús Oskarson og Matthías Egg-
ertsson, 1978. Efnagreiningar á jarð-
vegi og gróðri. Aburðarfræði, Utg.
Búnaðarfélag íslands, bls 80-84.
Óttar Geirsson, 2000. Áburðamotk-
un. Handbók bænda 2000, 50. árgangur
19-21. Ritstjóri Matthías Eggertsson,
útgefandi Bændasamtök Islands.
Páll Bergþórsson, 1985. Lofthiti,
köfnunarefhi, fosfór og kalí. Freyr 81
(24), 989-993.
Sirnan G., 1974. Nitrogen status in
growing cereals with special attention
to the use of plant analysis as a guide to
supplemental fertilization. Disserta-
tion. The Royal Agricultural College of
Sweden 93 pages.
Unnsteinn Snorri Snorrason, 2001.
Kolefnis- og níturlosun í komræktar-
jarðvegi og áhrif íblöndunar komhálms
á losunina. Aðalverkefhi við Búvís-
indadeild Landbúnaðarháskólans á
Hvanneyri 2001.
Vielemeyer, H.P, P. Neubert, I.
Hundt, G. Vanselow and P. Weissert,
1983. Ein neues Verfahren zur
Ableitung von Grenzwerten fur die
Einschatzung des Emahrungszustandes
landwirtschaftlicher Kulturpflanzen.
Archive Acker-, Pflanzenbau und
Bodenkunde (Berlin): 27 (7), 445-455.
fámennir hópar sem hafa þar hafl
það helst að markmiði að beita valdi
og stunda skemmdarverk. Þessir
hópar hafa nær undantekningalaust
skemmt fýrir málstað annarra hópa
mótmælenda, svo sem ATTAC, auk
þess sem við erum ósammála
málstað þeirra. ATTAC hefúr sett
sér þá meginreglu að beita ekki
ofbeldi af nokkru tagi og samtökin
hafa fengið viðurkenningu fyrir
framkomu sína, jafnvel frá þeim
þjóðarleiðtogum sem þau hafa verið
að gagnrýna. Af þeim má nefna
bæði Göran Persson, forsætis-
ráðherra Svía, og Tony Blair, forsæt-
isráðherra Breta.
(„Bonde og Smábruker",
nr. 8/2001).
36 - FR€VR 11/2001