Mjölnir - 14.02.1945, Blaðsíða 4

Miðvikudaginn 14. febr. 1945
6. tölubl.
8. árgangur
Siglufjarðarbíó
Finuntudaginn kl. 9:
Kvenhetjurnar
Þessa mynd ættu allir Sigl-
firðingar að sjá.
Föstudaginn kl. 9:
Viðureign á
N or ður- Atlanzhaf i
Sýnd eftir áskoruniun og
og verður þetta allra síð-
asta sýning á þeirri mynd.

NflAR BÆKUR
Einar Jónsson, tvö bindi á kr. 160
Hafið bláa, eftir S. Helgason
Heldri menn á húsgangi.
Fasteignamat jarða og liús-
eigna í Skagafirði.
Úrval 6. hefti
Heimilisritið, janúar
Þeir sem vildu gerast áskrif-
endur að eftirtöldum l>ókum,
snúi sér til okkar:
ALFRÆÐABÓKIN
MAÐURINN
STURLUN G AS AG A
FUNDUR VlNLANDS
Bókaverzlun
Lárusar Þ. J. Blöndal

NYJA BfÓ
Miðvikudaginn kl. 5:
Fagurt er á f jöllum
Sýnd aðeins þetta eina sinn
Miðvikudaginn kl. 9:
Týnda bréfið
Aðalhlutverk:
* BRENDA JOYCE
RICHARD TRAVIS
Fimmtudaginn kl. 5:
Kölski í sálnaleit
Fimmtudaginn kl. 9:
Týnda bréfið
Sunnudaginn kl. 5:
Smámyndir
Sunnudaginn kl. 9:
Vordagar við
Klettafjöll
Gullfalleg litmynd sem liefir
alstaðar farið' sigurför með
hinum vinsælmn og eftirsóttu
BETTY GRABLE
JOHN PAYNE
CARMEN MIRANDA
CESAR ROMERO

»♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦•«»•♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦■♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦.
Blandaðir ávextir
8. 70 kg.
KAUPFÉLAGIÐ
Bakkabúðin
er opnuð aftur og þar selt: Mjólk, brauð, mat
vörur, hreinlætisvörur og fleira
KAJ EGERUP

Nýreykt kjöt
Barinn harðfiskur
Reykt bjúgu
Ávaxtadrykkir
Síld í dósum
og maiigt fleira
Kjötbúð Siglufjarðar

Frá Happdrættinu!
Endumýjun er hafin. Skrif-
stofa Happdrættisins er í Aðal-
götu 14 (hús Jóhanns Sigur-
jónssonar), gengið inn
frá Vetrarbraut.
ATHUGIÐ !
Til 15. þ. m. hafa
menn forkaupsrétt að
sömu númerum og í
fyrra.
JÓN GÍSLASON
HINN SVARTI NAPOLEON
Eftir KARL OTTEN
,,I herstöðinni Turel 29. ágúst 1793.
Bræður og víöh*!
Eg er Toussaint Louverture. Þið þekkið þeg-
ar nafn mitt. Eg hef tekizt á hendur að hefna
þeirra grimmu örlaga, sem urðu ykkar hlut-
skipti hjá óvinunum .Það skal ríkja frelsi og
jafnrétti í San Dómingó og það er verkefni
mitt að koma því í framkvæmd. Bræður, gangið
í lið með okkur, berjist með okkur fyrir okkar
sameiginlega málstað.
Einlægur vinur og þjónn svertingjanna
Toussaint Louverture
Hershöfðingi í hinum konunglega her,
sem berst fyrir velferð fólksins.“
\
Þetta er eitt af hinum mörgu ávörpum, sem
Toussaint sendir út til þess að hrífa þrælana
úr deyfðardvala og eggja þá til stríðsins, sem
í vændum er. í þessum ávörpum kunngjörir
hann þeim hugsjónir sínar, sem í rauninni eru
hinar sömu og frönsku byltingarinnar. Þarna
kemur fram í fyrsta sinn hið leyndardómsfnlla
orð Louverture, en menn vita hvorki um upp-
runa þess né merkingu. Orðið birtist þarna
einn góðan veðurdag og síðar hefur það verið
tengt nafni hans, óaðskiljanlegt frá því. Hann
sjálfur og svertingjarnir halda því fram, að
þetta sé blátt áfram heiðursnafnbót. Toussaint
var sá fyrsti, sem opnaði hlið frelsisins fyrir
svertingjunum.
Jean Francois, sem vill láta Spánverjana lítá
á sig sem hinn mikla og önnum kafna her-
foringja, en er gjarn á að fela samstarfsmönn-
um sínum hinar erfiðu hernaðaraðgerðir, lítur
með öfund og tortryggni til hinna ört vaxandi
áhrifa Toussints.
Dag nokkurn lætur hann svo einfaldlega
varpa Toussaint í fangelsi í Valliere, undir ein-
hverju einskisverðu yfirskini. Biassou mótmæl-
ir strax kröftuglega þessu óþokkabragði og er
Toussaint því bráðlega látinn laus aftur. En
þetta atvik kemur honum til að vera ennþá
varkárari og hafa um sig lífvörð, sex hundruð
úrvals hermenn, sem hann þekkir alla persónu-
lega.
Hann lýsir sig þannig óháðan og styðst við
úrvalshersveitir sínar. Stendur hann sem sjálf-
stæður hershöfðingi, beint undir stjórn spánska
landsstjórans, de Hermona.
Frægð hans er nú orðin svo mikil, að margir
blökkumannaherforingjar í franska hernum
ganga í lið með honum. Hann kemur sér upp
herforingjaráði og sjálfstraust hans styrkist
og vex. Svo byrjar hann sitt eigið stríð gegn
Frökkum, sem fljótlega komast í kynni við
klær ljónsins.
Frakkar hafa víggirt hinar gömlu svertingja-
bækistöðvar Dondon, Marmelade og Ennery og
gert þær að rammgerðum virkisborgum. E.r og
mikill liðsafli þeim til varnar. Allar þessar borg-
ir eru uppi í fjöllum, umgirtar hamraveggjum.
Toussaint nær á svipstundu útvirkjunum við
Dondon og Tannerie á vald sitt og byrjar um-
sátur um Frakkana í virkjunum. Hermenn hans
eru stöðugt á ferli um fjöllin, jafnt nótt sem
dag. Þeir velta grjóti og björgum niður yfir
hersveitir, sem ganga framhjá og veita lækj-
unum út úr farvegi sínum niður í skotgrafirn-
ar. Virkisstjórinn Brandicourt á því ekki ann-
ars kost, en að hörfa til Marmeladevirkisins.
Toussaint hefur nú yfir þessum litla sex
hundruð manna her að ráða og stendur and-
spænis tvö þúsund manna her evrópísks stór-
veldis, vel þjálfuðum og útbúnum. Strax og
honum verður ljóst, hvað Frakkarnir hafa í
hyggju, skipar hann helmingi liðs síns milli
virkisins og útvirkjanna og felur stjórn þess
Charles Belair undirforingja. En með hinn
hluta liðsins með sér hefur hann gát á hreyf-
ingum Frakkanna í virkinu. Þeir gera sér vonir
um, að geta komizt burtu í myrkrinu, því að
þeir halda aðisambandsleiðin sé opin. Hún er
auk þess víggirt og liggur um gil og gljúfur.
Fyrirlitning þeirra á herkænsku svertingjanna
er svo mikil, að þeir senda ekki einu sinni njósn-
arsvetir á undan, heldur ganga í þéttri fylk-
ingu. Og áður en þeir höfðu áttað sig, skellur
á þá kúlnahríðin frá hermönnum Belairs. Tous-
saint kemur svo aftan að þeim og hrekur bak-
sveitirnar til meginhersins. Frakkarnir eru um-
kringdir og Brandicourt hershöfðingi neyðist
til að gefast upp með allan sinn her.
Toussaint er ásamt herráði sínu að kanna
stöðvarnar í Dondon, þegar honum berst fregn-
in um uppgjöfina. Hann þýtur samstundis á
vettvang og tekur á móti hinum handtekna
hershöfðingja með allskonar virðingarmerkj-
um. Eftir að gengið hefur verið frá samning-
um er farið með fangana til bækistöðva svert-
ingjahersins. Þeir ganga í fylkingum, herdeild
eftir herdeild, undir blaktandi fánum og
trumbuslætti með byssur um öxl.
'Þetta er í fyrsta sinn, sem þrælarnir taka
höndum hersveitir Evrópumanna og semja við
foringja þeirra. Svertingjarnir horfa nú skjálf-
andi á beinunum á sína fyrrverandi herra ganga
fylktu liði með öllum vopnabúnaði. Hvað eru
þeir sjálfir ? í hæsta lagi aðeins vopnaðir ræn-
ingjar. Og þeir höfðu tekið höndum þessar
glæstu og vel búnu hetjur, aðeins sex hundruð
saman! Svertingjarnir verða óttaslegnir og
langar helzt til að hlaupa burt, En þarna stend-
ur hinn mikli hershöfðingi Toussaint Louver-
ture og heilsar rólegur og öruggur með sverði
sínu. Þeir grípa þá einnig byssur sínar og sverð
og setja sig í stellingar, eins og þeim hafði
verið kennt.
Toussaint heyir sitt eigið stríð, stríð.svert-
ingjanna um lendur San Domingó. Hann fær
skotfæri, mat og aðrar nauðsynjar ftá Spán-
verjunum og leggur undir sig æ stærri hluta af
frönsku landi í látlausum bardögum. Hann boð-
ar svörtu íbúunum hugsjónir sínar. I öllum
sveitaþorpum, sem hann hertekur, safnar hann
saman íbúunum og skipar þeim að hefja endur-
reisn ræktunaririnar. Því að í innsta eðli sínu
hefur hann viðbjóð 'á þessu borgarastríði og
öllu stríði, sem herjar og eyðir landið og leiðir
yfir það sorg og óhamingju. Strax á þessu stigi
málsins hlýtur honum að hafa verið ljóst, að
svertingjarnir voru ekki þeim verkefnum vaxn-
ir, sem leysa þurfti á sviði verzlunar og land-
búnaðar. Þess vegna skoraði hann á alla land-
eigendur, sem flúið höfðu inn á spánskt land,
að hverfa aftur til búgarðanna og taka við um-
sjón r^ektunarinnar.
Tannerie, Dondon og Marmelade eru þegar
á valdi hans. Brátt fellur einnig Ennery og
Toussaint sækir fram til Gonaives, víggirtrar
borgar við ströndina. Nú hefur þann náð til
vesturstrandarinnar. Virkisborgir Toussaints
skipta nú frönsku nýlendunni í tvennt. I norð-
urhlutanum ráða svertingjarnir, en í suðurhlut-
anum að meira eða minna leyti kynblendingar.
Á meðan fallbyssur svertingjanna þruma úti
fyrir borgarnajirum Gonaives, koma allt í einu
ensk herskip í ljós úti við sjóndeildarhringinn.
Þau setja á land liðsveitir og beina fallbyssum
sínum áð borginni til að skýla fótgönguliðinu,
sem sækir fram með byssustingina. m
Svertingjunum og Englendingunum lendir
saman í miðjum bænum og skjótast á.
En hver hefur bæinn?
íbúarnir ganga í lið með Toussaint og Eng-
lendingarnir verða að hörfa úr bænum. Þetta
var fyrsta Viðureign Toussaints við þá og segja
má, að þetta sé fyrsti sigur hans yfir þeim.
►♦♦♦♦♦❖♦♦♦<