Andvari

Árgangur

Andvari - 01.01.2011, Blaðsíða 33

Andvari - 01.01.2011, Blaðsíða 33
andvari FORSETINN f SÖGURITUN ÍSLENDINGA 31 sterkur, að hann hjelt ávalt því einu fram, sem hann vissi sannast og rjettast og hann ætlaði farsælast fyrir fósturland vort. Aptur á móti leit hann eigi, eins og mörgum er títt, á það, hvað best mundi borga sig fyrir hann sjálfan. Jónas Jónsson hefur vissulega nokkur lofsyrði um forsetann en varla nein svona hástemmd. Hann segir að Jón hafi verið „afburða fróður og vandvirkur vísindamaður“. Orsök þess að Danir létu smám saman undan sjálfstæðis- baráttu íslendinga var að hluta til „festa og þrautseigja“ Jóns. í heimboðum sínum var hann „hrókur alls fagnaðar, hverjum manni skýrari, fróðari og fyndnari.“ En helsta nýjung Jónasar er sú að hann fer inn á einkasvið Jóns. Þannig byrjar hann á að leiða lesendur til fundar við hann meðan hann var á þeirra aldri og tryggir þannig strax að þeir gangi í flokk hans: Heldur var þröngt í búi á Eyri á fyrri búskaparárum Sigurðar. Reri prestur þá árlega til fiskjar með húskörlum sínum. Þegar Jón var kominn um fermingu, tók faðir hans hann með sér í verið, og eru munnmæli um að Jón hafi þá átt að vera hálfdrættingur. En hann undi því illa og þóttist eiga heilan hlut eins og hinir hásetarnir og hafði sitt fram. Jónas mun líka hafa orðið fyrstur til að skrifa Ingibjörgu Einarsdóttur inn í kanón íslandssögunnar, en sjálfsagt er það ekki annað en mistök hans þegar hann dregur úr aldursmun þeirra hjóna svo að nemur fjórum árum og skrifar: »Einar [kaupmaður í Reykjavík, föðurbróðir Jóns] átti dóttur, Ingibjörgu að nafni. Var hún þremur árum eldri en Jón.10 Þau frændsystkini felldu hugi saman en giftust þó eigi fyr en mörgum árum síðar.“ Þá eru lesendur leiddir inn á heimili Jóns þar sem „þau hjón“ höfðu opið hús einu sinni í viku og „húsfreyja ... bauð mönnum til borðs ...“ Sagt er frá andláti Ingibjargar og endað á tilfinningaþrunginni yfirlýsingu: „Börn höfðu þau engin átt, en allir Islendingar voru börn þeirra.“H Strax skal tekið fram að hlutur Ingibjargar í sögu Jóns átti ekki eftir að aukast neitt eftir þetta. Með vaxandi sjálfstæði og sjálfstæðiskröfum kvenna hefur aukist áhugi sagnaritara á öðrum konum en þeim sem stóðu dyggilega við hlið merkra eiginmanna sinna. Er Ingibjörg því úr þessari frásögn. Þegar Jónas tók Jón svona persónulegum tökum naut hann þess að mikið efni hafði verið gefið út um hann í Skírni á aldarafmæli hans, 1911. Þar á meðal er sagan af kröfu hans um að fá heilan hlut.12 En aðalatriðið er auðvitað að Jónas hafði fágætan smekk til að skrifa fyrir börn. Síðan þetta gerðist hefur Jón lengst af átt sér öruggt og næsta óbreytt sæti 1 námsefni grunnskóla. Þórleifur Bjarnason þræddi efnið úr íslandssögu Jónasar frá Hriflu af stakri tryggð, rakti söguna af vertíðarhlutnum, stjórn- málaferil Jóns, mótmæli hans á þjóðfundi, gestaboðin í Kaupmannahöfn °g klykkti út með ávarpi Þingvallafundar 1874 til hans, alveg eins og séra Þorkell Bjarnason hafði gert.13 Meðan starfshópur um samfélagsfræði starf-
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164

x

Andvari

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.