Neytendablaðið - 01.04.1999, Blaðsíða 16

Barnavörurnar
Blaut-
servéttur við
bleiuskipti
Blautservéttur eru hand-
hægar og vinsælar hjá
foreldrum bleiubarna. Þær
koma í staðinn fyrir volgt
vatn og sápu, sé það ekki við
hendina þegar skipt er á barn-
inu. Blautservéettur eru
komnar til að vera en efna-
innihald þeirra þarf að breyt-
ast verulega svo vinsældirnar
verði ekki á kostnað heil-
brigðis barnanna.
Danska neytendablaðið
Tœnk lét rannsaka tíu tegundir
af blautservéttum sem ætlaðar
eru til notkunar við bleiu-
skipti og eru á markaði í Dan-
mörku (10 tegundir) og við-
bótarefni voru m.a. eftirfar-
andi: Ilmefni, mýkingarefni,
lífræn aukefni, rakagefandi
efni, rotvamarefni, örveru-
eyðandi efni, froðudeyfandi
efni, PH-jöfnunarefni og
bindiefni. A.m.k. þrjár af
þessum tegundum eru á mark-
aði hér á landi, Libero, Baby
Care og Pampers. Auk þess
fundum við blautservéttur frá
fjórum öðrum framleiðendum
hér á markaði, Shop Rite
Thick’n’soft baby wipes,
Johnson’s baby skin care,
Nice’n clean baby wipes og
Tolico Pussycat.
Innihaldslýsingar á þessum
vörum eru af skornum
skammti og ekki óeðlilegt að
ætla að þessar fjórar tegundir
sem ekki eru í dönsku könn-
uninni séu svipaðar að gæð-
um og aðrar í þessum vöru-
flokki. Ilmefni eru í sex teg-
undum af þeim sjö sem eru
hér á markaði.
Blautservéttur flokkast
sem snyrtivara, svo sem vara-
litur og sjampó. Engar sér-
stakar reglur eru um það hvað
snyrtivörur sem framleiddar
eru fyrir böm mega innihalda
af aukefnum. Unnið er að því
á alþjóðavettvangi að bannað
verði að setja ákveðin aukefni
í slíkar barnavörur, svo sem
baðolíur, sápur og blautserv-
éttur.
Ilmefni og fleira
í þeim tíu tegundum sem
rannsakaðar voru fundust 57
efni sem töldust meira eða
minna óæskileg, auk þess
voru níu lífrænar efnaupp-
lausnir. Níu tegundir inni-
héldu rotvarnarefni og sex
innihéldu ilmefni. Bæði rot-
vamar- og ilmefni geta fram-
kallað útbrot og exem hjá
börnum með viðkvæma eða
þurra húð. Það er því engan
veginn hægt að mæla með
notkun þessarar vöru og full
ástæða fyrir foreldra að snið-
ganga hana.
Enginn veit um
langtímavirkni
Hvorki framleiðendur né vís-
indamenn geta sagt neitt um
langtímanotkun á blautserví-
ettum, til dæmis ef þær væru
notaðar í 2-3 ár við hver
bleiuskipti. Öll þessi aukaefni
sem eru í servéttunum liggja
þá stöðugt við húðina og ef
smáspmnga er á húðinni er
virkni efnanna enn meiri.
Framleiðendur eru sífellt
að breyta efnasamsetningum
vegna athugasemda frá neyt-
endum og ef nýju efni er bætt
við er sagt að könnun sé gerð
á upphandlegg fullorðins ein-
staklings í þrjár vikur og á
bleiusvæði ungbarns í tíu vik-
ur áður en ákveðið er hvort
efnið skuli notað. Alls er þó
óvíst hvort efnin hafa önnur
áhrif við langvarandi notkun.
Ofnæmi
Efni sem geta valdið óþæg-
indum og ofnæmi eru ýmis
rotvamarefni með erfiðum
nöfnum: „2-bromo-2ni-
tropropand-1,3diol“ og „met-
hylchloroisothiazolinone“,
efni sem enda á „paraben" og
„natrium benzoate", allt eru
þetta efni sem finnast í mis-
munandi tegundum
blautservétta og eru talin
óæskileg. Einnig er talið að
skárra að nota vínsým í stað
sítrónusým þar sem sítrónu-
sýra er á annað borð notuð.
llmefni af ýmsum tegundum
sem notuð eru í snyrtivörur ,
blautservéttur meðtaldar, geta
valdið ofnæmi. Framleiðend-
ur ættu því alveg að sleppa
því að setja ilmefni og rot-
varnarefni í snyrtivömr sem
ætlaðar eru fyrir börn og
neytendur ættu að sniðganga
þessa vöru, þar til framleið-
endur uppfylla þá kröfu.
Börnih eiga að
njóta vafans
Sumir framleiðendur auglýsa
blautservéttur þannig að dag-
leg notkun sé skaðlaus og
nota megi þær til að þvo
hendur og andlit. Reynslan
sýnir að börn geta fengið út-
brot í andlit vegna nota á
blautservéttum, enda er and-
litshúðin viðkvæmari en húð-
in á bleiusvæðinu. I staðinn
fyrir blautservíettur á að nota
volgt vatn og jafnvel sápu
(milda og án ilmefna). Sé fólk
á ferðalagi með bleiubarn og
vatn er ekki við hendina þar
sem bleiuskipti fara fram er
ráð að hafa með sér volgt vatn
á hitabrúsa og væta þvotta-
poka með því.
Blautservéttur eru mikið
notaðar. Könnun sem fram-
leiðandi Libero gerði sýnir að
40% foreldra með bleiubörn
16
NEYTENDABLAÐIÐ - apríl 1999