Neytendablaðið - 01.06.1999, Blaðsíða 5

í stuttu máli
Að gera lífið erfitt með mismunandi
dagsetningum á matvörum
Amörgum neysluvörum er
dagsetning sem segir til
um síðasta söludag eða „best
fyrir“-dagsetning. Þrjár útgáf-
ur eru til af þessum dagsetn-
ingum og fer það eftir því
hvar varan er framleidd
hvernig merkingin er. Islensk-
ar framleiðsluvörur og fram-
leiðsla margra annarra Evr-
ópulanda eru merktar með
degi, mánuði og ártali (t.d.
01.07.99 eðal.7. 99), Svíar
merkja sínar vörur með ártali,
mánuði og degi (99.07.01) og
Bandaríkjamenn merkja með
mánuði, degi og ári
(07.01.99). í þessu dæmi er
auðvelt að ruglast á degi og
mánuði og telja að bandaríska
varan sé best fyrir 7. janúar
1999 en ekki 1. júlí 1999 eins
og raunin er.
Að óbreyttu verður málið
ennþá flóknara eftir aldamót-
in. Hvernig á til dæmis að
skilja dagsetninguna 02.04.01
þegar um þrjá möguleika er
að ræða? Þýðir þetta 2. apríl
2001 eðal.aprfl 2002 eða4.
febrúar 2001?
Neytendur þurfa sem sagt
að athuga í hvaða landi varan
er framleidd og vita hvaða
dagsetningarkerfi er notað í
því landi.
Það er með ólíkindum að
ekki skuli komnar alþjóðlegar
samræmdar reglur um þetta
mál sem virðist eiga að vera
smáatriði fyrir framleiðslu-
löndin að sameinast um. Það
kæmi í veg fyrir vandræða-
gang neytenda víða um heim
sem ekki þekkja dagsetn-
ingarkerfi allra landa. Von-
andi er þetta eitt af því sem
lagað verður í komandi samn-
ingaviðræðum innan Alþjóða-
viðskiptastofnunarinnar
(WTO, áður GATT).
Aldrei of varlega farið
/
Avöruumbúðum eru oft
skondnar leiðbeingar og
ábendingar. Hér eru nokkur
dæmi:
Leiðbeiningar aftan á
þekktri „meik“-tegund: Do
not use on children under 6
months old. / Notið ekki á
böm undir 6 mánaða aldri. -
Auðvitað byijar maður ekki
að mála bömin sín fyrr en þau
em orðin 7 mánaða.
Leiðbeiningar á Sears-hár-
blásumm: Do not use while
sleeping. / Notið ekki í svefni.
- Einmitt þegar mér finnst
skemmtilegast að dúlla í hár-
inu á mér!
Þetta stóð á umbúðum utan
af Dial-sápu: Use like regular
soap. / Notið eins og venju-
lega sápu. - Og hvemig á aft-
ur að nota svoleiðis?
A umbúðum Swann-
frystimatar stendur: Serving
suggestion: Defrost. / Fram-
reiðslutillaga: Affrystið. -
Mundu samt að þetta er bara
uppástunga.
Hótel lét baðhettu í boxi
fylgja í hverju herbergi, og á
boxinu stóð: Fits one head /
Passar á eitt höfuð. - Sérðu
ekki fyrir þér tvo vitleysinga
með sömu baðhettuna?
A botninum af Tiramisu-
desertinum frá Tesco stendur:
Do not tum upside down. /
Snúið ekki á hvolf. - Þú varst
aðeins of seinn.
Þetta stendur á búðingi frá
Marks & Spencer: Product
will be hot after heating. /
Varan verður heit eftir hitun.
- Jæja, mikil ósköp.
A pakkningum af Row-
enta-straujámi: Do not iron
clothes on body. / Ekki strauja
föt sem þú ert í. - En mundi
það nú ekki spara mikinn
tíma?
A hóstameðali fyrir böm
frá Boots: Do not drive car or
operate machinery. / Akið
ekki bíl eða stjórnið vélum
eftir inntöku. - Þannig að
Gunni litli fær ekkert að leika
sér á fjölskyldubflnum þegar
hann kemur heim.
Á flösku af Nytol sleep
aid-svefntöflum má sjá þetta:
Warning: may cause drowsi-
ness. / Varúð: Getur valdið
sleni. - Maður skyldi nú rétt
vona það!
Hnetupoki frá Sainsburys:
Warning: contains nuts. / Var-
úð: Inniheldur hnetur. -
Jamm, ég fer mjög varlega.
Á poka af hnetum frá
bandarísku flugfélagi stóð
þetta: Instmctions: open
packet, eat nuts. / Leiðbein-
ingar: Opnið pakkann, borðið
hneturnar. - Imbafrítt eða
hvað?
I leiðbeiningum á miða
með blá-, hvít- og rauð-
köflóttri skyrtu segir: Munið
að þvo liti aðskilda. - Æ, æ,
áttu nokkuð skæri?
Framan á kassa af „Töfra-
dóti“ fyrir krakka er mynd af
strák sem er klæddur eins og
töframaður. Aftan á kassanum
stendur: Notice, little boy not
included. / Athugið: Drengur-
inn fylgir ekki með. - Ó, ég
sem var farinn að hlakka svo
til að eignast vin.
Lítill miði var festur á
Súpermann-búning. Á honum
stóð: Waming: This cape will
not make you fly. / Varúð:
Skikkjan hjálpar þér ekki að
fljúga. - Nú, þá kaupi ég hann
ekki.
Maður var að ná í skrá á
netinu um daginn, og þegar
hann reyndi að opna hana
sagði tölvan: „Þú þarft
WinZip til að opna skrána.“
Hann náði í WinZip-ið og
þegar hann reyndi að opna
það fékk hann skilaboðin: „Þú
þarft WinZip til að opna
skrána." - Er ekki allt í lagi?
Á flösku af linsu-hreinsi
stendur: Remove lenses from
eyes before cleaning. / Taktu
linsumar úr augunum fyrir .
Þurfa framleiðendur virkilega
að gera okkur neytendum lífið
svona erfitt með mismunandi
dagsetningum á matvörun-
um? Það er eins gott að gœta
vel að þegar vörur eru valdar
úr hillunum.
Ljósmynd:
Sif Guðbjartsdótti r.
hreinsun. - Væri gaman að sjá
fólk úða hreinsiefninu í augun
á sér!
Eitt undarlegt: Vatnsheldir
maskarar ... á þeim stendur:
Washes off easily with water.
/ Þvost auðveldlega af með
vatni. - Nújá?
Á flösku af ónefndri romm-
tegund stendur: Open bottle
before drinking. / Opnið
flöskuna áður en drykkja
hefst. - Maður þarf nú að vera
búinn að fá sér þokkalega
mikið til að fatta það ekki.
Þetta stóð aftan á sótt-
hreinsandi hreinsiefni: If you
can not read English, do not
use this product until someone
explains this label to you. / Ef
þú kannt ekki ensku skaltu
ekki nota þessa vöm fyrr en
einhver getur þýtt þennan
miða fyrir þig. - Hemm.
Á miða sem fylgdi göngu-
grind fyrir smáböm (þessi
sem em á hjólum svo þau geti
rúllað sér áfram) var fólk var-
að við: Do not use this as 1) a
snow sled, and 2) a flotation
device! / Notið grindina ekki
1) sem sleða, 2) sem flottæki.
- Hvað er í gangi, gerði þetta
einhver í alvömnni og fór í
mál við fyrirtækið, eða hvað?
NEYTENDABLAÐIÐ - júní 1999
5