Neytendablaðið - 01.03.2001, Blaðsíða 15

Börn
Ekki snuöa
börnin!
Nokkrar hagnýtar áhendingar um
snuo og pelatúttur
Flestir foreldrar líta á snuð
sem ómissandi þátt í lífi
bams, til jafns við bleiur og
barnavagna. En að mörgu er
að gæta þegar snuð eru keypt,
því hafa verður í huga að
þeim er ætlað að vera í munni
óvita barns og því skiptir máli
fyrir öryggi barnsins að velja
gott snuð og fara rétt með
það.
Latex eða silíkon?
Við kaup á snuðum stendur
valið milli snuða sem fram-
leidd eru úr náttúrulegu
gúmmí, svokallaðra latex-
snuða, og snuða sem fram-
leidd eru úr gerviefninu sil-
íkon. Latex-snuðin eru gulleit
og verða brúnleit með tíman-
um, en silíkon-snuð eru gegn-
sæ og ljós. Silíkonsnuð eru
ekki eins teygjanleg og
latexsnuðin, en hin fyrrnefndu
endast betur.
Á vegum evrópsku staðla-
samtakanna, CEN, hefur á
undanförnum árum verið unn-
ið ötullega að stöðlum fyrir
snuð. Þessi vinna er nú vel á
veg komin og er einn hluti
Staðalsins frágenginn. Hann
fjallar um aðferð við að prófa
leyfilegt innihald efnasam-
banda í latexsnuðum og -tútt-
um. Númer staðalsins er ÍST
EN 12868:1999.
Evrópskar neytendastofn-
anir og -samtök hafa barist
fyrir því að settur sé síðasti
söludagur á snuð. Ástæðan er
sú að ljós, hiti, súrefni og
óson hafa áhrif á latex, það
endist því illa og getur jafnvel
molnað í munni barns ef það
er orðið gamalt. Til að gera
neytendum kleift að skoða
snuðin áður en þau eru keypt
eru þau yfirleitt í gegnsæjum
umbúðum, en slíkt verndar
ekki gegn áhrifum hita og
lofts. Þegar gúmmí eldist
breytist liturinn úr gulu í
brúnan og því er tiltölulega
auðvelt að sjá hvort latexsnuð
eru nýlega framleidd eða
ekki.
Náttúrugúmmí er unnið úr
gúmmítrjám en fer í gegnum
efnameðferð til að öðlast
teygjanleika, endingu og há-
markskraft. Vegna þessarar
meðferðar losar latexið ýmis
efni við notkun. Latex er not-
að í ýmsar framleiðsluvörur,
til dæmis teygjur, smokka og
gúmmíhanska. Reynslan hef-
ur sýnt að notkun á vörum
framleiddum úr latexi getur
valdið meiriháttar ofnæmis-
viðbrögðum, en slíkum tilfell-
um hefur fjölgað á undanförn-
um árum. Því er talið að sil-
íkonsnuðin hæfi best fyrirbur-
um þar sem ekki er hætta á að
barnið fái ofnæmi af þeim og
einnig af því að auðvelt er að
halda þeim hreinum.
Áður en snuð er notað
Til að minnka efnainnihald í
snuðum er ráðlegt að sjóða ný
snuð í miklu vatni í 10 mínút-
ur áður en þau eru notuð í
fyrsta skipti. Þannig er hægt
að losna við eitthvað af efna-
samböndunum úr nýjum
snuðum.
Áður en snuð er sett upp í
barn er gott ráð að toga snuð-
ið í allar áttir til að ganga úr
skugga um að það molni ekki
úr því. Þannig kernur í ljós
hvort snuðið er gamalt eða
ekki.
Skífa með hring eða
hnúðum
Mikið hefur verið rætt og rit-
að um ákjósanlega stærð skff-
unnar og sýnist sitt hverjum.
Sumir eru á þeirri skoðun að
skífan eigi að vera sem stærst
því þá sé minni hætta á að
snuðið fari í heilu lagi upp í
munn bamsins. Aðrir eru
þeirrar skoðunar að minni
skífur séu betri, það sé hvort
sem er aldrei hægt að hafa
skífumar það stórar að snuðin
geti ekki farið í heilu lagi upp
í börnin. Á markaði eru snuð
með skífum sem eru mun
þyngri en æskilegt er þar sem
óþarfa skraut er fest á skífurn-
ar. Slíkt getur valdið bami
óþægindum og er því ekki
mælt með slíkum snuðum.
Skffurnar eru ýmist með hring
eða hnúð til að ná gripi á
snuðunum. Sérfræðingar
mæla eindregið með því að
notuð séu snuð með hring því
þá er auðveldara að ná taki á
snuðinu til að toga það út úr
munni barns.
Loftgöt og snuðkeðjur
Mikilvægt er að loftgöt séu á
skífunni svo að barnið geti
andað ef snuð festist í munni
þess eða hálsi. Miðað er við
að minnsta kosti tvö loftgöt, 4
millimetra stór á skífunni. Séu
loftgötin of lítil er hætta á að
þau geti stíflast ef bamið kast-
ar upp með snuðið fast í
munni eða hálsi.
Snuðkeðjur hafa notið tals-
verðra vinsælda, en hér sem á
öðrum sviðum er aðgátar
þörf. Snuðkeðjur mega ekki
vera lengri en 22 sentimetrar,
að öðrum kosti er hætta á að
keðjan geti vafist um hálsinn
á börnum og valdið köfnun.
Ennfremur ber að forðast
snuðkeðjur með öryggisnæl-
um, þær geta opnast og stung-
ist í bömin.
Til umhugsunar
í hinum fullkomna heimi eru
böm aldrei látin vera ein með
snuð uppi í sér. Því rniður er
veruleikinn annar en það er
aldrei of varlega farið. Mikil-
vægt er að fylgjast reglulega
með barni sem er með snuð
uppi í sér, mörg slys hafa orð-
ið við að snuð hrekkur upp í
munn bams og því þarf að
vera vel á verði. Þá er nauð-
synlegt að sjóða snuð með
reglulegu millibili til að
tryggja hreinlæti.
Nánari upplýsingar veitir
Markaðsgœsludeilcl Löggild-
ingarstofu. Sími 510 1100,
netföng birna@ls.is og
fjola@ls.is.
Höfundur er Birna Hreiðarsdóttir,
deildarstjóri markaðsgæsludeildar
Löggildingarstofu
NEYTENDABLAÐIÐ - mars 2001
15