Neytendablaðið - 01.12.2004, Blaðsíða 11

I huga okkar er það alveg skýrt hvað átt
er við þegar seljendur taka á sig ábyrgð
á vöru. En hvað er kvörtunarfrestur og
hver er munurinn á ábyrgð og kvörtunar-
fresti?
Abyrgð og kvörtunarfrestur
Kvörtunarfrestur
Kvörtunarfrestur er sá frestur sem neytandi
hefur skv. lögum um neytendakaup til að
kvarta til seljanda ef varan bilar. Neytandi
hefur allt að tvö ár frá kaupum til að kvarta
yfir galla og fimm ár í sérstökum tilvikum
sem nánar verður vikið að hér að neðan.
Hafi varan veriö gölluð við sölu á neytandi
rétt á aö seljandi leysi úr hans málum. Neyt-
andi ber sönnunarbyrðina fyrir því að varan
sé gölluð.
Abyrgð
Ábyrgö gengur lengra en lögin mæla fyrir
um. i flestum tilvikum er um að ræða loforð
þess sem gefur ábyrgöina um að varan
muni endast í tiltekinn tíma. Gefi verslun
eins árs ábyrgð þýðir það aö verslunin
verður að sanna að bilun sé ekki galli til
þess að sleppa við að gera viö vöruna eða
skipta henni út.
Munurinn á ábyrgð og kvörtunar-
fresti
Munurinn liggur fyrst og fremst í sönnun-
arbyrðinni en hún er neytandanum mun
auðveldari hafi seljandi lofað ábyrgð. Þegar
um lögbundinn kvörtunarfrest er að ræða
þarf neytandinn að sanna að vara sé gölluð
en þegar seljandi hefur lofað ábyrgð þarf
hann aö sanna aö vara sé ekki gölluð.
6 mánaða reglan
Reglan er lögbundin og hefur því ekkert með
það að gera hvort seljandi lofi ábyrgö eöa
ekki. Uppgötvi neytandi galla í vöru innan
sex mánaða frá kaupum er litið svo á að
gallinn hafi veriö til staðar viö kaupin. Þetta
þýðir að sönnunarbyröin er neytandanum
léttari fyrstu sex mánuðina eftir kaup. Við
getum tekið dæmi um gsm-síma sem bilar
tveimur mánuöum eftir að hann er keyptur.
Við skoðun kemur í Ijós aö hann er raka-
skemmdur en seljandi firrir sig ábyrgð á
slíku þar sem orsök bilunarinnar sé notkun
kaupanda en ekki galli í vörunni. Samkvæmt
sex mánaða reglunni er þó litið svo á að það
sem veldur biluninni hafi verið til staðar viö
kaupin nema seljandi geti sannað annað.
Þannig gæti síminn t.d. hafa komist í tæri
við raka þegar seljandi flutti hann með
sjógámi til landsins en samkvæmt fróðum
mönnum getur einmitt liðið langur tími frá
því aö sími blotnar og þar til hann bilar.
Hversu langur er kvörtunarfrestur?
í venjulegum kaupum hefur neytandi allt aö
tvö ár frá kaupum til að tilkynna um galla.
Sé hlut ætlaður verulega lengri endingar-
timi en gerist og gengur hefur neytandi allt
að fimm ár til að kvarta yfir galla. Fimm ára
reglan á t.d. við um bíla og stærri raftæki
eins og t.d. ísskápa. Eftir tvö ár og í vissum
tilvikum fimm ár fellur réttur neytandans
alveg niður. Komi galli upp eftir þennan
tíma verður neytandi aö bera skaðann af
þvi sjálfur.
An ástæðulauss dráttar
Þrátt fyrir að neytandi hafi tvö og jafnvel
fimm ár til að kvarta má ekki líta svo á að
hann geti bara slakað á og verið rólegur
þegar galli kemur upp. í lögunum er gert
ráð fyrir því að neytandi veröi aö kvarta viö
seljanda án ástæöulauss dráttar frá þvi að
hann varð gallans var eða mátti verða hans
var. Hann hefur þó aldrei styttri tima en tvo
mánuði frá því aö eftir galla var tekið. Þaö
skiptir alltaf miklu máli aö bregðast hratt
við þegar upp kemst um galla. Tíminn er
fljótur að líða og staða neytandans versnar
nær undantekningarlaust eftir því sem
lengri tími líðurfrá kaupum.
Hugsaðu vel um heimili þitt.
Þú ert öðrum fyrirmynd.
e>
VN*v*BUÐ
www.vinbud.is
Endurvinnslustöðvar Sorpu á 8
stöðum á höfuðborgar svæðinu
taka við flöskum og dósum til
flokkunar og endumýtingar.