Tónlistin - 01.12.1945, Blaðsíða 20
50
TÓNLISTIN
75 ARA:
^4mi dJLoróteinóon, tónóháld
Hinn 15. október síðastliðinn átti
elzta núlifandi tónskáld íslendinga
75 ára afmæli. Tímarit þetta hóf
göngu sína fyrir rúmum fjórum ár-
um með því að minnast þessa virðu-
iega forgöngumanns íslenzkrar
sönglagagerðar. Hér verður því að-
eins drepið á nokkur atriði í starfi
og lífsskoðun Árna samkvæmt hans
eigin frásögn i stuttu samtali, sem
ritið átti við þennan merka aldurs-
forseta íslenzkra tónhöfunda.
Hver voru fyrstu afskipti þín af
tónlist?
Móðir mín lék nokkuð á hljóð-
færi, en mest og bezt áhrif munu
að þakka móðurbróður mínum,
Steingrími Johnsen. Hann söng dá-
vel og annaðist um leið undirleik
sinn sjálfur. Var hann á stúdents-
árum sínum í Kaupmannahöfn
lieimagangur hjá gamla Hartmann
og foreldrum Lange-Múllers og
fleiri tónlistarmönnum.
Hvenær byrjaðir þú sjálfur að
leika á Jiljóðfæri og semja lög?
Er ég var á sjötta ári, tók móðir
mín mig eitt sinn í kirkju skömmu
fyrir dauða Péturs Guðjónssonar, og
þegar ég kom heim, gekk ég að
fortepíanóinu og reyndi að setja
liljóma við sálmalagið, sem mér
var minnisstæðast. Þá var talið
sjálfsagt að koma mér fyrir í spila-
tíma. Lærði ég hjá Önnu Vigfús-
dóttur Pétursson. Aldrei geðjaðist
mér þó að tónstigunum. Þeir ullu
mér beizkum tárum og vonbrigðum,
svo að ég liætti náminu sökum þess
live þýðingarlaus mér þóttu lilaupin
vera upp og niður á nótnaborðinu.
Eftir það fór ég að fikra mig áfram
af eigin rammleik. Og lengi framan
af sjnlaði ég aðeins eftir eyranu
með eigin útsetningu ýmis lög, sem
ég lærði, því að það var brota-
minnst. Þá var mjög algengt, að
menn fleyttu sér áfram á þennan
liátt. Nær engar nótur voru á boð-
stólum í Reykjavik á uppvaxtarár-
um mínum, en ég pantaði mér frá
Höfn safn af söngkvartettum, og var
það einn mesti gleðidagur í Iífi minu,
er ég fékk þá nótnasendingu. Fyrstu
lögin, sem ég samdi, voru „Einbú-
inn“ við ljóð Jónasar Hallgrímsson-
ar og „Þið sjáist aldrei framar“ eft-
ir Steingrím föðurbróður minn
Thorsteinsson.
Varstu ekki ánægður með viðtök-
urnar, sem lög þin hlutu?
Lögin féllu mönnum mörg vel í
geð, þótt ég hefði eiginlega aldrei
ætlað að gefa þau út. En útgáfurn-
ar gerðu það að verkum, að „áhuga-
mennska“ mín var allt í einu liækk-
uð í tign, og ég var skoðaður sem
einskonar verndari tónlistarinnar,
svo að nálgaðist afstöðu atvinnu-
mannsins. En í rauninni finnst mér
ég hafa seilzt inn á svið, sem efnum
mínum var ofvaxið, og lánið lyft