Prentarinn - 01.04.2005, Blaðsíða 22

Close the Gop - Now
Önnur kvennaráðstefna UNI Europa
8.-9. desember 2004 - Brussel í Belgíu
Topptríó: F.v. Monique Marti, stjórnandi ráðstefnunnar, Andrée Thomas
og Ilona Schulz-Miiller, sem skipta með sér forsetastarfi Uni-Europa,
women.
Önnur kvennaráðsteíha
UNI Europa var haldin
í EESC byggingunni í
Evrópuþingshverfinu í Brussel,
dagana 8.-9. desember 2004.
Um 130 konur frá 24
löndum í verkalýðsfélögum í
þjónustugeiranum í Evrópu tóku
þátt í ráðstefnunni.
Nokkrir gestir voru fengnir
til að halda erindi og fóru
þar fremstar í flokki Barbara
Easterling, forseti kvennadeildar
UNI World, og Madeline
Ouedraogo, forseti kvennadeildar
UNI Africa. Erindi þeirra voru
forvitnileg. Barbara Easterling
talaði almennt um stöðu kvenna
í verkalýðsmálum, að konur
þyrftu að vera meira áberandi
og vera duglegri að koma sínum
málefnum á framfæri, sækjast af
kappi eftir því að fá að taka þátt
I baráttu kvenna, því ef konur
vildu ekki beijast íyrir sjálfum
sér þá gerði það enginn annar.
Einnig talaði hún um þá baráttu
sem verkalýðshreyfingin í
Bandaríkjunum á í við núverandi
ríkisstjórn sína og hversu óánægð
forystan í verkalýðsfélögum þar
er með aðgerðarleysi yfirvalda í
verkalýðsmálum, störfum fækkar
stöðugt í Bandaríkjunum vegna
þess að stórfyrirtæki hafa í
miklum mæli flutt t.d. þjónustuver
sín til landa þar sem vinnuafl er
miklu ódýrara en í heimalandinu
og stjórnvöld virðast ekki hafa
mikinn áhuga á því að berjast
gegn þvi.
Madeline Ouedraogo talaði
um baráttu kvenna í Afríku sem
er af allt öðrum toga en barátta
kvenna í öðrum heimsálfum og
þá sérstaklega Evrópu, konur þar
eru að berjast fyrir frumréttindum
eins og að læra að lesa og skrifa,
réttindum til þess að fara út á
vinnumarkaðinn, að þurfa ekki að
giftast nauðugar og þurfa ekki að
láta eiginmanninn fá launin sín
ef þær á annað borð fá að vinna
utan heimilisins. Madeline giftist
manni sínum þegar hún var mjög
ung og varð ekkja um 25 ára
aldur. Þá brá fjölskylda mannsins
hennar á það ráð að gifta hana
2 ára gömlum frænda mannsins
til að tryggja það að tekjur
hennar rynnu til ijölskyldunnar
áffam. Seinni maður hennar
er um þrítugt í dag og þau eru
enn gift á pappírunum því að
konur geta ekki sótt um skilnað
en Madeline gat keypt sig út úr
tengdafjölskyldunni með þvi að
láta þau hafa húsið sem hún og
fyrri maður hennar höfðu eignast.
Öll höfum við gott af því að
heyra svona dæmisögur og sjáum
við þá oft hversu gott við höfum
það hérna uppi á litla Islandi.
Umræðumar á ráðstefnunni
lituðust mjög af því hversu breitt
bilið er á milli Austur- og Vestur-
Evrópu og hversu staða kvenna í
þessum löndum er gjörólík.
A efnisskránni voru þrjú
málefni sem snúa að konum
á vinnumarkaði og réttindum
þeirra:
Jöfn laun - Jöfn tækifæri
Ahrif vinnuaðstæðna á
hciisu kvcnna
Staða kvenna innan UNI-
Europa og tengdra félaga
)öfn laun - Jöfn tækifæri
í þessum lið var ræddur
mismunurinn sem er á launum
karla og kvenna. Þrátt fyrir það að
lög um jöfn laun kynja hafi verið
til staðar í flestum Evrópulöndum
um áratugaskeið sýna tölur frá
Evrópusambandinu að konur
hafa mest náð upp í um 88% (í
Svíþjóð) af launum karla en
þar sem það er hvað minnst
er það um 67% (í Portúgal). í
aðeins fimm löndum í Evrópu
hefur hlutfallið farið yfir 80% af
launum karla og í aðildarlöndum
Evrópusambandsins er meðaltalið
í kringum 75%.
Ræddar voru leiðir til þess
að jafna þennan mun. Talið er
að launaleynd sé ein af stærstu
ástæðum fyrir mismunun.
Þessu þarf að breyta þannig að
auðveldara verði að sjá hvort karl
og kona fái sömu laun fýrir sömu
vinnu. Einn af þáttunum sem
teknir voru íyrir var sá að karlar
vinna oftar vaktavinnu en konur
og eykur það einnig launabilið á
milli kynjanna. Einnig þarf að
taka á kynþáttafordómum og því
að fólk af mismunandi þjóðerni
fái misjöfn laun hjá sama
fyrirtæki íyrir sömu störf.
Hvernig laun eru ákvörðuð
hefúr mikil áhrif á það hversu
launabilið er mikið. Það
kom fram á ráðsteíhunni að
atvinnurekendur eru oft með
staðlaðar hugmyndir um konur
og hversu verðmætar þær eru
sem starfsmenn og nefndu
fulltrúar nokkurra landa m.a.
eftirfarandi atriði sem dæmigerðar
athugasemdir frá karlkyns
yfirmönnum.
• Þær eru ekki klárar á tæki og
vélar
• Þær geta ekki unnið
erfiðisvinnu
• Þær eru oft frá vegna
barneigna og veikinda barna
• Það er ekki hægt að stóla
á að þær skili eins löngum
vinnudegi og karlar.
Svona viðhorf hafa oft áhrif á
laun kvenna og þau störf sem
þeim eru boðin. Þær veljast því
oft í lakar launaðar stöður og
stöður sem minni ábyrgð fylgir.
Annað sem rætt var um undir
þessum lið var að konur hafa
oft færri tækifæri en karlar til
að sækja sér viðbótarmenntun
og námskeið utan vinnutíma
og í öðrum borgum. Þetta er
sérstaklega algengt í Suður-
Evrópu þar sem ábyrgð á
heimilinu hvílir nær eingöngu á
herðum konunnar og karlinn gerir
mjög lítið á heimilinu. Það er
beinlínis ætlast til þess að konan
sinni öllum heimilisstörfum
og vinnan utan heimilisins og
viðbótarmenntun er algjörlega
aukreitis, heimilið gengur fyrir.
Mjög fróðlegar umræður urðu
eftir þetta erindi og vildu fulltrúar
koma á framfæri nokkrum
punktum sem gætu haft áhrif
á konur og atvinnurekendur og
fengið þau til að velta fyrir sér
stöðu kvenna á atvinnumarkaði.
„Leiðin upp metorðastigann
getur verið grýtt, við (konur)
þurfum að vera meira áberandi
og krefjast meira af sjálfúm okkur
og atvinnurekendum."
„Við viljum ekki aðeins bæta
konum við myndina - við viljum
breyta myndinni. Konur vilja
leggja meira til á öllum þrepum
ákvarðana."
„Við viljum hvetja
atvinnurekendur til að endurskoða
hvernig þeir skipuleggja þjálíún
og endurmenntun til að koma
betur til móts við þá sem vinna
hlutastörf og eins þá sem sjá um
heimili og barnauppeldi.“
22 ■ PRENTARINN