Vísbending - 09.11.2009, Blaðsíða 1
Hisbending
yikurit um viðskipti og efnahagsmdl
9. nóvember 2009
44. tölublað
27. árgangur
ISSN 1021-8483
Framsækið skattkerfi
Mynd: Mismunur á skattbyrði hjóna eftir því hvort
annað eða bæði vinna
400 600 1000
Myndin sýnir aS mei nýju kerfi verSur skattbyrðin mun hxrri en nú er, efaSeins annaS hjóna vinnurfyrir
tekjum. Heimild: Utreikningar Vtsbendingar.
Nú hafa heyrst áform ríkisstjórnar-
innar um skattlagningu á næsta
ári. Samkvæmt upplýsingum for-
sætisráðherra þurfa skattahækkanir „aðeins“
að nema 52 milljörðum króna í stað 72
milljarða króna skatttekna sem áður voru
áætlaðar. Miðað við fréttir virðast áform
um skattheimtu enn ómótuð, en ýmsar
hugmyndir hafa komið fram.
Skattastefna
Víshending er almennt á móti því að ríkið
taki til sín óhóflegan hluta af tekjum
almennings. Yfirleitt eru menn betur
til þess hæfir sjálfir að meta hvernig
fjármunum þeirra er best varið. Því
verður hins vegar ekki á móti mælt að
nú er árferði slíkt í þjóðarbúskapnum að
ekki verður hjá því komist að bæði auka
tekjur ríkisins og draga úr útgjöldum.
I stöðugleikasáttmála sínum við aðila
vinnumarkaðarins skuldbatt ríkið sig til
þess að brúa 55% af bilinu milli gjalda og
tekna með niðurskurði útgjalda. Engu að
síður þarf að hækka skatta.
Stundum virðist eins og talsmenn
fjármálaráðuneytisins flýti sér að setja
í Ioftið hugdettur um nýja tekjustofna.
Þannig var við framlagningu fjárlaga
stefnt að því að taka upp ný orku-,
umhverfis- og auðlindagjöld sem áætlað
var að skili 16 milljörðum króna á ári.
Þetta var athyglisvert innlegg í baráttuna
um að fá nýtt erlent fjármagn hingað
til lands. A sama tíma var talað um
að fjármagnstekjuskattur yrði jafnhár
tekjuskatti. Með þvf er hægt að ná frá
eigendum verulegum hluta af þeim
sparnaði sem ekki tapaðist í hruninu. Nú
er talað um að tvöfalda virðisaukaskatt á
blöð og bækur. Seðlabankinn boðar 16%
kaupmáttarskerðingu á næsta ári. Ekki
er víst að hækkað verð á bókum yrði til
þess að auka lestur við þær aðstæður.
En þó að engin þessara hugmynda um
skattahækkana virðist snjöll eða réttlát
breytir það því ekki að með einhverju
móti þarf ríkið að ná inn tekjum.
Við skattheimtu verða yfirvöld að hafa
eftirfarandi í huga:
• Réttlæti
• Samkeppnisstaða greina innanlands
skekkist ekki
• Samkeppnisstaða við erlend
fýrirtæki veikist ekki
• Skattkerfið og eftirlit með því sé einfalt
• Skattar séu hóflegir
• Skattstofnar séu breiðir
Þess vegna er skynsamlegra að finna
skattstofna sem gefa miklar tekjur án þess
að skerða ráðstöfunartekjur almennings
fram úr hófi. Ef þær minnka, dregur úr
neyslu og efnahagsbatinn kemur mun
síðar fram en ella.
Hugmyndir um flókinn
tekjuskatt
I Morgunblaðinu og RUV í var því haldið
fram dagana 9. og 10. nóv. að taka ætti
upp tekjuskattkerfi í mörgum þrepum
fyrir einstaklinga. Þar er gert ráð fyrir
í stöðugleikasáttmála
sínum við aðila
vinnumarkað arins
skuldbatt ríkið sig
til þess að brúa
55% af bilinu milli
gjalda og tekna með
niðurskurði útgjalda.
Engu að síður þarf að
hækka skatta.
því að sögn þessara miðla að hæsta
tekjuskattsþrepið yrði miðað við 500 þús.
krónur á einstakling, eða 47,1%, þrepið
í miðjunni við 41,1% og það lægsta þar
fyrir neðan, eða 36,1%. Ekki er sagt við
hvaða tekjur miðþrepið miðast, en gera má
fiamhald d bls. 3
1 Hugmyndir um ^ Nú er komin fram • Dr. Sigurður B. A Bandarískir ráðamenn
1 skattlagningu f \ ný hugmynd um • D Stefánsson svarar "X leggja meiri áherslu á
virðast heldur tímabundinn skatt : spurningum að leysa vandamálin en
fálmkenndar. á lífeyrissparnað. : Vísbendingar. finna sökudólga.
VISBENDING • 44. TBL. 2 0 0 9
^ÖMBÓKASf^