Læknablaðið - 01.12.1950, Blaðsíða 36

158
LÆKNABLAÐIÐ
„Q fever“.
Eftir Björn Sigurðsson.
Áx-ið 1935 fnndu ástralskir
læknar nýjan sjúkdóm, seni
vakið hefir sívaxandi athvgli
á undanförnum árurn. Ástral-
íumenn nefndu sjúkdóminn
„Q fever“ og það nafn hefir
vfirleitt haldizt síðan. Sýkill-
inn, sem sjúkdöttiinum veldur
heitir Rickettsia burneti en
rickettsiur eru að stæi’ð og öðr-
um eiginleikum milliliðir milli
venjulegra baktería og virusa
og er alkunnugt, að rickettsiur
valda sjúkdómum eins og út-
brotataugaveiki og líkum in-
fectionum.
Nú er svo komið, að fundizt
hafa þúsundir „Q fever“ sýk-
inga i fólki. Nær allar þessar
sýkingar eru eftir 1940 og lang-
flestar jxeirra komu fvrir á or-
ustusvæðunum við Miðjarðar-
haf i síðustu heimsstyrjöld.
Auk jxess hafa margar vinnu-
stofusýkingar komið fyrir,
enda virðist jxessi rickettsia
vera sérlega hættuleg að vinna
með.
Sjúkdómurinn liagar sér
venjulega á jxessa leið: Eftir
14 til 26 daga meðgöngutíma
byi'jar hann snögglcga með
höfuðverk, beinverkjum og
hita. Ekki her á einkennum frá
öndunarfærum á jxessu stigi.
Fvrstu dagana er ógjörlegt að
greina sjúkdóminn og finnst
venjulega ekki annað en hiti,
sem helzt i einn til 10 daga,
venjulega 3—6 daga. Hitinn
sveiflast dálitið ,og sjúklingur-
inn er lystarlaus, og oft með
ógleði. Höfuðvei’kur er einnig
talsvei'ður. Smám saman kem-
ur vægur, þurr hósti og verkur
i hrjóstið hjá mörgum sjúkling-
anna. Þessi brjósteinkenni
standa jxó sjaldnast lengi.
Nær alltaf sjást röntgenolog-
iskar breytingar á lungum sam-
kynja jxeim, sem annars sjást
við svonefnda „atvpiska“ eða
virus lungnabólgu. Þessar
breytingar koma jxó ekki fyrr
en sjúkdómurinn hefir staðið í
nokkra daga, hins vegar standa
jxær alllengi, jafnvel eftir að
sjúklingurinn er orðinn klin-
iskt heilbrigður. Fvlgikvillar
eru sjaldgæfir, og rnjög fá
dauðsföll hafa komið fyrir.
Sjúklingarnir eru þó alllengj
að ná sér og léttast oft mjög
mikið, meðan á sjúkdóminum
stendur.
Venjulegar vinnustofurann-
sóknir koma ckki að miklu
lialdi til greiningar á sjúkdóm-
inum. Fjöldi livítra blóðkorna
og differenlial talning eru
hvorttveggja næstum eðlileg,
sökk þó oft nokkuð hækkað.
Hins vegar er til próf á blóð-
vatni sjúklinga til að greina
sjúkdóminn.
Mjög fáar krufningar hafa
verið gerðar, en sjúklegar
brcvtingarnar hafa ekki fund-