Læknablaðið - 15.12.1985, Blaðsíða 25

LÆKNABLAÐIÐ
347
AÐ
SKRIFA
FRÆÐILEGAR
GREINAR
/ keep six honest serving men (They taught me all
/ knew): Their names are What and Why and
When And How and Where and Who.
Kipling, R.:
The Elephant’s Child 1909
»Kipling’s poem gives an admirable summary of
the way we get most of our knowledge. Most
scientific enquiry is based on these six monosylla-
bles, and the orderly presentation of a scientific
paper is heiped by trying to answer the six
questions theypose...« (1).
»/ am going to write as if youknew nothing about
the subject and as if / knew everything, because I
find it easier to write that way. I realize that is not
so and that you are probably a capable writer
yourself, because the people who can write are
generally those who readabout howit isdone...«
(1).
Richard Asher (1969)
HVAÐ?
Ritun fræðilegra greina er ekki hægt að læra
eingöngu af bókum eða á námskeiðum. Kveri
því, sem hér birtist, er fyrst og fremst ætlað að
gefa leiðbeiningar um það, hvernig fara megi
að og segja frá því, hvaða reglur gilda. Þannig
er því ætlað, að auðvelda byrjendum það
sjálfsnám, sem felst í því að skrifa greinar.
Hér ber að hafa í huga að ritsmíðar fara í
dóm ritstjórna og þar gilda sömu lög um
meðferð fyrstu greinar höfundar og allra
þeirra, sem síðar kunna að berast.
HVERS VEGNA?
Að þessu var vikið í inngangi: Mikið af tíma
ritstjóra hefur á undanförnum árum farið
í að meðhöndla byrjendagreinar og leiðbeina
höfundum. Þrátt fyrir það að teknar hafi
verið saman sæmilega skilmerkilegar leiðbein-
ingar virðast þær almennt ekki hafa náð til
höfunda og enn kemur fyrir, að handrit þarf
að vélrita að nýju vegna þess að frumreglur
eru brotnar. Með vaxandi útgáfukostnaði,
meira aðstreymi efnis og auknum útgáfu-
hraða hlýtur ritstjórn að krefjast betri vinnu-
bragða. Sú krafa kallar hins vegar á auknar og
betri leiðbeiningar.
HVENÆR?
Það, að þessar leiðbeiningar birtast einmitt
nú, byggist á því, að höfundur hefur stöðugt
verið að viða að sér efnivið á undanfönum
árum. Hugmyndin hefur að sönnu verið fyrir
hendi. Spurningin hefur aðeins verið sú,
hvenær hefur næg reynsla fengist, sem miðla
megi ungum höfundum í prentuðum texta.
HVERNIG?
Meginefni þessa kafla fjallar um það, hvernig
fara megi að við það að setja saman grein, eftir
að fyrir liggja allar niðurstöður eigin athug-
ana og gerðir hafa verið allir tölfrœðilegir
útreikningar.
Ef ég á hins vegar að benda þér á aðgengi-
legt undirstöðuverk verður fyrir valinu bók
Sir Austin Bradford Hill: Principles of Med-
ical Statistics (2).
HVAR?
Hvaða tímariti á að senda grein? Þessu má
snúa við. Hvaða greinar á ekki að senda
tilteknum timaritum. Á þessu er tæpt á
viðeigandi stað síðar og á mynd 1 er sýnt
hvernig valið fer fram.
HVER?
Höfundarhugtakið er tekið til meðferðar,
enda ræða ritstjórar sín á milli breytt viðhorf
í þeim efnum. Er þar í raun um afturhvarf að
ræða til eldri skilgreininga; en meira um það
síðar.
Hér á undan hefur verið stiklað á þeim sex
spurningum, sem hver höfundur þarf að svara
við gerð fræðilegra greina. Að þeim verður