Flóra: tímarit um íslenzka grasafræði - 01.03.1965, Blaðsíða 131

RITFREGNIR
Flora turopaea. Vol. I. Lycopodiaceae to
Platanaceae. Edited by: G. T. Tutin, V. H.
Heywood, N. A. Burges, I). H. Valentinc,
S. M. Walters et IJ. A. Webb — Cambridge,
University Press, 1964.
Meira en áratugur er nú liðinn síðan
ákveðið var að koma á fót sameiginlegri
flóru fyrir Evrópulöndin. Verkinu hefur
miðað luegt, enda er það yfirgripsmikið, cn
fyrsta bindi flórunnar liggur nú fyrir, og
nær það yfir byrkninga, berfrævinga og tví-
kímblöðunga aftur að platanaætt. Þetta
fyrsta bindi er um 500 bls. í stóru fjórðungs-
broti, ritað á ensku.
Ytarlegir greiningarlyklar eru í flórunni,
og stuttar lýsingar á hvcrri tegund, auk þcss
sem vitnað cr til frumheimilda. Getið cr
um vaxtarlendi tcgundanna og sagt frá út-
breiðslu í stórum dráttum, en auk þess eru
talin upp lönd þau eða ríki, sem tegundin
finnst í (nöfnin skammstöfuð).
Engar myndir eru í bókinni, og cngin út-
breiðslukort, og rýrir það mjög gildi vcrks-
ins.
Ingimar Óskarsson, grasafneðingur, hefur
annazt tun bókina frá íslands hálfu, cn auk
]>css er Askell Löve meðal ráðgjafa ritverks-
ins, og licfur setið flesta funtli ritnefndar-
innar.
Meginverkefni nefndarmanna virðist hafa
verið fólgið í skilgreiningu á tegundum og
samræmingu nafngifta. Er ckki að cfa, að
þar hafa þeir unnið þarft vcrk. Hitt væri
auðvitað ósvinna, að ætla þeim að hafa
fundið alls staðar það réttasta og bezta.
Til þess mun þó ætlast, að í þessu efni
verði Evróptiflóran til fyrirmyndar og er
því ekki úr vegi, að minnast á fácinar skil-
greiningar, scm eru frábrugðnar þvi, sem
við hér lieima höfum vanizt.
Eg tck t. d. jafnaættina (Lycopodiaceae).
I stað einnar ættkvíslar, er henni nú deilt i
fjórar. Lcnda hinar íslenzku tegundir í
þremur þeirra. Þannig heitir skollafingur
Huperzia selago (L.) Bcrnh. ex Schr. & Mart.
Litunarjafni heitir Diphasium alpinum (L.)
Rotm. en lyngjafni og burstajafni halda ætt-
kvíslarnafninu Lycopodium. Hins vegar er
íslenzki lyngjafninn talinn til nýrrar teg-
undar, Lycopodium dubuni Zoega, sem auk
þess er talinn vaxa í Færeyjum.Skandanávíu
og Norður-Rússlandi. Tegund |>essari er
fyrst lýst eftir íslenzkum eintökum af Johan
Zoega í hans Flora Islandica, 1772.
Þá má geta þess, að íslenzka naðurtungan
heitir nú Ophioglossum azoricum C. Presl.,
en sú tegund hefur meginútbreiðslu í Vest-
ur-Evrópu og á eyjuin Atlantshafsins.
Gleymzt hefur að geta um Asplenium
septentrionale frá íslandi, en tegundirnar
Dryopteris abbreviata (DC.) Newman og
Cystopteris dickieana R. Sim., sem raunar
eru aðcins klofningstegundir frá stóra-
burkna (D. filix mas) og tóugrasi (Cyst. fru-
gilis) eru taldar vaxa hér.
Þcssi dæmi úr gróplöntunum ættu að
nægja til að sýna lesendum, að hér eru á
ferðinni ýmsar róttækar nýjungar, scm ís-
lenzkir grasafræðingar þurfa að taka af-
stöðu til fyrr eða síðar.
Væri þá Evrópuflóran þarft vcrk.ef henni
tækist að koma því róti á hugina hér, sem
na-gði lil þess, að allt íslenzka plöntunafn-
greiningakerfið yrði tekið til gagngerðrar
endurskoðunar.
H. Hg.
TÍMARIT UM ÍSLENZKA GRASAFRÆÐI - FlÚra 127