Morgunblaðið - 19.01.2012, Blaðsíða 30
30 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 19. JANÚAR 2012
Einar Örn Benediktsson, formaður
menningar- og ferðamálaráðs
Reykjavíkurborgar, tilkynnti í gær
styrkveitingar borgarinnar til
menningarmála í ár og úthlutanir
úr nýstofnuðum Borgarhátíð-
arsjóði. Framlag borgarinnar nem-
ur samtals 92,5 milljónum króna.
Borgarhátíðarsjóður er nýmæli
sem borgarstjórn samþykkti við
gerð fjárhagsáætlunar 2012. Meg-
intilgangur hans er að styðja við
fasta árlega viðburði og örva ný-
sköpun í hátíðahaldi í Reykjavík-
urborg. Sjóðnum er heimilt að gera
samstarfssamninga til allt að
þriggja ára og hljóta nú átta hátíðir
þannig samning.
Tónlistarhátíðin Iceland Airwa-
ves fær 10 milljónir króna í ár. Al-
þjóðleg kvikmyndahátíð – RIFF
níu milljónir, Hönnunarmars fimm,
Jazzhátíð í Reykjavík þrjár og tvær
milljónir króna hver fá Blúshátíð í
Reykjavík, Bókmenntahátíð í
Reykjavík, Myrkir músíkdagar og
Food&Fun. Samtals eru þetta 35
milljónir króna árið 2012. Hátíð-
irnar Gay Pride og Hestadagar í
Reykjavík njóta þegar þriggja ára
samnings.
Þrjár lúðrasveitir
tónlistarhópar ársins
Menningar- og ferðamálaráð
byggir ákvörðun sína um styrki á
niðurstöðu fagnefndar sem tilnefnd
var af Bandalagi íslenskra lista-
manna. Nefndin hafði 204 umsóknir
til umfjöllunar og alls var sótt um
rúmar 300 milljónir króna. Ráðið
samþykkti að veita 88 styrki – sam-
tals kr. 57,5 miljónir.
Lúðrasveitin Svanur, Lúðrasveit
verkalýðsins og Lúðrasveit Reykja-
víkur fengu allar tilnefninguna
Tónlistarhópur Reykjavíkur 2012
og hver um sig 700 þúsund í styrk.
Nýlistasafnið hlaut stærsta verk-
efnastyrkinn 5,7 milljónir. Safnið
er sagt sinna framsæknu sýning-
arhaldi þar sem áhersla er lögð á
að endurspegla breidd og sköp-
unarkraft íslenskra myndlist-
armanna og kynna helstu strauma
og stefnur í alþjóðlegri myndlist.
Heimili kvikmyndanna – Bíó
Paradís hlaut 5,5 milljónir. Mark-
mið starfseminnar þar er að efla
kvikmyndamenningu og auka kvik-
myndalæsi ungs fólks.
Aðrir styrkhafar:
Tvær milljónir hver: Leikhóp-
urinn Vesturport, Kling og Bang
og Bandalag sjálfstæðra leikhúsa.
1,6 milljónir: Stórsveit Reykja-
víkur.
1,5 milljónir hver: Caput,
Kammersveit Reykjavíkur og
Lókal leiklistarhátíð.
1,4 milljónir: Reykjavík Dance
Festival.
Ein milljón króna hver: Gallerí
Ágúst, Kristín Gunnarsdóttir,
Möguleikhúsið, Nýsköpunarsjóður
tónlistar – Musica Nova og Ung
Nordisk Musik.
900 þúsund: Myndlistarhátíðin
Sequences.
800 þúsund: Múlinn jazzklúbbur.
700 þúsund: Myndhöggv-
arafélagið í Reykjavík.
600 þúsund hver: Katla Þórarins-
dóttir, Reykjavík Fashion Festival.
500 þúsund hver: 15:15 tónlist-
arsyrpa, ArtFart, Herbergi 408, Ég
og vinir mínir, Félag kvikmynda-
rgerðarmanna, Lab Loki, List án
landamæra, Nýhil vegna ljóðahátíð-
ar, Samtök um danshús, Spark De-
sign, Stefán Benedikt Vilhelmsson.
450 þúsund: Harpa Arnardóttir,
Vox Feminae, Listvinafélag Hall-
grímskirkju og Listafélag Lang-
holtskirkju.
400 þúsund hver: Aldrei óstel-
andi, Brian Douglas Gerke og
Steinunn Ketilsdóttir, Camer-
arctica, Elektra Ensemble, Félag
íslenskra organista, Kammermús-
íkklúbburinn, Kviss Bamm Búmm,
Listasafn ASÍ, Barnabók-
menntahátíðin Mýrin, Nordic Af-
fect, Ólafur Sveinn Gíslason, Schola
Cantorum, Sinfóníuhljómsveit
áhugamanna, Sinfóníuhljómsveit
unga fólksins, Soðið svið, Tangó-
félagið.
350 þúsund hver: Evrópusam-
band píanókennara, Gísli Galdur
Þorgeirsson, Íslensk grafík, Ís-
lenska hreyfiþróunarsamsteypan,
John A. Speight, SuðSuðVestur,
Tinna Þorsteinsdóttir.
300 þúsund hver: Halaleikhóp-
urinn, IBBY á Íslandi, Leikfélagið
Hugleikur, ReykjavíkurAkademí-
an, Sviðslistafélagið, Söngkvölda-
félagið.
250 þúsund hver: Alþýðuóperan,
Fatahönnunarfélag Íslands, Ljós-
vakaljóð, Nýhil vegna starfsemi,
Ragnheiður Sigurðardóttir Bjarn-
arson.
200 þúsund hver: Hugi Guð-
mundsson, Bjarni Thor Krist-
insson, Dansfélagið Krummi, Félag
íslenskra tónlistarmanna, Töfra-
máttur tónlistar, Hafsteinn Þórólfs-
son, Raflistafélag Íslands, Sharon
R. Linda Sigurðardóttir, Samband
íslenskra myndlistarmanna, Tríó
Reykjavíkur, Unnur Elísabet
Gunnarsdóttir, Við og við.
150 þúsund hver: Artíma félag
nemenda við listfræði í HÍ, Blás-
araoktettinn Hnúkaþeyr.
100 þúsund hver: Leikfélagið
Snúður og Snælda, Söngsveitin Fíl-
harmónía. efi@mbl.is
Veita 92,5 milljónir í styrki
Nýjum Borgarhátíðarsjóði ætlað að örva nýsköpun í hátíðahaldi í borginni
Morgunblaðið/Kristinn
Styrkjum úthlutað Menningar- og ferðamálaráð úthlutaði 88 styrkjum.
Egils saga, nýtt
útvarpsleikrit á
nútímaíslensku,
verður flutt í Út-
varpsleikhúsinu á
Rás 1 næstu þrjá
sunnudaga. Leik-
gerðin er eftir
Norðmanninn
Morten Cranner,
Ingunn Ásdís-
ardóttir þýddi
leiktextann en Þórarinn Eldjárn
sneri ljóðum Eglu á nútímamál, „að
undanskildu Það mælti mín móðir,
því það skilja allir“, segir leik-
hússtjórinn Viðar Eggertsson. Um
þrjátíu leikendur taka þátt í upp-
færslunni en Ingvar E. Sigurðsson
leikur Egil, frá unga aldri og allt þar
til hann hefur kveðið Sonartorrek
eftir Böðvar son sinn látinn. Leik-
stjóri er Erling Jóhannesson.
Áður en verkinu verður útvarpað
eru gestir boðnir velkomnir í Bíó
Paradís klukkan 16.30 í dag, að
hlýða á fyrsta hlutann fyrir framan
myrkvað tjald.
„Útvarpsleikrit er þannig í dag,
með hljóðheimum sem beitt er, að
verið er að virkja ímyndunarafl
hlustandans. Hann getur látið aftur
augun og við hjálpum honum með
tækni okkar að sjá myndirnar fyrir
sér. Ekkkert getur keppt við ímynd-
unarafl manneskjunnar. Við undir-
strikum það með því að bjóða fólki á
„forhlustun“, að heyra fyrsta kafl-
ann, þess vegna með lokuð augun, og
að upplifa þetta saman,“ segir Viðar
um flutninginn í bíóinu.
Hann segir Íslendinga aldrei hafa
leikgert Egils sögu en þessi leikgerð
var gerð fyrir norska útvarpsleik-
húsið á nútímamáli.
„Hljóðmyndin er mjög falleg, með
nýrri tónlist Hildar Ingveldar-
Guðnadóttur. Þetta er okkar
stærsta og metnaðarfyllsta útvarps-
verk frá því síðan fyrir hrun,“ segir
Viðar. efi@mbl.is
Útvarps-
gerð Eglu
flutt í bíói
Stórvirki í þremur
hlutum á nútímamáli
Ingvar E. Sigurðs-
son leikur Egil.
Sú góðglaða
tónleikasveit, en
leitun er að stemningsríkara
bandi í íslensku tónlistarlífi
í dag. 31
»
Silja Björk Huldudóttir
silja@mbl.is
„Það var gamall draumur okkar
systra að gefa þetta út sem loks
varð að veruleika núna,“ segir Krist-
björg Freydís Steingrímsdóttir um
bókina Systrarím sem bókaútgáfan
Salka nýverið gaf út. Í bókinni er að
finna vísur sem systurnar Jóhanna
Álfheiður og Kristjörg köstuðu á
milli sín og kölluðu vísnabálkinn
Systur sjá og heyra. Bókin er prýdd
myndskreytingum eftir Kristínu
Arngrímsdóttur.
Spurð hvenær ljóðin í bókinni hafi
orðið til segir Kristbjörg allnokkuð
síðan. „Satt að segja man ég ekki ár-
ið. Jóhanna systir mín lést árið 2002
og við sömdum þetta töluverðu áð-
ur,“ segir Kristbjörg og bætir við:
„Við sömdum bókina á einum mán-
uði. Þetta er þannig til komið að við
kváðumst að staðaldri á í síma, oft-
ast ein vísa á dag þótt stundum hafi
liðið aðeins lengra á milli. Eiginlega
byrjuðum við ekki að yrkja neitt að
ráði fyrr en á seinni árum. Yrkisefni
okkar var oftast dægurmál, en svo
ákváðum við að taka fyrir eitthvert
visst efni og gera ljóðabálk úr því og
bókin kom út úr því,“ segir Krist-
björg, en yrkisefnið í Systrarími eru
náttúrustemningar frá mismunandi
árstíðum.
Ferskeytlan má ekki deyja út
Aðspurð segir Kristbjörg mikið
hafa verið um kveðskap á æsku-
heimili hennar í Nesi í Aðaldal, en
faðir hennar, Steingrímur Sigurgeir
Baldvinsson, var kunnur hagyrð-
ingur. „Faðir minn var mjög góður
hagyrðingur og hann kenndi okkur
systkinunum undirstöðuatriði í
vísnagerð,“ segir Kristbjörg og vís-
ar þar til sín, Jóhönnu, Péturs og
Arndísar. Segir hún þau systkin
gjarnan hafa kastað milli sín vísum,
ort gamanbragi en einnig alvarlegri
ljóð. Á seinni árum voru Nessystur,
eins og systurnar þrjár nefndust,
allar virkar í hagyrðingafélaginu
Kveðanda.
Spurð hvort ekki geti verið vanda-
samt að setja saman ferskeytlu
svarar Kristbjörg: „Það gilda vissar
reglur og þær þarf bara að læra.
Þar sem mikið er haft um hönd af
kveðskap þar læra börnin þetta
smám saman,“ segir Kristbjörg og
tekur fram að sér fyndist synd ef
ferskeytlan myndi hverfa úr málinu.
„Ég vil ekki láta þessa ljóðahefð að
kveða ferskeytlu deyja út, það væri
mikil eftirsjá að því. Þetta er allt að
þróast út í óbundin ljóð. Bæði ljóð-
formin eiga hins vegar rétt á sér, en
annað má ekki gjalda hins. Það má
ekki verða þannig að það þurfi endi-
lega allt að vera órímað til að teljast
góð ljóðagerð.“
Innt eftir því hvort hún hafi sjálf
verið dugleg að kenna sínum börn-
um og barnabörnum að kveðast á
svarar Kristbjörg því játandi. „Ég á
tvær dætur og þær eru báðar hag-
orðar. Barnabörnin hafa gaman af
vísum og áhuga á að læra und-
irstöðuatriðin, en yrkja ekki sjálf.
Kannski gera þau það seinna, það er
aldrei að vita,“ segir Kristbjörg.
Gamall draum-
ur verður
að veruleika
Vísnabálkur með náttúrustemn-
ingum eftir systur í Nesi í Aðaldal
Jóhanna Á. Steingrímsdóttir Kristbjörg F. Steingrímsdóttir
Jóhanna:
Sá ég blómin blikna og fella
blöðin fríð í haustsins hríðum,
brotna af trjánum gildar greinar,
glóðir sumarljómans deyða.
Sá ég blóm sem blikna ekki,
í byljum standa, frost ei granda,
fegurst blóm við kröm og klaka,
kærleikur í brjóstum manna.
Kristbjörg:
Sá ég kaldan vetur valdi
vorsins, harðar skorður setja,
þó er sestur sumargestur
söngvafús að húsum mínum.
Strax er dagar fjaðrafagur
fer á ról úr nætur skjóli,
syngur glatt ef geislafingur
glæða yl og linnir byljum.
Blóm og vetur
í kvæðum
VÍSUR EFTIR SYSTURNAR
Náttúrumyndir Ein af myndum Kristínar
Arngrímsdóttur í bókinni Systrarím.
Í verkum sínum
hefur hönnuður-
inn Katrín Ólína
Pétursdóttir
lengi fengist við
hugmyndir um
drauminn. Í
kvöld, fimmtu-
dagskvöld,
klukkan 20.00
heldur Katrín Ól-
ína fyrirlestur á
vegum Hönnunarmiðstöðvar Ís-
lands, Listaháskólans og Listasafns
Reykjavíkur og mun þá skýra frá
verkum sínum út frá sjónarhóli
draumaflakkarans.
Draumaflakkara segir hún vera
flakkarinn í okkur sem ferðast við-
stöðulaust um heima undirvitund-
arinnar. Hann kemur víða við, læt-
ur ekkert stöðva sig og þegar
farartækin duga ekki eða eru ekki
til taks býr hann sér til vængi og
hefur sig til flugs.
Ferðalög
hönnuðarins
Katrín talar um
draumaflakkara
Katrín Ólína
Pétursdóttir