Málfríður - 15.03.2007, Blaðsíða 18

18 MÁLFRÍÐUR
Í Menntaskólanum á­
Akureyri er í gangi þró­
unarverkefni á­ má­la­
braut sem hefur aukið
vinsældir hennar til
muna. Þróunarverkefnið
hefur staðið í rúm tvö á­r
og snýst um nýja kjör­
sviðsgrein þar sem hefð­
bundnir ná­ms­ og kennsluhættir eru lagðir til
hliðar en nemandinn sjá­lfur og ná­msferlið sett
í forgrunn.
Árný Helga Reynisdóttir
Árný Helga Reynisdóttir
Nýbreytni á málabraut í MA
Breyttir tímar
Fækkun nemenda í klassísku málabrautarnámi er
víða þekkt. Í MA varð okkur ljóst fyrir fjórum árum
að spyrna þyrfti við fótum ef málabrautin ætti ekki
að lognast út af og var efnt til allsherjar fundar í
skólanum þegar fjöldi í einum málabekk var kom­
inn í 12 nemendur. Könnun meðal nemenda hafði
þá þegar verið unnin um hvað réði brautarvali og
leiddi í ljós þá almennu skoðun að málanám hefði
lítið hagnýtt gildi og væri einhæft. Þessi niðurstaða
var að okkar mati í algerri mótsögn við sívaxandi og
augljósa þörf fyrir fjölbreytta og góða málakunnáttu
úti í atvinnulífinu og mátti því draga þá ályktun að
námið á málabrautinni væri ekki alveg í takt við
þarfir og áhuga ungs fólks í samfélaginu. Viðbrögð
okkar í MA voru þau að búa til leið til að hagnýta
tungumálin í einni kjörsviðsgrein, með samþætt­
um níu eininga pakka margra kennslugreina og
sameiginlegt meginmarkmið væri færni í ferða­ og
kynningamálum.
Nýjar leiðir með FER
Hugmyndir að áföngunum þremur urðu til með þarf­
ir nemenda Menntaskólans að leiðarljósi svo og með
mannauð innanhúss í huga. Við Menntaskólann er
fjöldi kennara með reynslu í ferðamálum, t.d. eru
margir með leiðsögumannaréttindi. Strax var tekin
sú stefna að gera áfangana menningar­ og náttúru­
miðaða, ­ ekki viðskiptamiðaða. Þar sem við vild­
um að nemendur nýttu mörg tungumál í hverjum
áfanga var ljóst að enginn einn kennari myndi taka
að sér kennsluna. Raunin varð sú að fjórir til fimm
kennarar koma að hverjum áfanga og vinna saman
og með nemendum á þeim degi sem námið fer fram
– sem er allt sett í töflu á einn dag vikunnar en ekk­
ert annað fag kemst þá að. Markmið áfanganna er
að kenna nemendum að sjá og meta landið sitt upp
á nýtt sem spennandi og framandi land ekki síður
en önnur lönd og sjá það í samhengi við menningu,
sögu og þjóð. Þessa þekkingu og innsýn læra þeir
síðan að setja fram í fjölbreyttu formi og kynna á
þeim tungumálum sem þeir nema á málabraut.
Samþætting
Þarna stukkum við í raun út í djúpu laugina í
kennslufræðilegum skilningi, með mjög flókinni
samþættingu og uppbroti á stundatöflu. Námið
skyldi vera verkefnamiðað og hlutverk kennara
skyldi liggja meira í leiðsögn og aðstoð við ferlinám
fremur en hefðbundnum innlögnum með fyrirlestr­
um og prófum.
Til að komast hjá uppsöfnun sundurlausra upp­
lýsingabúta úr mismunandi faggreinum höfum við
öll þurft að finna nýjar leiðir og aðlaga kennsluna
(eða handleiðsluna) í okkar fögum. Þessi áhersla
hefur leitt okkur, kennara og nemendur, að grund­
vallarspurningum í ferða­ og kynningarmálum, eins
og t.d. hver erum við (þ.e. Íslendingar)? Við viljum
ekki kenna hvað textar í bæklingum eða vefsíðum
um íslenska náttúru og menningu eigi að innihalda,
heldur byrja nemendur á að velta fyrir sér hvernig
þeim finnst viðeigandi að kynna land og þjóð. Að
því loknu og þá fyrst eru hefðbundnar leiðir skoð­
aðar og greindar, gagnrýndar eða við þær sæst.
Sköpunarferlið hefst út frá pælingum um hver við
viljum að ímynd okkar sé. Verkefnin eru því unnin
á forsendum nemenda og mikið í samvinnu. Svona
nálgun teljum við að sé líklegri til að móta afstöðu,
skapa þroska og skilning nemenda á umhverfi sínu
og sjálfum sér en þegar notuð er forskrift byggð á