Málfríður - 15.03.2009, Blaðsíða 19

MÁLFRÍÐUR 1
Vegvísir að þróunarverkefni
í kennslu
Elísabet Valtýsdóttir, M.Ed.,
kennslustjóri erlendra mála
annarra en ensku og dönsku-
kennari við FSu.
Elísabet Valtýsdóttir.
Inngangur
Dagana 28.–30. október tók undirrituð þátt í vinnu-
stofu  í  Evrópsku  tungumálamiðstöðinni  í  Graz. 
Heiti  vinnustofunnar  var ELP in whole-school
use Medium-term project (2008-2011), hér  eftir 
nefnt  ETM-WSU,  en  ETM  er  íslenskun  á  skamm-
stöfuninni  ELP  (Evrópska  tungumálamappan, 
European Language Portfolio).
   Aðaláhersla verkefnisins ETM-WSU er að stuðla 
að því að ETM sé notuð í námi og kennslu í tungu-
málum í öllum skólanum, þ.e. að ETM verði notuð 
við kennslu erlendra mála í öllum tungumálaáföng-
um í hverjum skóla.
Markmið  vinnustofunnar  voru  í  fimm  samþætt-
uðum liðum: 
a. að komast að því í hve miklum mæli slík verkefni 
væru þegar komin af stað. 
b. að  stuðla  að  því  að  ný  WSU  verkefni  komist  á 
laggirnar.
c. að kanna hvaða áhrif slík verkefni hafa á skólana, 
kennarana og nemendur og komast að því hvaða 
aðstæður  stuðla  að  því  að  vel  gangi  að  koma 
þessu á. 
d. að þróa vegvísi að áætlun, framkvæmd og stjórn-
un á WSU verkefni. 
e. að  kynna  niðurstöður  verkefna  fyrir  þeim  aðil-
um    sem  koma  að  ákvörðunum  í  skólamálum. 
   Þess ber að geta að til þessa hefur áherslan verið 
á  að  styðja  við  bakið  á  þeim  kennurum  sem  hafa 
óskað eftir því að taka upp ETM. Nú þótti vera tími 
til  kominn  að  fara  með  ETM  upp  á  næsta  stig  og 
nota hana  meðal allra tungumálakennara í kennslu 
allra erlendra mála í þeim skólum sem hafa áhuga 
á því eða treysta sér til þess. Talið er að með þeim 
hætti verði hægt að stuðla að því að nemendur þrói 
hæfni sína í fjöltyngi.
   Í grundvallaratriðum getur ETM stuðlað að því 
að sjálfstæði nemandans (learner autonomy) þróist 
og verði að raunveruleika með þrennum hætti:
1. Þegar  sjálfsmatslistarnir  með  fullyrðingunum 
„ég  get“  endurspegla  kröfur  sem  gerðar  eru  í 
námskrá, sjá þeir nemendum og kennurum fyrir 
atriðaskrá  með  námsverkefnum  (learning  tasks) 
og  verkefnum  sem  þeir  geta  nýtt  sér  þegar  þeir 
skipuleggja,  fylgjast  með  og  meta  nám  sem  fer 
fram  á  einu  skólaári,  einni  önn,  einum  mánuði 
eða viku 
2. Námsferilsskrá  er  skilmerkilega  hönnuð  til  að 
tengja  setningu  markmiða  og  sjálfsmats  við 
ígrundun um námsaðferðir  (learning  strategies), 
svo og menningarþáttinn sem er fólginn í því að 
læra og nota erlenda málið
3. Þegar  ETM  er  að  hluta  til  á  markmálinu,  getur 
það orðið til þess að stuðla að notkun á markmál-
inu sem miðli fyrir nám og ígrundun
Kjarninn  í  ETM  og  forsenda  þess  að  markmiðum 
með möppunni verði náð er mat, þ.e. sjálfsmat nem-
andans,    mat  frá  kennara,  m.a.  leiðsagnarmat,  svo 
og ígrundun nemandans. 
    Í Graz voru 29 þátttakendur frá 27 löndum og 
vorum  við  þangað  komin  m.a.  til    að  skipuleggja 
ferli  sem  nýta  mátti  í  skólum  sem  ætluðu  að  taka 
upp ETM. Það ætti ekki að koma neinum á óvart sem 
þekkja til erlendis að þar er ekki farið af stað með þró-
unarverkefni án þess að skipuleggja það eins vel og 
hægt er áður en ferlið hefst.  Þess má geta að aðalfyr-
irlesari var David Little sem hefur verið einn af helstu 
höfundum kenninga um sjálfstæði nemenda í námi. 
      Þátttakendum  var  skipt  í  fjóra  hópa  sem  allir 
áttu að leggja fram tillögu að skipulagningu á þró-
unarverkefni  um  ETM-WSU.  Vegvísir  að  þróun-
arverkefni  sem  hér  er  lýst  er  afrakstur  hópsins