Harmonikublaðið - 01.06.2002, Blaðsíða 7

HARMONIKUBLAÐIÐ
VIÐTAL
Skurðlæknir, harmonikuleikari og tónskáld
Myndin tekin í stofunni með Skriðdalinn í baksýn.
Eyþór Haukur Stefánsson frá
Flögu í Skriðdal er vel þekktur
meðal hamoniku-unnenda á ís-
landi vegna komu góðra gesta
til íslands frá Svíþjóð og Finn-
landi á hans vegum Þar að
auki vel þekktur á Austurlandi
sem harmonikuieikari í Ludo-
tríóinu 1956 - 1960 (Ludo er
latína og þýðir: "Ég spila”).
Hann starfar nú sem yfirlæknir
á Handarskurðdeild Sa-
hlgrenska háskólasjúkrahúss-
ins í Gautaborg. Hann sendi
okkur smápistil um sjálfan sig
og eitt lag til birtingar.
Ég er fæddur í Reykjavík 7/11 1939 og
flutti þaðan á 1. ári til kjörforeldra minna
Stefáns Bjarnasonar og Þórunnar Einars-
dóttur í Flögu í Skriðdal. Þar undi ég vel
hag mínum í bernsku og æsku, hlaut
mína fyrstu skólagöngu í farskóla þar
sem kennt var 6-8 vikur og svo frí á milli.
Kennari minn var Guðlaug Sigurðardóttir
frá Útnyrðingsstöðum, frábær kennari,
sem varð þess valdandi að ég fór í fram-
haldsnám.
Á sumarhátiíð í Atlavík komst ég fyrst í
kynni við tónlistina í beinu návígi, en
þetta var lúðrasveit frá Neskaupsstað
undir stjórn Haraldar Guðmundssonar.
Félagar úr þessum hópi léku einnig fyrir
dansi, 6 eða 7 manna dixilandhljómsveit.
Síðar tók Höskuldur Stefánsson við þess-
ari hljómsveit og lék þar til skiftis á píanó
og harmoniku. Tónarnir frá þessari frá-
bæru hljómsveit suða ennþá í eyrunum á
mér, ekki síst nikkan hans Höskuldar.
Hann lék af svo mikilli innlifun og allt var
svo vandað og vel útsett sem flutt var,
sveiflan frábær, því þá voru mest leikin
Amerísk sveiflu-lög. Þessi tegund tónlist-
ar er ennþá í miklu eftirlæti hjá mér.
Það var að hluta vegna þessarra kynna
af H.S.-sextettinum og að hluta vegna
kynna minna af dansmúsik, sem leikin
var á hamoniku á Héraðinu, sem harm-
onikan varð fyrir valinu 1952. Þá var ég 12
ára og faðir minn hafði lagt inn á „minn
reikning" eitt lamb á hverju ári, svo að nú
„átti" ég fyrir hljóðfæri, sem keypt var í
Kaupfélagi Héraðsbúa á Reyðarfirði og
kostaði þá 1200. kr. Þetta
var tveggja kóra Sabba-
tini-nikka í fullri stærð,
svört, lipur og þægileg.
Hana seldi ég Svavari
Stefánssyni frá Mýrum
þegar ég fór í M.A. 1956.
Þetta hljóðfæri væri gam-
an að eignast aftur!, síð-
ast lenti hún í skiftum til
Guðna, heitins, Guðna-
sonar í Reykjavík. Á Akur-
eyri keypti ég Settimio
Soprani harmoniku, hvíta
að lit, sem ég notaði bæði í Menntaskól-
anum og svo á sumrin fyrir austan. Við
vorum þrír áhugamenn um tónlist, sem
stofnuðum LUDO - tríóið, sem lék fyrir
dansi um hverja helgi austanlands í þrjú
sumur. Allir vorum við úr Skriðdal og auk
mfn voru þarna á ferðinni Reynir Eyjólfs-
son frá Hátúnum á gítar og Sigurður Run-
ólfsson frá Litla Sandfelli á trommur.
Reynir er nú lyfjafræðingur í Reykjavík og
Sigurður rekur smíðaverkstæði á Akur-
eyri. Reynir smíðaði sjálfur gítarmagnara
og dugði vel. Þetta voru sælutímar, sem
aldrei gleymast og við Reynir áttum af-
gang þegar búið var að greiða náms-
kostnaðinn í M.A. Svo skildu leiðir okkar
um sinn, því á Háskólaárunum var ekki
tími aflögu fyrir tónlist aðra en þá, sem
var á boðstólunum á hinum ýmsu dans-
stöðum í Reykjavík. Raggi B. Og Grettir
voru lengi á Sögu og mikið farið þangað.
Nikkuna seldi ég til að tryggja það að mér
yrði ekki kastað út af Nýja Garði! „Vinnu-
tíminn" í læknisfræðinámi var frá 08-22
dag hvern! Þarna varð a.m.k. átta ára hlé
á minni harmonikubraut.
Árið 1971 flutti ég til Svíþjóðar og hóf
framhaldsnám fyrst í barnaskurðlækning-
um, síðar bæklunarskurðlækningum og
endar þetta svo með sérfræðinámi í
handarskurðlækningum frá 1982. Fyrsta
árið í Svíþjóð var svolítið einmanalegt og
ég keypti mér Hohner nikku og einnig
námsbækur í tónfræði og harmonikuleik.
Ég þurfti að byrja uppá nýtt og laga
fingrasetningu, sérstaklega í bassanum.
Þetta hafðist með hjálp góðs vinar hér í
Gautaborg. Því miður var ekki aðgangur
að tónlistarkennslu á Héraðinu á mínum
unglingsárum, ég reyndi að læra af þeim,
sem spiluðu á böllunum og hlusta á
snillinga eins og John Molinari og Toralf
Tollefsen í útvarpinu. Svo greip ég hjóð-
færið og reyndi að ná laginu eftir eyranu.
Stundum gekk þetta furðu vel!
Hér í Gautaborg er mikið félagslíf
meðal íslendinga, m.a. 40 manna bland-
aður kór, útvarpssendingar 10-12 á
sunnudögum yfir veturinn, þorrablót,
jólaböll í desember og 17. júní hátíð í
skógarlundi. Ég hef tekið mikinn þátt í
þessu félagslífi og við félagarnir í hljóm-
sveitinni Fjarkar ætlum að leika nokkur
„ættjarðar"-lög á 17. júní. Við höfum auk
mín Júlíus H. Sigmundsson á hljómborð,
Þorstein Sigurðsson á saxófón og klar-
inett og Ingvar Gunnarsson á gítar. Þeir
syngja, en ég læt nikkuna tala sínu máli.
Frá því 1972 hef ég samið milli 30-40 lög
af mismunandi gæðum, þrjú þeirra hefur
Tatu Kantomaa leikið inn 1996 á geisla-
disk, sem heitir „Á tauginni", en það eru
Sunnangolan, Harmonikustjörnur og Á
gjörgæslunni. Plantan gefin út af Harm-
onikufélagi Héraðsbúa. Einnig hafa félag-
ar úr þessum hópi leikið inn á snældu
„Rauðhærðu stúlkuna". Það er gaman að
fá að senda í þetta blað tangóinn „í gegn-
um tíðina", sem ég flutti fyrir 850 manns
í íþróttahúsinu á Akrueyri 17. júní 2000,
en þá var 40 ára afmæli hjá okkar bekk í
M.A. iðunn Steinsdóttir bekkjarsystir mín
hefur gert ágætan texta við þetta lag, en
ég læt hann bíða núna. Ég hef grun um
að Einar Guðmundsson og Tatu Kanto-
maa flytji eitt af mínum lögum á mótinu
á ísafirði 4. - 7. júlí. Ég tel dagana og
hlakka til að hitta alla mína harmoniku-
vini þar. Hittumst heil!
Eyþór H. Stefánsson
Gautaborg.