Vísbending - 15.10.2012, Blaðsíða 1

Vikurit um viðskipti og efnahagsmál
V Í S B E N D I N G • 4 1 T B L 2 0 1 2 1
15. október 2012
41. tölublað
30. árgangur
ISSN 1021-8483
Skýrslan um
Orkuveituna tæpir á
einkennilegu máli frá
árinu 2006.
Magnús Orri Schram
hefur skrifað bók þar
sem hann lýsir pólitískri
stefnu sinni.
Framtakið er lofsvert
því að nú er auðvelt að
rökræða við Magnús eða
samsinna honum.
Sumir stjórnmálamenn
hafa ekki gefið út bækur
heldur haldið sig við
bloggsíður.
1 32 4
Skýrsla úttektarnefndar um Orku-veitu Reykjavíkur hefur vakið athygli, sérstaklega eftirfarandi
setningar: „Engar skýringar hafa komið
fram á rekstrarlegum ástæðum umfangs-
mikilla uppkaupa veitna á vegum
Orkuveitu Reykjavíkur, ... Hið sama
má segja um ýmsar þær aukaskyldur
sem Orkuveita Reykjavíkur hefur samið
um, samhliða kaupum á jaðarveitum,
auk samstarfssamnings við sveitarfélagið
Ölfus, sem að mati úttektarnefndarinnar
þarfnast sérstakrar könnunar við.“
Hér á eftir verður staldrað við síðasta
atriðið, samninginn við Ölfus.
500 milljónir?
Þann 26. apríl 2006 voru samningsdrög
milli OR og Ölfuss sam þykkt í stjórn
Orkuveitu Reykja víkur með fimm
atkvæðum og einn sat hjá. Tveir fulltrúar
Sjálfstæðisflokks tóku fram að þeir
hefðu fyrirvara um lagningu ljósleiðara í
byggðarlaginu skv. samkomulaginu. Ekki
er fyllilega ljóst fyrir hvað sveitarfélagið
fær greiðslur og greiða, en í 2. grein
samningsins segir: „Bæjarstjórn Ölfuss
veitir framkvæmdaleyfi og greiðir fyrir
skipulagsmálum eins hratt og unnt er
vegna umræddra framkvæmda enda byggi
þær á lögum um mat á umhverfisáhrifum
fyrir hvern áfanga og viðkomandi
verkþætti. Orkuveita Reykja víkur greiðir
Sveitarfélaginu Ölfuss skv. 11. gr. fyrir
aukið álag og vinnu sem framkvæmd­
irnar kalla á hjá sveitarfélaginu. Þetta
gerir sveitarfélaginu kleift að hraða öllum
umsögnum og leyfisveitingum sem þörf er
á.“ Greiðslurnar voru 7,5 milljónir króna á
ári í sjö ár, alls 52,5 milljónir króna.
OR tók að sér að byggja upp nýja
fjárrétt og hesthús við Húsmúla og
mun annast viðhald þessara mannvirkja
... að byggja upp og lagfæra það sem
snýr að smölun og afréttarmálum sem
virkjunarframkvæmdirnar hafa áhrif
á. Auk þessa greiðir OR Ölfusi fyrir
uppgræðsluverkefni, 12,5 milljónir á ári í
sex ár, eða 75 milljónir króna. Ýmis fleiri
Er partíið búið?
framhald á bls. 4
atriði eru nefnd, m.a. ljósleiðaratengingin.
Daginn eftir eða 27. apríl voru drögin
tekin fyrir í sveitarstjórn Ölfuss og segir
í fundargerð: „Samkomulagið sem má
meta á um kr. 500 miljónir [svo] …“
Samningur inn var samþykktur samhljóða
í bæjarstjórninni og undirritaður daginn
eftir. Frétt birtist af samningnum í
Sunnlenska fréttablaðinu undir fyrir-
sögninni Upplýstur Þrengslavegur. Í frétt-
inni er sagt að samningurinn sé met inn á
um 500 milljónir króna, þar af kostnaður
vegna lýsingar um 250 milljónir.

Allt eðlilegt?
Úttektarnefndin staldrar sem fyrr segir við
þennan samning. Í skýrslunni stendur: „Er í
samningnum vísað beint til þess að [greitt sé]
vegna þeirrar umfangs miklu vinnu sem hafi
fylgt virkjunar framkvæmdum fyrirtækisins
á skipulags svæði sveitarfélagsins, en í
samningnum kom fram að um væri að ræða
greiðslu vegna þess aukna álags og vinnu
sem fram kvæmdir Orku veitunnar kölluðu
á hjá sveitar félaginu og sem gerði sveitar-
félaginu kleift að hraða öllum umsögnum
og leyfisveitingum sem þörf væri á. [Leturbr.
Vísb.]
Í viðtölum úttektarnefndar hafa
viðmælendur bent á að slíkt þurfi ekki
að vera óvenjulegt og hafa m.a. vísað til
dóms Hæstaréttar nr. 579/2010 frá 10.
febrúar 2011 þar sem Hæstiréttur komst
að þeirri niðurstöðu að Flóahreppi hefði
verið heimilt að heimta viðbótargreiðslu
frá Landsvirkjun í tengslum við gerð
aðal skipulags. Þótt ekki verði tekin
endan leg afstaða til þess af hálfu
úttektar nefndarinnar er á það bent að í
fyrr greindum dómi Hæstaréttar var á því
byggt að viðbótar kostnaðurinn, 6,5 millj.
kr., hlyti að teljast óveru legur enda hefði
áður verið unnið að skipulagi þeirrar
virkjunar sem þar um ræddi á vegum
sveitar félagsins og annarra nærliggjandi
sveitar félaga. Í samningi Sveitar félagsins
Ölfuss við Orkuveitu Reykjavíkur er hins
vegar samið um, auk annarra aukaskyldna,
greiðslu að fjárhæð 52,5 millj.kr. sem
greiðast átti á sjö árum, til þess stjórnvalds
sem fór með skipulag svæðisins og fóru
greiðsl urnar fram á skipulags tíma, m.a. fyrir-
hugaðrar Bitru virkjunar. Auk þess var samið
um árlegt framlag Orku veitunnar til upp-
græðslu fram til ársins 2012, að fjár hæð 75
millj.kr. auk annarra greiðslna og framlaga.“
Í viðtali við núverandi forstjóra OR í
Kastljósi haustið 2011 kom fram að hann
telji saminginn enn í gildi, en ekki yrði
gerður slíkur samningur nú. Stjórnar-
formaður fyrirtækisins hefur þó efasemdir
í viðtali á vefsvæðinu visir.is þann 13.
okt. 2012. Blaðamaður telur sig hafa
heimildir fyrir því að formaðurinn hafi
sagt um málið „að partíið væri búið,
samningurinn yrði ekki fullefndur.“ Af
samtali við formanninn má skilja að hann
vilji láta á það reyna hvort samningurinn
sé ólöglegur. Í fréttinni kemur fram að enn
hafi ekki verið lagður ljósleiðari eða greidd
veglýsing við Þrengslaveg eins og kveðið
var á um í samningnum.
Ámælisvert brot
Haustið 2006 birtist í dagblaðinu Blaðið,
sem dreift var með Morgunblaðinu frétt
um framkvæmdir OR á Hellisheiði og
samninginn. Þar sagði meðal annars:
„Gerður var sérstakur samningur sem
metinn er á fimm hundruð milljónir
króna sem renna í sjóði sveitarfélagsins.“ Í
leiðaraskrifum Blaðsins var vitnað til orða
Björns Pálssonar héraðsskjalavarðar sem
sagði: „Hreppurinn hefur selt OR sálu
sína fyrir þessa framkvæmd.“ Túlka megi
samninginn sem mútugreiðslur.
Orkuveitan undi ekki þessum
málflutningi og kærði Blaðið fyrir siða-
nefnd Blaðamannafélags Íslands. Var
í kærunni sérstaklega vikið að 500
milljónunum og virðist sem OR sé ósam-
mála því mati, án þess að nokkurs staðar
komi fram hvert mat hennar á verðmæti
samningsins sé. Það mat kom t.d. ekki
fram í fundargerð stjórnar Orkuveitunnar
þegar samningsdrög voru samþykkt.
Athygli vekur að Sunnlenska fréttablaðið
var ekki kært til siðanefndarinnar, þó að