Ægir - 01.08.2007, Blaðsíða 34

34
„Það er mun verra hljóð í
mínum mönnum en ég hef
upplifað áður. Þeir eru slegnir
yfir niðurskurði þorskkvótans,
kvíðnir vegna framtíðarinnar
og sárir og hneykslaðir út í
stjórnarherrana vegna þess
sem borið hefur verið á borð
fyrir þá. Ég hef ekki fyrr í mínu
starfi orðið vitni að jafn miklu
vonleysi innan sjómannastétt-
arinnar. Í þessum pakka, sem
á að innihalda mótvægisað-
gerðir vegna skerðingar þorsk-
kvótans, er ekkert sem auð-
veldar mínum mönnum lífið.
Ef ekkert verður að gert er ég
smeykur um að íslensk sjó-
mannastétt líði undir lok í
þeirri mynd sem við höfum
þekkt hana og óttast að áður
en langt um líður verði ekki
töluð íslenska sem aðalmál á
dekkinu á íslenskum fiskiskip-
um. Á þessu þurfa stjórnmála-
mennirnir að átta sig og það
sem fyrst.“
Þetta segir Árni Bjarnason,
formaður Félags skipstjórn-
armanna, í samtali við Ægi í
tilefni af niðurskurði þorsk-
veiðiheimilda landsmanna á
nýhöfnu fiskveiðiári og boð-
uðum mótvægisaðgerðum
stjórnvalda til að draga úr
neikvæðum afleiðingum nið-
urskurðarins. Árni segir að
ekkert í mótvægispakka rík-
isstjórnarinnar gagnist þeim
umbjóðendum hans sem
starfa á fiskiskipum. Það dugi
ekki að benda á að menn geti
farið á námskeið, í aðra vinnu
eða bæta eigi samgöngur og
samskiptakerfi. Það vigti ekki
þungt í pyngju sjómanna.
Græðgisvæðingin á öfluga
fulltrúa í röðum útvegsmanna
„Það er ótrúlegt að hlusta á
stjórnmálamenn og ráðherra,
s.s. Össur Skarphéðinsson,
sem einna hæst hefur haft,
belgja sig út og mæra mót-
vægisaðgerðir ríkisstjórnarinn-
ar ekki síst í ljósi þess að bú-
ið var að taka ákvörðun um
megnið af þessum aðgerðum
áður en skerðing þorskkvót-
ans kom til framkvæmda, þótt
þeim sé nú flaggað sem mót-
vægisaðgerðum við nið-
urskurði á veiðiheimildum.
Það er morgunljóst að sjó-
maður, sem stundar þorsk-
veiðar, fær ekki að veiða
nema 2/3 hluta þess magns
sem áður mátti veiða og það
er bein ávísun á sambærilega
tekjuskerðingu. Niðurskurður
þorskkvótans hittir sjómenn
verr fyrir en aðrar starfstéttir,
t.d. fiskverkafólk sem almennt
er á sömu launum hvort sem
það er með ufsa eða þorsk í
höndunum. Þótt kauptrygging
sé við lýði í dag hjá sjómönn-
um þá er hún einfaldlega allt-
of lág til að menn fáist til að
stunda sjó upp á þau bíti. Há-
seti á frystitogaranum, sem
var með mestar þorskafla-
heimildir og farið hefur í tvær
veiðiferðir af hverjum þrem-
ur, mun tapa launum upp á
1,1 til 1,5 milljónir króna á ári
miðað við að fiskverð og aðr-
ar forsendur breytist ekki.
Skipstjóri á sama skipi mun
verða fyrir tekjuskerðingu
upp á 3 milljónir króna. Þá er
ekki tekið tillit til þeirra
óbeinu áhrifa sem nið-
urskurður þorskkvótans mun
hafa í för með sér gagnvart
veiðunum. Menn munu verða
á endalausum flótta undan
þorski og það mun koma
niður á veiðum á öðrum teg-
undum. Ég get nefnt sem
dæmi frystitogara, sem veiða
má 40-50 tonn af þorski í
hverri veiðiferð sem að jafn-
aði stendur í einn mánuð.
Þetta aflamagn samsvarar 1,5
tonni af þorski á sólarhring.
Þetta skip mun ítrekað lenda
á veiðislóð þar sem of hátt
hlutfall aflans er þorskur og
hrökklast þar með í burtu,
sama hvað ýsu-, ufsa- eða
karfakvótanum líður.“
Árni segir að það blasi við
að viðbrögð útgerðarmanna
við stöðu mála verði m.a. þau
að þeir muni leggja skipum
og sjómönnum verði sagt
upp.
„Þetta mun hraða þeirri
þróun að sjávarútvegsfyr-
irtækjunum mun fækka enn
frekar og að þau, sem eftir
verða, muni stækka. Ég veit
ekki hversu lengi er hægt
með sanngirni að nefna hag-
ræðingu í þessu sambandi
nema í þessu ofnotaða hug-
taki felist að aldrei þurfi að
Árni Bjarnason: Ég hef ekki fyrr í mínu starfi orðið vitni að jafn miklu vonleysi innan sjómannastéttarinnar.