Tímarit Máls og menningar - 01.09.1965, Blaðsíða 9

Að visindastarfi hjá Sameinuðu þjóðunum
engu auðleystari en í Indlandi. Fámenn og harSsvíruð yfirstétt S-Ameríku
ræSur yfir mestöllum auSi landanna, sumpart sem leppur fyrir erlent fjár-
magn, sem taliS er aS eigi talsvert meira en helming allra „eigna“ í bessum
heimshluta. AndstæSurnar milli hinnar fámennu yfirstéttar og hins snauSa
fjölda eru ótrúlega miklar, og þar viS bætist stj órnarfariS sem einkennist af
sviksemi og mútum, svo aS torvelt reynist aS framkvæma aSgerSir er horfa
til almenningsheilla.
Er ekki bylling eina lausnin eins og á Kúbu?
Ég þekki S-Ameríku of lítiS til þess aS reyna aS mynda mér rökstuddar
skoSanir um þaS, hvernig auSveldast myndi aS hæta ástandiS og hlut alls al-
mennings í þessum löndum. En mér hafa tjáS nokkrir menn gagnkunnugir
latnesku Ameríku — og allir fjarri því aS vera byltingarsinnaSir eSa sósíal-
istar — aS þeir eygi ekki annan möguleika en aS einhvers konar bylting
hrjótist út í þessum löndum, fyrr eSa síSar — ef til vill líks eSlis og á Kúbu,
ef til vill af öSrum toga spunnin —- og aS hún muni fyrst og fremst beinast
gegn ranglæti, spillingu og misheitingu valds.
Kemur aðstoð Sameinuðu þjóðanna að nokkru verulegu haldi?
Ég býst viS aS torvelt myndi aS mæla í hagfræSitölum heildaráhrif tækni-
aSstoSar S. Þ. á efnahag þróunarlandanna, þó aS benda megi á einstök verk-
efni eSa sérstaka þætti, þar sem mikilvægur árangur hefur náSzt. En mjór er
mikils vísir; og ég er sannfærSur um aS tækniaSstoS S. Þ. viS vanþróuSu
löndin á eftir aS aukast stórlega. Þeirri skoSun vex smám saman fylgi, aS aS-
stoS auSugra þjóSa viS þróunarlöndin eigi í auknum mæli aS framkvæmast
af S. Þ., en ekki beint af hinum gefandi þjóSum. AlþjóSastofnun er talin
standa betur aS vígi, vegna þess aS hagsmunasjónarmiSa gefandans gæti
miklu síSur, ef slík stofnun hefur á hendi framkvæmdina.
Ilittir þú Hermann Einarsson í Perú? Hvað starfar hann, hvernig líður
honum og hvenœr kemur hann heim?
Já, ég var gestur á hinu fallega heimili hans. Hermann hefur haft vfirstjórn
líffræSirannsókna ansjósunnar viS strendur Perú, en magn þessa fisks hefur
veriS slíkt á þessum slóSum, aS Perú er nú mesta fiskveiSiland heims. Her-
mann hefur unniS á vegum Matvælastofnunar S. Þ. aS framkvæmd fiskirann-
sókna sem Special Fund hefur styrkt í Perú, og er nú senn aS ljúka. Flytur
Hermann þá frá Perú, en vinnur eflaust áfram á vegum FAO viS framkvæmd
119